Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie (JOVD)

Deze in 1949 opgerichte Nederlandse liberale politieke jongerenorganisatie is sinds 2000 formeel gelieerd aan de VVD¹. De Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie (JOVD) is echter in politiek opzicht volledig onafhankelijk van de VVD en heeft op bepaalde punten dan ook afwijkende standpunten. De organisatie heeft lokale afdelingen die zijn verdeeld over het gehele land. Het Algemeen Secretariaat van de JOVD is gevestigd in Den Haag.

Het doel van de JOVD is het uitdragen van het liberale gedachtegoed waarbij Nederlandse jongeren de voornaamste doelgroep zijn. Hiertoe organiseert de organisatie congressen, conferenties, debatten en cursussen. Een recent voorbeeld waarbij het standpunt van de JOVD niet overeenkwam met dat van de moederpartij betrof de wietpas. De JOVD is daar faliekant tegen. Ook benadrukken de liberale jongeren hun politieke visie door het uitreiken van de titel Liberaal van het Jaar.

De JOVD wordt bestuurd door een zevenkoppig hoofdbestuur, bestaande uit een kaderbestuur en een algemeen bestuur. Het kaderbestuur zet de lijnen uit, terwijl het algemeen bestuur vooral controleert.

De afdelingen vormen de basis van de JOVD. Zij hebben ieder een eigen bestuur en eigen statuten, die mogen afwijken van de landelijke. Tijdens het congres heeft ieder lid stemrecht.

Na de oprichting zag de VVD de noodzaak om een scholingsinstituut voor de liberale jongeren op te richten. Het partijbestuur stelde een 'Jongeren-Commissie' in met de opdracht om de oprichting van zo'n organisatie voor te bereiden. Op uitnodiging van de commissie richtte een groep liberale jongeren op 26 februari 1949 de Jongeren Organisatie voor Vrijheid en Democratie (JOVD) op. De VVD en JOVD waren officieel niet met elkaar verbonden, hoewel de JOVD in de praktijk een studiecentrum voor de VVD vormde.

Tegen het einde van de jaren vijftig veranderde de JOVD, onder andere door toedoen van toenmalig voorzitter Hein Roethof¹¹, van een studieclub in een echte jongerenorganisatie. De relatie met de VVD kwam hierdoor in een nieuw licht te staan: zij was altijd al moeizaam, maar de onafhankelijkheid van de JOVD deed de relatie geen goed.

Na de oprichting van D'66¹⁸ streefde de JOVD ernaar een brugfunctie tussen D'66 en de VVD te vervullen. Uiteindelijk had D'66 hier geen trek in en richtte de partij in 1984 de eigen Jonge Democraten¹⁹ op.

In 1976 besloot het ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk politieke jongerenorganisaties te subsidiëren. Dit blies de onafhankelijkheidsdiscussie nieuw leven in, waardoor een aantal ontevreden leden zich afsplitsten en subsidie aanvroegen. CRM keerde de subsidie uit aan de JOVD en de ontevreden leden keerden weer terug. Pas in 2000 werd het verwantschap tussen de moederpartij en de jongerenorganisatie officieel vastgelegd. Desondanks profileert de JOVD zichzelf nog altijd graag als onafhankelijk.

Meer over

• 1. 

  De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een rechtse liberale partij, met op onder meer ethisch gebied progressievere standpunten. Politiek leider is sinds 14 augustus 2023 Dilan Yesilgöz-Zegerius. De partij werd opgericht in 1948 als opvolger van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die weer een voortzetting was van de vooroorlogse Liberale Staatspartij (LSP).
   
• 2. 

  Tot apotheker opgeleide Zeeuws-Vlaming die via de Bredase gemeenteraad en de JOVD in de Tweede Kamer kwam. Werd daar woordvoerder hoger onderwijs en wetenschapsbeleid en later volksgezondheidsspecialist. Voerde in 1980 het woord bij de behandeling van het abortusvoorstel. In 1986 staatssecretaris van volksgezondheid en sport in het tweede kabinet-Lubbers. Kon door de val van het kabinet alleen de eerste fase van een nieuw stelsel van ziektekostenverzekering realiseren. Zijn Tabakswet zorgde voor beperking van het roken in openbare gebouwen. Keerde in 1989 terug in de Tweede Kamer en stapte in 1995 over naar de Senaat. Was daar woordvoerder euthanasiewet. Hartelijke, vriendelijke man die steeds op constructieve wijze deelnam aan debatten. Voorzitter van het Beneluxparlement en actief in IPU en Raad van Europa.
   
• 3. 

  Intelligente Drentse slagerszoon, die in Groningen staatsrecht en sociologie studeerde. Promoveerde bij zijn leermeester P.J. Bouman op een studie over radio en volksontwikkeling. Was als student zeer actief in de JOVD. Werkte bij de regionale omroep, was docent sociologie en massacommunicatie en wethouder van Groningen. In 1963 Tweede Kamerlid voor de VVD, onder meer omroepspecialist, maar hij sprak ook over hoger onderwijs, defensie, economische zaken en volkshuisvesting. Leek in de politiek een grote toekomst tegemoet te gaan, maar maakte die verwachting niet waar. Erudiete aardige liberaal die al sinds zijn geboorte niet beschikte over een normale rechterarm.
   
• 4. 

  Frank de Grave (1955) was van 7 juni 2011 tot 3 september 2018 Eerste Kamerlid voor de VVD. Sindsdien is hij staatsraad bij de Afdeling advisering van de Raad van State. Na werkzaamheden in het bankwezen en het voorzitterschap van de JOVD werd hij in 1982 financieel woordvoerder van de VVD in de Tweede Kamer. In 1990-1996 was de heer De Grave wethouder van financiën in Amsterdam en vervolgens staatssecretaris van Sociale Zaken in het kabinet-Kok I en minister van Defensie in het kabinet-Kok II. Keerde in 2002 terug naar de Kamer als mediawoordvoerder. Kreeg vanaf 2004 leiding over organen in de gezondheidszorg, zoals de Zorgautoriteit. Was daarna voorziter van het bestuur van pensioenfonds PGGM en voorzitter van de Federatie van Medisch Specialisten.
   
• 5. 

  Uit de VVD-afkomstige politicus en bestuurder van D66. Non-conformistische Brabander die in zijn studententijd Amsterdammer werd en aldaar gemeenteraadslid. Weigerde als raadslid een receptie voor Beatrix en Claus bij te wonen en maakte zich daarmee onmogelijk in de VVD. Verliet in 1966 die partij en hielp mee D'66 op te richten. Journalist van 'Het Handelsblad', tevens eigenaar van enkele cafés. Als minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in het kabinet-Den Uyl diende hij de Verstedelijkingsnota in. De neergang van zijn partij in de jaren 1974-1977 tastte zijn positie als minister aan. Later burgemeester van Lelystad. Zeer belezen. Scherp en geestig debater, maar ook erg overtuigd van zijn eigen gelijk en daardoor soms weerstand opwekkend.
   
• 6. 

  VVD-politicus en bestuurder, die al heel jong besloot dat hij de politiek zou ingaan. Werd actief in de JOVD, lid van de Nijmeegse gemeenteraad en, 26 jaar jong, Tweede Kamerlid. Was woordvoerder binnenlands bestuur, politie en media. Leidde de parlementaire enquête paspoortproject. Verloor de strijd om het fractievoorzitterschap van Joris Voorhoeve. Daarna een opvallende carrière als bestuurder. Drie hoge functies, in geen bleef hij langer dan vier jaar: burgemeester van Zwolle, Commissaris van de Koningin in Friesland, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Werd daarna voorzitter MKB Nederland en fractievoorzitter van de VVD in de Eerste Kamer. Stapte op vanwege de ondergang van een zorgbedrijf waarvan hij commissaris was.
   
• 7. 

  Vooraanstaand naoorlogs liberaal politicus, tweede man van de VVD-fractie. Afkomstig uit de journalistiek. Was als Tweede Kamerlid actief op het gebied van de europese samenwerking, economische zaken en defensie, en maakte deel uit van de enquêtecommissie regeringsbeleid 1940-1945. Europeaan in hart en nieren en lid van het Europees Parlement. Vicepremier en minister van Verkeer en Waterstaat in het kabinet-De Quay. Stimuleerde in een tijd van welvaartsgroei sterk de aanleg van wegen. Werd door Oud als zijn opvolger gezien, maar trok zich in 1963 terug, omdat hij de confrontatie met partijgenoot-senator Van Riel vreesde. Deftige, integere politicus, die duidelijk tot de vooruitstrevende vleugel van zijn partij behoorde en die uit was op consensus.
   
• 8. 

  VVD-politicus. Behoorde in 1982 met onder meer De Grave tot de jonge JOVD-talenten die toen toetraden tot de VVD-Tweede Kamerfractie. Werkte na een niet geheel voltooide rechtenstudie enige tijd in het bankwezen en was daarna fractiemedewerker. In de Tweede Kamer een geducht deelnemer aan debatten over sociale zaken, overheidsfinanciën en ambtenarensalarissen. Nam tijdens de kabinetten-Lubbers regelmatig afstand van het CDA en werd in het eerste kabinet-Kok staatssecretaris van Sociale Zaken. Privatiseerde de Ziektewet en bracht de omstreden Nabestaandenwet tot stand. Stapte na twee jaar op vanwege de CTSV-affaire. Was later kroonlid van de SER, consultant en ondernemer.
   
• 9. 

  VVD-politicus uit Bergen op Zoom, die een turbulente politieke loopbaan kende. Werd in 1982 door Wiegel als 32-jarige naar voren geschoven als zijn opvolger na nog slechts vijf jaar Kamerlid te zijn geweest. Behaalde vervolgens in 1982 een uitstekend verkiezingsresultaat, hetgeen resulteerde in de vorming van het kabinet-Lubbers/Van Aardenne. Bedenker van het strategisch monisme, waarbij de band tussen fractie en ministers heel hecht was. Kreeg tijdens die kabinetsperiode te maken met diverse affaires en werd na de nederlaag van 1986 als leider vervangen. Werd in het tweede kabinet-Lubbers wel minister van VROM en kreeg in die functie waardering voor zijn milieubeleid. Nadien bleef hij bestuurlijk actief onder meer als burgemeester van Breda, Commissaris van de Koningin in Friesland en bestuursvoorzitter van het ABP. Is als SER-lid hoofd uitvoering energieakkoord.
   
• 10. 

  Johan Remkes (1951) begon zijn politieke loopbaan als voorzitter van de JOVD en werd later lid van Gedeputeerde Staten van Groningen. In de perioden oktober 1993-augustus 1998 en november 2006-juni 2010 was hij Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij hield zich als Kamerlid onder meer bezig met economische zaken, binnenlandse zaken, belastingen en mediabeleid. In het tweede kabinet-Kok was hij staatssecretaris van Volkshuisvesting. Van 22 juli 2002 tot 22 februari 2007 was hij minister van Binnenlandse Zaken. In het kabinet-Balkenende I (2002-2003) was hij tevens vicepremier. In de periode 2019-2020 was hij waarnemend burgemeester van 's-Gravenhage en daarvoor van 1 juli 2010 tot 1 januari 2019 Commissaris van de Koning(in) in Noord-Holland. In 2017-2018 was hij voorzitter van de Staatscommissie parlementair stelsel. Van 19 april tot 1 december 2021 was de heer Remkes waarnemend commissaris van de Koning in Limburg.
   
• 11. 

  Onafhankelijke progressieve liberaal in de PvdA-Tweede Kamerfractie. Was parlementair journalist bij de NRC en voorzitter van de JOVD. Brak begin jaren'60 met de VVD en stapte over naar de PvdA. Goed jurist, deskundig op het gebied van het volkenrecht en verdediger van burgerlijke rechten. Keerde zich tegen beperkingen ten aanzien van politieke organisaties. Met Jan Lamberts mede-initiatiefnemer van een wetsvoorstel om zwangerschapsonderbreking te legaliseren. Het met een VVD-initiatief samengevoegde voorstel werd in 1976 echter door de Eerste Kamer verworpen. In 1981 niet herkozen, maar in 1986 teruggekeerd in de Kamer. In die periode tevens voorzitter van de commissie kleine criminaliteit en naamgever van een prijs voor initiatieven om criminaliteit tegen te gaan. Humanist en schaker.
   
• 12. 

  Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.
   
• 13. 

  Energieke, actieve en nonconformistische VVD-politica. Domineesdochter uit Bergen op Zoom. Zat één termijn in de Tweede Kamer. Behoorde zeker op het gebied van het privaatrecht tot de vooruitstrevende vleugel van haar partij. Was als enige van haar fractie voorstander van een parlementaire enquête naar de IRT-affaire. Velerlei activiteiten op emancipatorisch terrein (onder andere in de homobeweging) en gemeentebestuurder in Amsterdam. Er was, niet alleen in haar eigen fractie, meer van haar verwacht, maar zij slaagde er als Kamerlid niet in die beloften waar te maken. Keerde later terug naar de lokale (Amsterdamse) politiek. In 2013-2014 was zij waarnemend burgemeester van Teylingen en in 2018-2019 was zij dat in Landsmeer.
   
• 14. 

  VVD-politicus, die al jong raadslid en daarna wethouder in Venlo, gedeputeerde van Limburg en waarnemend partijvoorzitter was en die in 2012 een prominente rol als Tweede Kamerlid leek te gaan spelen. Nam begin 2015 echter ontslag na in opspraak te zijn gekomen over ten onrechte bij de provincie gedeclareerde uitgaven en de voorlopige conclusie van de VVD-commissie integriteit dat zijn handelswijze in strijd was geweest met het integriteitskader van de VVD. Werd in oktober 2015 echter gerehabiliteerd. Was als Tweede Kamerlid woordvoerder Europese zaken. Na zijn vertrek schreef hij een biografie van VVD-senator Harm van Riel. In 2023 was hij waarnemend burgemeester van Etten-Leur en nu is hij dat in Wijdemeren.
   
• 15. 

  Brabantse die met een vlot verlopen studie macro-economie en een carrière bij het Ondernemersverbond en in het bedrijfsleven de basis legde voor een korte politieke loopbaan. In de periode 1987-1988 voorzitter van de JOVD. Werkte als manager bij Shell in Manilla toen de VVD haar vroeg staatssecretaris van onderwijs te worden in het kabinet-Balkenende I. Had in die functie niet alleen een moeizame relatie met de universitaire wereld vanwege haar plannen voor selectie aan de poort, maar naar later bleek ook met 'haar' minister. Toen zij dat in een interview had openbaar gemaakt, zegde de VVD-top het vertrouwen in haar op. Kwam een jaar later tussentijds in de Kamer en hield zich daar onder meer bezig met het cultuurbeleid.
   
• 16. 

  Jan van Zanen (1961) is sinds 1 juli 2020 burgemeester van 's-Gravenhage. In de periode 2003-2008 was hij voorzitter van de VVD. Kreeg in die tijd te maken met de affaire-Hirsi Ali, met het aftreden van Van Aartsen, met de lijsttrekkersstrijd tussen Rutte en Verdonk en met de opkomst van de concurrenten Partij voor de Vrijheid en Trots op Nederland. Hij was verder wethouder in Utrecht, van 1 juli 2005 tot 1 januari 2014 burgemeester van Amstelveen en van 1 januari 2014 tot 1 juli 2020 burgemeester van Utrecht.
   
• 17. 

  Voorman en prominent lid van de VVD. Bevorderde in de periode 1971-1982 als (jeugdig) partijleider door een op de middengroepen en geschoolde arbeiders gerichte koers de groei van zijn partij. Zette zich sterk af tegen het kabinet-Den Uyl. Uitstekend debater en raspoliticus die optimaal gebruikmaakte van de media. Kon het goed vinden met CDA-leider Van Agt en werd in diens kabinet in 1977 vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken. Werd in 1982 commissaris van de Koningin in Friesland, maar bleef lang een vooraanstaande rol in zijn partij spelen. Stapte later over naar de organisatie van zorgverzekeraars en werd senator. Zijn tegenstem in de Eerste Kamer tegen het correctief referendum veroorzaakte in 1999 een korte kabinetscrisis. Hoffelijke man, die feitelijk vrij verlegen was en een afkeer had van scherpslijperij. Genoot graag van een goed glas en goede maaltijd.
   
• 18. 

  Democraten 66 (D66) is een hervormingsgezinde sociaal-liberale partij. De huidige politiek leider is Rob Jetten. De partij werd opgericht op 14 oktober 1966 door 44 'homines novi', waarvan er 25 eerder bij andere politieke partijen actief waren geweest. Belangrijkste initiatiefnemer en voorman (tot 1998) was de oud-journalist Hans van Mierlo.
   
• 19. 

  Deze politieke jongerenorganisatie is verbonden aan D66 en heeft als doel bij te dragen aan de individuele ontplooiing van alle mensen. De JD is opgericht in 1984 en bestaat uit jongeren tussen de 12 en 30 jaar oud. Met ongeveer 3500 leden is JD één van de grotere politieke jongerenorganisaties in Nederland. De JD heeft tien lokale afdelingen in het land.
   
• 20. 

  Vrijwel iedere in het Nederlandse parlement vertegenwoordigde politieke partij heeft een politieke jongerenorganisatie. Een politieke jongerenorganisatie is een organisatie voor jongeren die statutair is verbonden aan een politieke partij. Een politieke jongerenorganisatie bestaat normaal gesproken uit een (hoofd)bestuur, afdelingen en een congres. De afdelingen concentreren zich meestal op de studentensteden.