Drs. M. (Mark) Rutte - Main contents

Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president i en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD i. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD i en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.

VVD
functie(s) in de periode 2002-2024: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, staatssecretaris, minister, minister-president, politiek leider

• - 

  personeelsmanager "Van den Bergh Nederland" (Calvé) te Delft, from 1997 until 2000
• - 

  manager personeelszaken, Raad van Bestuur N.V. Unilever, from 2000 until February 2002
• - 

  directeur personeelszaken, Unilever werkmaatschappij "IgloMora" te Den Bosch, from February 2002 until July 2002
• - 

  staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (belast met bijstand, Wet Sociale Werkvoorziening, volksverzekeringen, pensioenen, handhaving en fraudebestrijding en arbeidsomstandigheden), from 22 July 2002 until 17 June 2004
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 30 January 2003 until 27 May 2003
• - 

  staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (belast met beroepsonderwijs en volwasseneneducatie, hoger beroepsonderwijs, wetenschapsbeleid en studiefinanciering, internationalisering), from 17 June 2004 until 27 June 2006
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 28 June 2006 until 14 October 2010
• - 

  fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 29 June 2006 until 8 October 2010
• - 

  minister-president en minister van Algemene Zaken, from 14 October 2010 until 2 July 2024
• - 

  fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 13 September 2012 until 31 October 2012
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 September 2012 until 5 November 2012
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 23 March 2017 until 26 October 2017
• - 

  fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 16 March 2017 until 13 October 2017
• - 

  fractievoorzitter VVD Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 18 March 2021 until 10 January 2022 (onderhandelaar namens de VVD)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 31 March 2021 until 10 January 2022
• - 

  secretaris-generaal NAVO (Noord-Atlantische Verdragsorganisatie), from 1 October 2024

• - 

  Was als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met aangelegenheden betreffende 1. de sociale verzekeringen, m.u.v. WAO, WW en ZW; 2. de pensioenen; 3. de bijstand en het gemeentelijk reïntegratiebeleid; 4. de Wet Sociale Werkvoorziening; 5. de handhaving en fraudebestrijding (algemene aspecten); 6. het arbeidsomstandighedenbeleid.
• - 

  Was als staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met 1. Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie; 2. hoger beroepsonderwijs (inclusief kunstvakonderwijs); 3. wetenschappelijk onderwijs; 4. beroepskolom; 5. studiefinancieringsbeleid en 6. internationale aspecten van het beroepsonderwijs en het hoger onderwijs

• - 

  kabinetsformateur, from 7 October 2010 until 14 October 2010 (kreeg zijn opdracht kort voor het begin van 8 oktober)
• - 

  kabinetsformateur, from 31 October 2012 until 3 November 2012
• - 

  kabinetsformateur, from 12 October 2017 until 25 October 2017
• - 

  kabinetsformateur, from 16 December 2021 until 9 January 2022

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  gastdocent Intercollege Business School te 's-Gravenhage, from 15 September 2006 until October 2010 (1 dagdeel per week)
• - 

  gastdocent Johan de Witt Scholengroep (voorheen "Varias College") te 's-Gravenhage, from September 2008 until July 2024 (1 dagdeel per week)
• - 

  Lid High Level Panel on Water en Secretary General’s Circle of Leadership for the prevention and eradication of sexual abuse and exploitation

• - 

  beschermheer Echo Foundation, from June 2006
• - 

  erelid JOVD

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Interpelleerde op 10 maart 2009 minister Verhagen over het niet uitvoeren van een motie over de weigering van het Verenigd Koninkrijk om toegang te verlenen aan het lid Wilders (31.884)
• - 

  Diende in 2009 een motie van wantrouwen in tegen het kabinet vanwege de uitgebrachte Miljoenennota. De motie kreeg alleen steun van VVD, SP en PVV.

• - 

  Bezocht in januari 2023 samen met minister Hoekstra de Amerikaanse president Biden, om onder meer te overleggen over de oorlog in Oekraïne, de relatie met China en de concurrentiepositie van de EU in relatie tot de Inflation Reduction Act van de VS
• - 

  Voerde in de aanloop van een speciale EU-migratietop op 9 en 10 februari 2023 intensief overleg met andere regeringsleiders, onder wie de Franse president Macron, over een gezamenlijke aanpak van de migratieproblematiek
• - 

  Bezocht op 17 februari 2023 samen met minister Schreinemacher de Oekraïense hoofdstad Kyiv en ontmoette daar onder anderen president Zelensky
• - 

  Sloot in samenspraak met de Italiaanse premier Meloni en voorzitter Von der Leyen in juli 2023 een deal met de Tunesische regering over aanpak van het migratievraagstuk. In ruil voor financiële steun beloofde Tunesië maatregelen te nemen tegen mensensmokkel en tot verbetering van de grensbewaking.
• - 

  Hield zich als demissionair premier in 2024 intensief bezig met internationale vraagstukken, met name de oorlog in Oekraïne en de strijd in Gaza. Om bij dat laatstgenoemde conflict tot een oplossing te komen, legde hij diverse bezoeken in het Midden-Oosten af.

• - 

  Bracht in 2002 de notitie 'Naar een werkende reïntegratiemarkt' uit waarin de hoofdlijnen van een nieuw reïntegratiebeleid staan. De markt krijgt maximale ruimte en de overheidsinterventie wordt minimaal, door openbare aanbesteding worden marktwerking en maatwerk bevorderd, ook voor moeilijk bemiddelbaren klanten komen er reïntegratietrajecten, en gemeenten, UWV en reïntegratiebedrijven moeten naar elkaar toe groeien (28.719)
• - 

  Bracht in 2004 een brief uit over het vrij verkeer van werknemers uit de nieuwe EU-lidstaten. Het betreft werknemers uit acht Midden- en Oost-Europese landen die per 1 mei 2004 toetreden. Vanwege veranderde ramingen door het CPB komt er een enigszins terughoudender toelatingsbeleid dan waartoe het kabinet-Kok II in principe had besloten. Als per mei 2005 een grenswaarde van 22.000 tewerkstellingsvergunningen wordt overschreden, wordt de toegestane overgangsperiode mogelijk verlengd. (29.407)
• - 

  Speerpunten van zijn beleid als staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap waren: de beroepskolom, 'Een leven lang leren' en vernieuwing van medezeggenschap in het beroepsonderwijs
• - 

  Diende in 2005 een wetsvoorstel in over invoering van een stelsel van leerrechten in het hoger onderwijs voor het volgen een Bachelor- of Master-opleiding. Nieuw is een aparte lening om het collegegeld te betalen, het zogenaamde collegegeldkrediet. Dit is een extra leenvoorziening die evenveel bedraagt als het collegegeld. Het collegegeldkrediet kan voor een periode van de nominale cursusduur plus 3 jaar extra worden gebruikt. Voor het terugbetalen van schulden bij de IB-Groep komt een nieuwe regeling. In het nieuwe stelsel betaalt de student niet een vast maandbedrag, maar een percentage van zijn inkomen. Het wetsvoorstel werd in 2009 door minister Plasterk ingetrokken en vervangen door een nieuw voorstel. (30.387)
• - 

  Diende in 2006 een voorontwerp (proeve) in van een ontwerp-Bekostigingsbesluit WHW over grotere vrijheid voor instellingen in het hoger en wetenschappelijk onderwijs. De regeldruk voor instellingen moet afnemen. De overheid behoudt alleen als taak het bewaken van de kwaliteit van onderwijs en onderzoek. (30.387)

• - 

  Bracht in 2002 de Wet eigenrisicodragen Ziektewet (Stb. 584) tot stand. De wet maakt het voor werkgevers mogelijk om zelf de kosten te dragen voor ziekteverzuim van werknemers met flexibele arbeidsovereenkomsten. Het wetsvoorstel was ingediend en in de Tweede Kamer verdedigd door staatssecretaris Hoogervorst. (27.873)
• - 

  Bracht in 2003 de Wet werk en bijstand (WWB) (Stb. 375) tot stand. Deze wet vervangt de Algemene Bijstandswet, de Wet inschakelingen werkzoekenden en andere regelingen om mensen zonder werk te voorzien in hun bestaan. In de nieuwe wet ligt de nadruk op het realiseren van werk boven inkomen. Het belang van een op arbeidsparticipatie en reïntegratie gerichte aanpak, laat onverlet dat de inkomenswaarborg een kernfunctie blijft. De centrale verantwoordelijkheid voor het bevorderen van de reïntegratie van bijstandsgerechtigden ligt bij de gemeenten, die hiervoor een eigen budget krijgen. (28.870)
• - 

  Bracht in 2004 een wet (Stb. 343) tot aanscherping van de prestatienorm voor de studiefinanciering in het Staatsblad. Studenten krijgen hun beurs in eerste instantie uitgekeerd als een lening. Pas wanneer een bepaalde prestatie is behaald, wordt de lening omgezet in een gift. Het wetsvoorstel was door zijn voorganger Nijs door de Tweede Kamer geloodst. (29.412)
• - 

  Bracht in 2005 de Experimentenwet vooropleidingseisen, selectie en collegegeldheffing (Stb. 222) tot stand, waarmee excellentie in het hoger onderwijs moet worden bevorderd. Instellingen krijgen grotere vrijheid bij de selectie van studenten, onder meer door differentatie in de hoogte van het collegegeld. (29.819)

• - 

  Kreeg op 7 oktober 2010 de opdracht om, gelet op het eindverslag van informateur Opstelten en de daarin vervatte conclusies, op de kortst mogelijke termijn een kabinet te vormen bestaande uit VVD en CDA. Bracht op 14 oktober eindverslag uit, nadat de bewindslieden voor zijn kabinet waren aangezocht.
• - 

  Kreeg op 31 oktober 2012 van de Tweede Kamer de opdracht om, gelet op het eindverslag van de informateurs H.G.J. Kamp en W.J. Bos en de daarin vervatte conclusies, te komen tot een kabinet bestaande uit VVD en PvdA. Bracht op 3 november 2012 zijn eindverslag uit.
• - 

  Kreeg op 12 oktober 2017 van de Tweede Kamer de opdracht tot vorming van een kabinet bestaande uit VVD, CDA, D66 en ChristenUnie
• - 

  Kreeg op 16 december 2021 van de Tweede Kamer de opdracht tot vorming van een kabinet bestaande uit VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Bracht op 9 januari 2022 eindverslag uit.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Bemiddelde samen met een Duitse collega in december 2013/januari 2014 tevergeefs bij het beantwoorden van de vraag wie het beste namens de Europese liberalen kandidaat kon worden gesteld voor het voorzitterschap van de Europese Commissie: Guy Verhofstadt of Olli Rehn
• - 

  In april 2018 verwierp de Tweede Kamer met 76 tegen 67 stemmen een motie-Klaver waarin de handelwijze rond openbaarmaking van formatiestukken inzake het dossier-dividendbelasting werd afgekeurd
• - 

  In de vroege ochtend van 2 april 2021 nam de Tweede Kamer een motie-Kaag (D66) c.s. van afkeuring aan over de suggestie dat hij Kamerlid Pieter Omtzigt via de formatie 'buitenspel' had willen zetten. Gesteld werd dat hij daarmee het vertrouwen in het formatieproces en tussen burger en overheid had geschaad. Alleen de VVD-fractie stemde tegen deze motie. De Kamer verwierp een door Wilders (PVV) en Baudet (FVD) ingediende motie van wantrouwen. Daar stemden de fracties van VVD, D66, CDA en ChristenUnie tegen.
• - 

  Maakte op 10 juli 2023, voorafgaand aan de regeringsverklaring over de val van het kabinet, bekend dat hij bij de vervroegde Tweede Kamerverkiezingen geen lijsttrekker meer zou zijn en na de komst van een nieuw kabinet uit de politiek zou stappen.
• - 

  Nam op 30 juni 2024 via een toespraak op televisie afscheid als premier. Hij blikte daarin terug op bijna 14 jaar premierschap en sprak zijn dank uit.

• - 

  Ambieerde in zijn jeugd een carrière als concertpianist
• - 

  Zijn vader zat in de oorlogsjaren in een Japans interneringskamp. Na het overlijden van echtgenote hertrouwde hij; Marks moeder was zijn tweede echtgenote. Zij was een zus van de eerste echtgenote van zijn vader. Zijn vader overleed in 1988.
• - 

  In 1989 overleed zijn broer aan aids

• - 

  Zei in 2010 nadat een poging om een kabinet van VVD en CDA met steun van de PVV te vormen mislukt leek te zijn: "Ik denk dat rechts Nederland z'n vingers zou aflikken bij wat er op papier stond."
• - 

  Beriep zich in enkele belangrijke debatten op het ontbreken van herinneringen. Dat was bijvoorbeeld het geval in een debat over eerdere uitlatingen van minister Halbe Zijlstra over Poetin ('geen actieve herinnering'), in een debat over burgerslachtoffers bij een NAVO-bombardement in het Irakese Hawija en in een debat over memo's over de afschaffing van de dividendbelasting.
• - 

  Zei in 2018 tijdens het debat over het aftreden van minister Zijlstra: "[Want} mijn politieke loopbaan is een aaneenschakeling van inschattingsfouten."
• - 

  Zei in de persconferentie als minister-president na het debat waarin hij zijn vertrek had aangekondigd, dat dit besluit op de zondag na de breuk in het kabinet na een 'epifaan moment' was genomen. Hij had zijn 'hart en buik' gevolgd.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Niels Markus en Bart Zuidervaart, "Politiek lenig, zonder kleur op de wangen", Trouw, 26 juli 2022
• - 

  Hans Goslinga, "Een dealmaker, net als Lubbers ideologisch niet te uitgesproken", Trouw, 2 augustus 2022
• - 

  Robbert Wigt, "Supergaaf. De overtuigende taal van Mark Rutte" (2023)
• - 

  Talk to Al-Jazeera, interview met Rutte (2023)
• - 

  Ron Fresen en Wilma Borgman, "Het raadsel Rutte" (2024)
• - 

  Guus Valk, "Hoe Rutte Nederland hervormde", NRC, 27 juni 2024

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.