In 2020 overleden landelijke oud-politici

DEN HAAG (PDC) - Welke landelijke politici overleden in 2020?

Een overzicht:

De lijst bevat de personen van wie bij de redactie bekend is dat ze in 2020 zijn overleden. Namen van ontbrekende personen kunnen aan de redactie worden doorgegeven.

• 1. 

  Ambitieuze VVD-politicus, die carrière maakte in het bedrijfsleven en in 1977 de succesvolle verkiezingscampagne leidde. Werd daarna woordvoerder sociale zaken (arbeidsvoorwaarden, inkomensbeleid) en financieel-economische zaken van zijn fractie. Behoorde met o.a. Hermans en Evenhuis tot de vertrouwelingen van VVD-leider Ed Nijpels. Volgde begin 1986 de overleden minister Rietkerk op als minister van Binnenlandse Zaken. Vicepremier en minister van Economische Zaken in het tweede kabinet-Lubbers en korte tijd politiek leider van de VVD. Maakte een einde aan de investeringssubsidie via de WIR. Stapte na een tweede periode als Kamerlid (1989-1995) over naar een internationale functie. Intelligent, maar als minister niet altijd even tactisch opererend.
   
• 2. 

  Pam Cornelissen (1934) was a member of the European Parliament from 24 July 1984 to 20 July 1999 as an independent member, and was aligned with the European People's Party. He took seat in Parliament on behalf of the Netherlands.
   
• 3. 

  De KVP was een christendemocratische partij, die, hoewel zij voor iedereen openstond, vrijwel uitsluitend aanhang had onder de katholieken. De partij was in 1945 de opvolger van de vooroorlogse RKSP. In 1980 fuseerde zij met ARP en CHU tot het CDA. De KVP had met name in sommige streken (Limburg, Noord-Brabant, delen van Gelderland, Twente) een sterke machtspositie.
   
• 4. 

  Vertegenwoordiger van de christelijke vakbeweging, die acht jaar voor het CDA in de Eerste Kamer zat. Afkomstig uit de streek rond Kampen en daar aanvankelijk werkzaam in de tuinbouw. Begon zijn vakbondsloopbaan bij de Nederlandse Christelijke Agrarische Bond (NCAB) en klom, als selfmade man, bij het CNV via de functies van secrertaris en tweede voorzitter op tot voorzitter. In de Eerste Kamer was hij een sociaal bewogen woordvoerder sociale zaken die ook regelmatig het woord voerde over economische zaken, ontwikkelingssamenwerking en beroepsonderwijs.
   
• 5. 

  Invloedrijke katholieke socialist met grote werkkracht. Uiteenlopende wetenschappelijke, bestuurlijke en maatschappelijke activiteiten. Kwam als Nijmeegse hoogleraar onderwijs-sociologie als minister van Onderwijs in het kabinet-Den Uyl. Was daarin een creatieve maar ook veel bekritiseerde bewindsman. Ontvouwde plannen voor de zgn. Middenschool en stimuleerde als tweedekansonderwijs de moedermavo en de Open Universiteit. In de periode 1978-1981 Tweede Kamerlid en fractiesecretaris. In 1981 weer minister in het kabinet-Van Agt II. Bracht later als Kamerlid een omvangrijke initiatiefwet tot stand over volwasseneneducatie. Was tot 1984 dé 'kroonprins' van Joop den Uyl. Na zijn 'Haagse' loopbaan universiteitsbestuurder, burgemeester van Eindhoven en Commissaris van de Koningin in Noord-Holland. Werd in 2002 minister van staat.
   
• 6. 

  Groningse die na maatschappelijk werkster en wethouder te zijn geweest in de Tweede Kamer kwam. Bescheiden en rustig Kamerlid, dat op de achtergrond opereerde. Als presidiumlid zette zij zich in voor betere ondersteuning van fracties. Woordvoerder bijstandszaken, jeugdhulpverlening en emancipatie van het CDA. Was fractiesecretaris en ten slotte vicefractievoorzitter. Was tevens voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In 1996 wenste een deel van de Kamer haar als Voorzitter, maar het CDA gaf de voorkeur aan zijn eigen oud-voorzitter, oud-minister Bukman.
   
• 7. 

  Voormalige marineofficier die lange tijd defensiewoordvoerder was van de VVD-fractie in de Tweede Kamer. Werd na zestien jaar actieve dienst docent bij de onderzeebootbestrijding van de Marine en was tevens buitenland-secretaris van de VVD. In de Tweede Kamer hield hij zich behalve met defensie ook bezig met buitenlandse zaken en verkeer (infrastructuur). Actief in internationale parlementen, zoals de NAVO-assemblée, en hoofdbestuurslid van de vereniging 'Onze Vloot'. Hoffelijk in de omgang en altijd correct gekleed. Voerde in de Tweede Kamer met krachtig stemgeluid het woord. Was in 2006 Kamerkandidaat voor Eén NL.
   
• 8. 

  Onderwijsman in de Senaatsfractie van de PvdA. Was onderwijzer en schoolhoofd en nadien tien jaar bestuurder van de vakbond voor onderwijzend personeel en vijftien jaar onderwijsinspecteur. Gemoedelijke en bescheiden pijprokende oosterling, die zich behalve met onderwijs ook met landbouw en ontwikkelingssamenwerking bezighield.
   
• 9. 

  In de jaren zeventig en tachtig één van de buitenlandspecialisten van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Voor hij Kamerlid werd buitenland-secretaris van de PvdA. Specifiek hield hij zich bezig met handelspolitiek, het Midden-0osten en mensenrechten. Hij trok zich in het bijzonder het lot van joden in de Sovjet-Unie aan en leidde een Kamercommissie die onderzoek deed naar de boycot van bedrijven met Joodse werknemers in de Arabische wereld. Hield zich later ook bezig met het aanschaffingsbeleid van defensiematerieel en was voorzitter van de commissie voor Defensie. Moest de Tweede Kamer verlaten nadat hij in opspraak was gekomen door dubieuze transacties in aandelen Fokker. Werd op latere leeftijd raadslid in Amstelveen.
   
• 10. 

  Brabantse politicus die via zijn partij carrière maakte. Vanuit familietraditie KVP'er, eerst als actief lid van de jongerenorganisatie, al snel voorzitter van de regionale jongeren en lid van het bestuur van de KVP-afdeling. In 1953 het jongste raadslid in Nederland. Werd ook op nog tamelijk jonge leeftijd burgemeester van Berkel-Enschot. Die stap leidde in 1973 naar de Tweede Kamer. Daar was hij, eerst voor de KVP-fractie, later voor het CDA twintig jaar een vaste waarde. In de Kamer breed gewaardeerd als gedegen, op consensus gerichte woordvoerder binnenlands bestuur, buitenlandse zaken en - vooral dat met heel zijn hart - ontwikkelingssamenwerking. Na zijn vertrek uit de Kamer staatsraad.
   
• 11. 

  Aimabel gemeentebestuurder die in de Eerste Kamer de deskundige woordvoerder was over binnenlandse zaken en woningbouwbeleid. Van jongsaf actief in de KVP en op 37-jarige leeftijd burgemeester in West-Friesland. Speelde als burgemeester van het Twentse Oldenzaal vele jaren een belangrijke rol in de Europese gemeentenbeweging. Was tien jaar burgemeester van Heerlen, maar nam ontslag na zijn benoeming tot voorzitter van de Raad van Toezicht op het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. Werd daarvan later bestuursvoorzitter.
   
• 12. 

  PvdA-Eerste Kamerlid uit Amsterdam, na geruime tijd organisatie- en bestuurskundige en beleidsambtenaar te zijn geweest. Zij was onder meer assistent van een wethouder, werkzaam bij de VNG en senior-adviseur bij organisatiebureau Berenschot. Als Kamerlid sprak zij vooral over binnenlands bestuur, privacy, cultuur en Antilliaanse zaken. Vroeg in bijzonder aandacht voor een betere positie van vrouwen en allochtonen. In 2011 speelde zij een belangrijke rol in de kritische opstelling van de Senaat bij mogelijke invoering van het elektronisch patiëntendossier (EPD); een voorstel dat uiteindelijk werd afgewezen. Haar ouders en grootouders kwamen uit Nederlands-Indië.
   
• 13. 

  Waterstaatsdeskundige, die promoveerde op een dissertatie over waterstaatsrecht. Als SGP-Tweede Kamerlid hield hij zich evenwel ook bezig met onder meer binnenlands bestuur, defensie, buitenlandse zaken en volkshuisvesting. Voor hij in de Kamer kwam, was hij in dienst van de Provincie Overijssel. Werkzaam en gewaardeerd Kamerlid met groot historisch besef. Lidmaat van één van de meest orthodox-gereformeerde kerkgenootschappen.
   
• 14. 

  Limburgse beeldhouwer en architectuurkenner die bijna 21 jaar PvdA-senator was. Hield zich in de Senaat bezig met cultuur, Europa en verkeer. Was ook actief als lid van het parlement van de Raad van Europa. Diverse culturele onderscheidingen. Kamerlid met een opmerkelijk relativeringsvermogen. Maakte op vergaderdagen vaak kleine tekeningen van zijn collega-senatoren.
   
• 15. 

  Tamelijk behoudende katholieke justitie- en politie-woordvoerder van het CDA in de Tweede Kamer. Was advocaat en wetgevingsjurist. Ondernam met Stoffelen (PvdA) een vergeefse poging om een parlementaire minderheid het recht op enquête te verlenen. Was zelf lid van de enquêtecommissie RSV en van de enquêtecommissie uitvoeringsorganen sociale zekerheid. Speelde een belangrijke rol bij de behandeling van het Nieuwe Burgerlijke Wetboek. Was voorzitter van de commissie voor Binnenlandse Zaken en later van de commissie voor Justitie.
   
• 16. 

  Jurist in de CDA-Tweede Kamerfractie, zoon van een schoolhoofd, die gold als 'de perfecte secretaris'. Er zijn twee mensen die alles weten van de moeizame tot standkoming van het CDA: Piet Steenkamp en zijn steun en toeverlaat Jan Krajenbrink. Medewerker van de Kuyperstichting, het wetenschappelijk bureau van de ARP, en van het allereerste begin tot en met de fusie in 1980 secretaris van het CDA-in-wording. Zelf beschreef hij zijn functie als één van 'duwen en trekken en van psychologie' Werd voor zijn grote inzet in 1981 beloond met een Tweede Kamerzetel. Hield zich vooral bezig met het minderheden- en asielbeleid. Op zijn initiatief kwam de Raad voor de Kansspelen tot stand. Eindigde zijn carrière als burgemeester van Woudenberg.
   
• 17. 

  Christendemocratisch politicus, die 'opgroeide' in de ARJOS en het CNV. Behoorde in de jaren zeventig tot de christen-radikalen. Trad op verzoek van minister Albeda als vakbondsman toe tot het centrumrechtse eerste kabinet-Van Agt. Herzag als staatssecretaris van Sociale Zaken onder meer de kinderbijslagregelingen en verdedigde diverse kortingswetjes. In de kabinetten-Lubbers voerde hij, in weerwil van zijn vakbondsverleden, een strak bezuinigingsbeleid, waardoor de sociale zekerheid drastisch werd versoberd. Bracht samen met minister De Koning in 1987 de stelselherziening sociale zekerheid tot stand. Was twee korte periodes minister. Na zijn aftreden in 1989 voorzitter van de Ziekenfondsraad en van het College van Zorgverzekeraars. Sprak met een opvallend Fries accent.
   
• 18. 

  In Limburg woonachtige onderwijswoordvoerder van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Was zelf als leraar elektrotechniek in het beroepsonderwijs werkzaam geweest. Met wisselend succes betrokken bij initiatiefwetgeving op onderwijsgebied. Een succes was zijn voorstel om het mavo-onderwijs integraal vierjarig te maken. Hield zich ook bezig met visserij-aangelegenheden en milieuwetgeving. Geen Kamerlid dat erg op de voorgrond trad, maar wel deskundig op onderwijsgebied.
   
• 19. 

  Kartika Liotard (1971) was a member of the European Parliament from 20 July 2004 to 1 July 2014 as an independent member, and was aligned with the Confederal Group of the European United Left - Nordic Green Left. She took seat in Parliament on behalf of the Netherlands.
   
• 20. 

  Katholieke geografe, die na een loopbaan in het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs Tweede Kamerlid werd voor de PvdA. Woordvoerster ontwikkelingssamenwerking van haar fractie. Hield zich verder onder meer bezig met het natuurbeleid. Werd, nadat zij vier jaar Kamerlid was geweest, in 1995 de eerste socialistische burgemeester in Noord-Limburgse gemeenten en daarna burgemeester van Uden. Was als burgemeester een geliefde 'burgermoeder'. Sloot haar loopbaan af als waterschapsbestuurder.
   
• 21. 

  Liberaal politicus, die dertien jaar voor de VVD actief was in de landelijke politiek. Daarvoor secretaris van de Raad voor de Kunst. Was als Tweede Kamerlid woordvoerder justitie, cultuur en sociale zaken. Stond bij de aanpak van criminaliteit bekend als hardliner. In de kabinetten-Balkenende I en II staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, belast met Europese samenwerking en daarna minister voor Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties in Balkenende III. Tijdens zijn staatssecretariaat was Nederland voorzitter van de EU en speelde het referendum over de EU-Grondwet. Als minister was hij verantwoordelijk voor de slotakkoorden met de Antillen over staatkundige vernieuwing. Keerde in 2006 terug als Kamerlid en was daarna van 2011 tot 2019 voorzitter van de Raad van Bestuur van DSM.
   
• 22. 

  Liberale volksgezondheidsdeskundigde, die op dit terrein veel gezag had in het parlement. Vervulde vele functies in organisaties op het gebied van de gezondheidszorg en werd in 1990 erevoorzitter van de Nationale Kruisvereniging. In 1967 Tweede Kamerlid voor de VVD en in de jaren zeventig als mede-initiatiefneemster betrokken bij een poging om tot liberale regeling voor zwangerschapsafbreking te komen. Staatssecretaris in het kabinet-Van Agt I. Bracht in die functie onder meer de Wet tarieven gezondheidszorg en een nieuwe wet inzake de verloskundigen tot stand. Vanaf 1981 Eerste Kamerlid. In die Kamer hield zij zich tevens bezig met ontwikkelingssamenwerking. Was voor zij in de landelijke politiek kwam ook actief op lokaal niveau. Erelid van de VVD.
   
• 23. 

  Driemaal lijsttrekker en in 1984 de eerste Europarlementariër van de kleine christelijke partijen, SGP, GPV en RPF. Zelf behoorde deze werktuigkundig ingenieur, die bijna dertig jaar bij Esso werkte, tot de SGP. Door zijn deskundigheid en aimabel karakter wist hij de handicap te overwinnen dat zijn politieke stroming niet behoorde tot de grote pleitbezorgers van Europa. Keerde zich tegen verregaande Europese eenwording en pleitte voor een Europa van samenwerkende nationale staten. Zocht pragmatisch oplossingen voor praktische problemen en was vooral actief op het terrein van de binnenscheepvaart. Het vrije Europese verkeer op de binnenwateren is mede aan zijn ijveren te danken.
   
• 24. 

  Uit Brabant afkomstige woordvoerder binnenlands bestuur, cultuur en onderwijs van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Was onderwijzer en leraar in noordwest-Brabant. Als redacteur verbonden aan diverse culturele tijdschriften en als bestuurder aan een toneelgezelschap. Geen spectaculair Kamerlid, maar als lobbyist bij burgemeestersbenoemingen wel invloedrijk. In de fractie werd zijn bezadigd oordeel over zaken bovendien op prijs gesteld. Kaartte in 1985 het niet verlenen van de P.C. Hooftprijs aan Brandt Cortius aan. Had een grote literaire en culturele belangstelling en was op dat gebied bestuurlijk actief.
   
• 25. 

  Journalist en Tweede Kamerlid voor de CPN, die al na anderhalf jaar de Kamer weer verliet vanwege een politiek meningsverschil. Redacteur, later hoofdredacteur van het communistische dagblad 'De Waarheid'. Kwam in 1982 als opvolger van Joop Wolff in de Tweede Kamer. Nam uitdrukkelijk afstand van de pro-Sovjetkoers van de CPN en schreef later over zijn breuk met het communisme het boek 'De man die faalde'.
   
• 26. 

  De Communistische Partij van Nederland (CPN) was een communistische partij die na de Tweede Wereldoorlog veertig jaar lang (tot 1986) met een Eerste Kamerfractie en Tweede Kamerfractie vertegenwoordigd was in de Staten-Generaal. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in de periode 1946-1986 schommelde het zetelaantal van de CPN tussen de 2 en 10. De partij maakte altijd deel uit van de oppositie. Hoewel de CPN geen eigen jongerenorganisatie kende, was het Algemeen Nederlands Jeugdverbond (ANJV) politiek gezien nauw verbonden aan de CPN.