Overige EU-actoren

Source: Europa Nu.

De Europese Unie kent een aantal bestuursorganen die zijn opgericht om een bepaalde taak op zich te nemen. Het enige dat ze gemeenschappelijk hebben is dat ze via een Europees besluit zijn opgericht. In die oprichtingsbesluiten staat de taak van het orgaan, aan wie het verantwoording moet afleggen en wie het financiert. Verder is het een diverse groep bestuursorganen met heel verschillende takenpakketten en middelen.

Deze bestuursorganen vertonen veel overeenkomsten met agentschappen1, maar passen niet in het organisatiemodel van een agentschap. Ze vallen formeel niet direct onder de Europese Commissie2, vandaar dat het ook geen directoraat-generaal of diensten3 zijn. Een overzicht van alle 'overige' instellingen van de EU:

  • - 
    Het Europees Stabiliteitsmechanisme4 (ESM) en de Europese Faciliteit voor financiële stabiliteit5 (EFSF) zijn het permanente en tijdelijke noodfonds die leningen faciliteren voor lidstaten die in financiële nood verkeren.
  • - 
    Het Europees Comité voor systeemrisico's6 (ESRB) dat kijkt waar er risico's ontstaan die de stabiliteit van het financiële stelsel in gevaar kunnen brengen. Dit wordt in nauwe samenwerking met de Europese Centrale Bank7 gedaan.
  • - 
    De Dienst voor Extern Optreden8 (EDEO) was voorheen een dienst van de Commissie maar bestaat nu ambtenaren van de Commissie, Raad en lidstaten die samen de diplomatieke dienst van de EU vormen.
  • - 
    De Europese toezichthouder bescherming persoonsgegevens9 (EDPS) die toeziet op het naleven van regels op het gebied van privacy en de bescherming van het verwerken van persoonsgegevens door de instellingen van de EU, en de EU op dit gebied adviseert.
  • - 
    De Raad voor Regelgevingstoetsing10 (RSB) bekijkt of nieuwe regelgeving niet al overlapt met bestaande regelgeving en of het niet beter op nationaal of lager niveau kan worden geregeld (een zogeheten subsidiariteitstoets11).
  • - 
    Alle gemeenschappelijke ondernemingen12. Deze worden opgericht wanneer het nodig is om voor het uitvoeren van een bepaald onderzoeksprogramma een eigen juridische entiteit te creëren. Dit maakt bijvoorbeeld publiek-private samenwerking en allerlei vormen van financiering mogelijk.

Een instelling die niet is opgericht door een Europees besluit maar niet mag ontbreken is IPEX13, het systeem waar opmerkingen en bezwaren van nationale parlementen op nieuwe Commissievoorstellen worden gedeeld en gepubliceerd.


  • 1. 
    Een Europees agentschap is een instantie die zich bezighoudt met de ondersteuning en uitvoering van specifieke juridische, technische of wetenschappelijke overheidstaken. Hierbij werken zij nauw samen met de Europese Commissie en de nationale overheden van de EU-lidstaten, zonder direct deel uit te maken van nationale ministeries of de Europese instellingen. Daarnaast onderhouden zij ook banden met maatschappelijke organisaties en onderzoeksinstituten uit de lidstaten.
     
  • 2. 
    The European Commission is the executive body of the EU and runs its day-to-day business. It is made up of the College of Commissioners, 27 European Commissioners, one for each member state, who are each responsible for one or several policy areas. In addition, the 'Commission' also refers to the entire administrative body that supports the Commissioners, consisting of the Directorates-General and the Services.
     
  • 3. 
    Directoraten-generaal (DG's) zijn de grootste zelfstandige eenheden binnen het ondersteunend apparaat van de Europese Commissie. De directoraten-generaal zijn onderverdeeld in directoraten, die weer zijn onderverdeeld in administratieve eenheden. Daarnaast zijn er nog een aantal diensten, zoals de Juridische dienst.
     
  • 4. 
    Het European Stability Mechanism (ESM) is een permanent financieel noodfonds dat leningen verstrekt aan EU-lidstaten die in financiële problemen verkeren. Het fonds bestaat uit een deel direct gestort geld, dat lidstaten zelf hebben ingebracht, en kredietgaranties. Het uiteindelijke doel van deze steun is het bewaken van de economische en financiële stabiliteit van de EU om zo de waarde van de euro te waarborgen.
     
  • 5. 
    De Europese Faciliteit voor financiële stabiliteit (EFSF) was een tijdelijk noodfonds, dat inmiddels is vervangen door het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM). Het EFSF werd opgericht in 2010, toen sprake was van het dieptepunt van de crisis. Het doel was de financiële stabiliteit in de eurozone te bewaren. Eurolanden die in financiële problemen verkeerden, konden bij het EFSF een lening aanvragen. Sinds 1 juli 2013 kan er geen aanspraak meer worden gedaan op het EFSF. Steun loopt sindsdien altijd via het permanente ESM. Het ESM is sinds oktober 2012 operationeel.
     
  • 6. 
    Het Europees Comité voor systeemrisico’s (European Systemic Risk Board - ESRB) is een van de financiële toezichthouders die in 2010 zijn ingesteld naar aanleiding van de economische crisis als gevolg van grote begrotingstekorten van een aantal lidstaten. Het maakt deel uit van een nieuw raamwerk voor financieel toezicht binnen de Europese Unie.
     
  • 7. 
    The European Central Bank (ECB) manages the euro and frames and implements EU economic & monetary policy. Its main aim is to keep prices stable, thereby supporting economic growth and job creation.
     
  • 8. 
    The External Action Service (EEAS) of the European Union is officially an autonomous body within the EU. It is in part the successor to the directorate general for external affairs of the European Commission, elements of Council's secretariat and supplemented by personnel from the member states. Its main task it to support the EU in making and implementing foreign and development policies. At the request of member states the EEAS acts as a diplomatic service.
     
  • 9. 
    The European Data Protection Supervisor (EDPS) is tasked with ensuring all EU institutions uphold all rules and regulations with regard to the protection of personal information of individuals when such data is processed by the EU institutions. The EDPS advises and works closely with the data protection officers in the EU institutions to make sure personal data is handled with the appropriate care.
     
  • 10. 
    Deze werkgroep heeft als doel om zowel bestaande als voorgestelde regelgeving van de Europese Commissie te toetsen op begrippen als subsidiariteit, proportionaliteit of overlapping met bestaande wetgeving. De werkgroep bestaat uit drie Commissieambtenaren en drie experts, en wordt voorgezeten door een DG-ambtenaar.
     
  • 11. 
    The principle of subsidiarity is defined in Article 5 of the Treaty on European Union. It aims to make sure that decisions are taken as closely as possible to the EU-citizen and that constant checks are made to verify action at EU level is justified in light of the possibilities available at national, regional or even local level.
     
  • 12. 
    Een Gemeenschappelijke Onderneming van de Europese Unie is een juridische entiteit die is vastgelegd in artikel 187 van het VwEU. De rechtspersoon wordt gebruikt voor activiteiten die zijn opgezet voor de 'efficiënte uitvoering van communautaire onderzoeksprogramma's, technologische ontwikkeling en demonstratieprogramma's.'
     
  • 13. 
    This is a platform for the mutual exchange of information between the national Parliaments and the European Parliament concerning issues related to the European Union, especially in light of the provisions of the Treaty of Lisbon. This treaty introduced the possibility to draw a Yellow or Orange Card in response to Commission proposals inducing objections regarding subsidiarity. The establishment of IPEX derives from a recommendation given by the Conference of Speakers of the Parliaments of the European Union in the year 2000.