Commissie-Thorn (1981-1985)

Bron: ec.europa.eu

Deze Europese Commissie¹ trad aan op 6 januari 1981 en bleef in functie tot januari 1985. Omdat er problemen waren over de verdeling van sommige portefeuilles ging de Commissie pas op 20 januari 1981 effectief van start. De Luxemburgse politicus Gaston Thorn² was de gehele periode de voorzitter. De Nederlandse KVP politicus Frans Andriessen³ was eurocommissaris voor mededinging, alsmede betrekkingen met het Europees Parlement.

Deze Commissie trad aan in een periode van eurosclerosis door stijgende werkloosheid en economische crisis. Tijdens de Commissieperiode vond er in vrijwel alle lidstaten een heropleving van de economie plaats en daarmee van het herstel van werkgelegenheid. Daarnaast was er voor het eerst een Griekse eurocommissaris en kwam de toetreding van Spanje en Portugal tot de EU steeds dichterbij.

De Commissie-Thorn werd op 5 januari 1985 opgevolgd door de Commissie-Delors I⁴.

Mede door het proces naar herstel van de economische crisis, was het een moeilijke Commissieperiode. Toch werden er tijdens deze periode op het gebied van harmonisatie van wetgeving en het wegnemen van belemmeringen voor de interne markt flinke vorderingen gemaakt. Zo werd er in 1985 de Europese Akte overeengekomen als aanpassing van het Verdrag van Rome. Deze had betrekking op de besluitvorming, de inrichting van de interne markt, het monetaire beleid en de Europese politieke samenwerking. Daarnaast werd in 1983 gestart met een gemeenschappelijk visserijbeleid.

Ook op het gebied van buitenlands beleid maakte de Commissie stappen. Er werd succesvol onderhandeld over een nieuwe overeenkomst over de handelsrelaties met de ACS-landen (Afrika, Caraïbisch gebied en Stille Zuidzeelanden), het zogenaamde Lomé III-akkoord. Daarnaast wordt er ook een samenwerkingsovereenkomst tussen de Gemeenschap en de landen van het Andespact ondertekend. Ook kwam er een programma voor technologische vernieuwing (Esprit). Dit had als bedoeling om beter te concurreren met Japan en de VS.

Tijdens deze periode werd er na vele discussies met het Verenigd Koninkrijk overeenstemming bereikt over de verlaging van de bijdrage van het Verenigd Koninkrijk aan de EG. Verder zette de Commissie belangrijke stappen naar beheersing van de landbouwuitgaven, onder meer door indamming van overproductie. De Commissie kwam ook met richtlijnen over onder meer gevaarlijke afvalstoffen, de luchtkwaliteit en het loodgehalte in benzine.

• 1. 

  The European Commission is the executive body of the EU and runs its day-to-day business. It is made up of the College of Commissioners, 27 European Commissioners, one for each member state, who are each responsible for one or several policy areas. In addition, the 'Commission' also refers to the entire administrative body that supports the Commissioners, consisting of the Directorates-General and the Services.
   
• 2. 

  Gaston Thorn (1928-2007) was in 1981-1985 voorzitter van de Europese Commissie. De Luxemburgse liberaal Thorn was zijn leven lang een pleitbezorger van Europese samenwerking. Hij begon zijn loopbaan als advocaat en was daarna Kamerlid. In 1969 werd hij minister van Buitenlandse Zaken. Tussen 1974 en 1979 leidde hij enkele kabinetten en daarna werd hij opnieuw minister van Buitenlandse Zaken (en tevens van Justitie en Economische Zaken). In de periode dat Thorn de Europese Commissie leidde, kwam de Europese Akte tot stand. Daarmee werd de aanzet gegeven tot de interne Europese markt.
   
• 3. 

  Vooraanstaande christendemocraat van katholieken huize. Kwam in 1967 voor de KVP in de Kamer nadat zijn vader die had verlaten. Als voormalige directeur van een instituut voor de bouw aanvankelijk woordvoerder volkshuisvesting. Volgde in 1971 Veringa op als partijleider toen deze moest aftreden vanwege gezondheidsproblemen. Leidde de KVP-Tweede Kamerfractie tijdens het kabinet-Den Uyl, waaraan hij kritisch, maar ook loyaal steun gaf. In 1977 maakte hij bezwaar tegen het ontwerp-regeerakkoord met de PvdA en werd hij door die partij afgewezen als kandidaat voor Economische Zaken. In het eerste kabinet-Van Agt dat na de mislukte formatie-Den Uyl werd gevormd, was hij minister van Financiën. Trad af, omdat hij vond dat er meer bezuinigd moest worden. Nadien Europees Commissaris voor handelspolitiek en landbouw. Pragmatisch politicus.
   
• 4. 

  Deze Europese Commissie trad aan op 6 januari 1985, als opvolger van de Commissie-Thorn, en bleef in functie tot januari 1989. Voorzitter was de Fransman Jacques Delors, die wordt gezien als een van de invloedrijkste voorzitters in de geschiedenis van de Europese Commissie. Voor Nederland nam de christendemocraat Frans Andriessen deel aan de Commissie als eurocommissaris voor land- en bosbouw.
   
• 5. 

  Claude Cheysson (1920) is een Franse sociaaldemocraat die twee perioden lid was van de Europese Commissie. In de Commissies-Ortoli en -Jenkins was bij belast met ontwikkelingssamenwerking en in de Commissie-Delors I had hij de portefeuille Noord-Zuid-relaties en betrekkingen en met de Middellandse Zeelanden. Cheysson bekleedde diverse hoge ambtelijke functies, onder meer met betrekking tot de Franse overzeese gebieden. Verder was hij ambassadeur in Indonesië. Begin jaren tachtig was hij ruim vier jaar minister van Buitenlandse Zaken in enkele socialistische kabinetten.
   
• 6. 

  Giorgios Contogeorgis (1922) was de eerste Griek in de Europese Commissie. In de Commissie-Thorn (1981-1985) was hij verantwoordelijk voor vervoer, visserij en toerisme. Als lid van de conservatief-liberale Nea Dimokratia maakte Contogeorgis deel uit van het kabinet-Rallis en speelde hij een belangrijke rol bij de onderhandeling over toetreding van Griekenland tot de EG. Na zijn Brusselse periode was hij minister van Economie en Toerisme.
   
• 7. 

  Poul Dalsager (1929-2001) volgde in 1981 de overleden Deense Eurocommissaris Gundelach op. In de Commissie-Thorn (1981-1985) had hij de portefeuille landbouw. In die functie nam hij maatregelen tegen de overproductie van zuivel (superheffing). Verder deed hij voorstellen over vermindering van de uitgaven voor landbouw op de Europese begroting. Voor hij commissaris werd, was Dalsager sociaaldemocratisch parlementslid en minister van Landbouw in drie opvolgende kabinetten.
   
• 8. 

  Étienne Davignon (1932) is een Belgische diplomaat en ambtenaar, die acht jaar lid was van de Europese Commissie. Hij was belast met de industriebeleid en had in de Commissie-Jenkins ook interne markt en douane-unie in zijn portefeuille. In de Commissie-Thorn was Davignon tevens verantwoordelijk voor energie en onderzoek. Met name de problematiek van de Europese staalindustrie en conflicten met de VS en Japan over invoerbeperkingen vroegen veel aandacht van hem.
   
• 9. 

  Antonio Giolitti (1915) was in de Commissies-Jenkins en -Thorn als Europees commissaris belast met regionaal beleid. Giolitti was aanvankelijk communist, maar stapte in 1957 over naar de socialisten. Onmiddelijk na de bevrijding, waar hij als verzetsstrijder zelf een rol in had gespeeld, kreeg hij politieke functies en in 1948 werd hij lid van de Italiaanse Kamer van Afgevaardigden. In de jaren zestig en zeventig was hij minister van Begroting. Na zijn periode in Brussel werd hij - opnieuw als communist - lid van de Senaat.
   
• 10. 

  Willy Haferkamp (1923-1995) was een Duitse sociaaldemocraat die bijna achttien jaar in zes opvolgende Europese Commissie zat. Hij was onder meer belast met energie, interne markt, economische zaken, financiën en externe betrekkingen. Haferkamp was afkomstig uit de Duitse vakbeweging en had zitting in de Landdag van Noord-Rijn-Westfalen. Oorspronkelijk was hij leraar.
   
• 11. 

  Karl-Heinz Narjes (1924) was een Duitse christendemocraat, die deel uitmaakte van twee Europese Commissies. In de commissie-Thorn was hij onder meer belast met de interne markt; in de commissie-Delors I met industrie en informatica. Hij verbood de overheidssteun voor de Europese staalindustrie en voerde liberalisering van die industrie in. Liberaliseerde tevens de Europese telecommunicatiemarkt, waardoor er vrije verkoop van apparatuur kwam. Narjes was ambtenaar bij de Europese Commissie, minister in Sleeswijk-Holstein en lid van de Bondsdag.
   
• 12. 

  Lorenzio Natali (1922-1989) was een Italiaanse christendemocraat die zitting had in drie opvolgende Europese Commissies. Hij begon zijn loopbaan als advocaat en werd in 1948 Kamerlid. In de jaren vijftig was hij enkele keren staatssecretaris en nadien minister van onder meer Openbare Werken en Landbouw. Natali was als eurocommissaris onder meer belast met milieu, relaties met de landen rond de Middellandse Zee en ontwikkelingssamenwerking. Hij speelde een belangrijke rol bij de besprekingen over toetreding van Spanje en Portugal tot de Europese Gemeenschap.
   
• 13. 

  Michael O'Kennedy (1936) is een Ierse liberaal, die lid was van de Europese Commissie. Hij was belast met de portefeuille personeel en administratie. O'Kennedy was senator en twaalfenhalf jaar lid van de Ierse Dáil (het Ierse Lagerhuis). Hij vervulde diverse kabinetsposten. Na ruim een jaar eurocommissaris te zijn geweest, keerde hij terug naar de Ierse politiek, onder meer als minister van Landbouw.
   
• 14. 

  François-Xavier Ortoli (1925-2007) was voorzitter van de Europese Commissie in de periode 1973-1977. Daarna was hij nog vier jaar Europees Commissaris voor Economische Zaken en financiën. De uit Corsica afkomstige Gaullist Ortoli was voor hij voorzitter van de Commissie werd onder meer minister in diverse kabinetten. Tijdens zijn voorzitter- en lidmaatschap van de EC had de Europese Gemeenschap te maken met een ernstige recessie ten gevolge van de oliecrisis. Hij had een belangrijk aandeel in de totstandkoming van het Europees Monetaire Stelsel en van de introductie van de ecu.
   
• 15. 

  Ivor Richard (1932) is een uit Wales afkomstige Labour-politicus, die in de Commissie-Thorn als eurocommissaris belast was met sociale zaken, werkgelegenheid en onderwijs. Pleitte in die functie onder meer voor een Europese aanpak van de massale werkloosheid. Richard begon zijn carrière als advocaat en was vanaf 1964 tien jaar Lagerhuislid. Daarna was hij Brits ambassadeur bij de VN. Hij heeft als Lord Richard of Ammanford lid in het Hogerhuis.
   
• 16. 

  Christopher Tugendhat (1937) is een Brits conservatief politicus, die lid was van twee Europese Commissie. In de Commissies-Jenkins en -Thorn was hij verantwoordelijk voor onder meer de begroting en het financieel toezicht. Tugendhat was aanvankelijk journalist en werd in 1970 lid van het Lagerhuis. Na zijn Brusselse periode bekleedde hij enkele hoge ambtelijke functies en in 1991 werd hij lid van het Hogerhuis.
   
• 17. 

  Edgar Pisani (1918) is een gematigd linkse Franse politicus, die drie jaar lid was van de Europese Commissie. Hij werd in 1981 tussentijds lid als opvolger van Cheysson en was belast met ontwikkelingssamenwerking. Pisani was in de jaren veertig en vijftig ambtenaar, regionaal bestuurder en senator. In de jaren zestig was hij in Gaullistische kabinetten minister van Landbouw en later van Bouwnijverheid. Hij was voorts als sociaaldemocraat lid van het Europees Parlement. Als krachtig Landbouwminister speelde hij begin jaren zestig met Mansholt een belangrijke rol bij het in gang zetten van het Europese landbouwbeleid.
   
• 18. 

  Dick Burke (1932) is een Ierse christendemocraat, die twee keer deel uitmaakte van de Europese Commissie. In de Commissie-Jenkins was hij belast met onder meer vervoer, consumentenbeleid en begroting. In de Commissie-Thorn nam hij tussentijds de portefeuille personeel en administratie over van zijn landgenoot O'Kennedy. Burke was parlementslid en in de jaren zeventig minister van Onderwijs.
   
• 19. 

  Deze Commissie Jenkins trad aan op 6 januari 1977 en bleef in functie tot 5 januari 1981. De voorzitter van de Commissie was de Britse politicus Roy Jenkins. PvdA-politicus Henk Vondeling was Eurocommissaris voor sociale zaken en werkgelegenheid.