Kabinet: zakelijke appjes bewindslieden en hoge ambtenaren moeten bewaard blijven

DEN HAAG (PDC) - Appjes en sms'jes van hoge ambtenaren en bewindslieden moeten voortaan bewaard blijven. Minister Hanke Bruins Slot¹ van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft vandaag de Tweede Kamer met een brief geïnformeerd over de plannen van het kabinet voor informatiebeheer en de archivering van chatberichten. Op lange termijn komt er een digitale werkomgeving waarbij informatie direct wordt opgeslagen. Tot die tijd wordt er gewerkt met de gewijzigde richtlijn 'Bewaren chatberichten'. De brief volgt op verschillende adviezen die het kabinet heeft gekregen, waaronder die van het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI²) eerder dit jaar³.

Momenteel wordt er gewerkt aan een ontwerp voor de nieuwe digitale werkomgeving. Deze zal zakelijke berichten van bewindslieden en hoge ambtenaren automatisch opslaan. De functie van de persoon in kwestie bepaalt of en welke berichten opgeslagen moeten worden en hoe lang deze bewaard moeten blijven. Naar verwachting zal er een pilot starten in het najaar van 2023. Tot de nieuwe werkomgeving in werking treedt, mogen zakelijke sms'jes en appjes niet verwijderd worden.

De plannen van het kabinet zijn gericht op het beter beheren van informatie. Het past binnen het bredere kader van de Wet open overheid (Woo) die sinds 1 mei 2022 van kracht is. De wet stelt openbaarmaking van overheidsinformatie verplicht. Dit onderwerp is in de jaren voor de invoering van de Woo nadrukkelijk onder de aandacht gekomen vanwege de toeslagenaffaire⁴, waarbij er veel kritiek werd geuit op het gebrek aan transparantie over het handelen van kabinet-Rutte III⁵. Daarnaast kwam premier Rutte in 2022 in opspraak wegens het regelmatig verwijderen van zijn zakelijke sms'jes. Het automatisch opslaan van chatberichten van bewindslieden en hoge ambtenaren zou moeten leiden tot een verbetering van de toegang tot overheidsinformatie en zo ook tot meer transparantie.

Bron: Rijksoverheid

• 1. 

  Hanke Bruins Slot (1977) was van 5 september 2023 tot 2 juli 2024 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte IV. Tussen 10 januari 2022 en 5 september 2023 was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in dat kabinet. Daarvoor was zij lid van Gedeputeerde Staten van Utrecht en daarvoor van 17 juni 2010 tot 5 juni 2019 Tweede Kamerlid voor het CDA. Zij was eerder senior beleidsmedewerker op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en stapte daarna over naar het leger. In 2008 was ze commandant van een panzerhouwitzer­detachement in Uruzgan (Afghanistan). Als Kamerlid was zij woordvoerster defensie, binnenlands bestuur, medisch-ethische thema's en sportbeleid. Sinds 2025 is zij actief bij de Koninklijke Landmacht.
   
• 2. 

  Het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) is een onafhankelijk adviescollege dat aan de regering en het parlement adviezen zowel gevraagd als ongevraagd advies uitbrengt over openbaarmaking van overheidsinformatie. Het college bemiddelt bij klachten over het openbaar maken van overheidsinformatie tussen de klager en de betrokken overheidsinstantie.
   
• 3. 

  DEN HAAG (PDC) - De overheid moet alle werkgerelateerde sms'jes en appjes van bewindslieden, hoge ambtenaren en bestuurders op gaan slaan. Dat adviseert het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) aan minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken.
   
• 4. 

  Op 15 januari 2021 boden de ministers en staatssecretarissen van het kabinet-Rutte III hun ontslag aan naar aanleiding van de kritiek in het rapport van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK). Minister-president Rutte en de overige bewindslieden aanvaardden met hun ontslag de politieke medeverantwoordelijkheid voor het falend overheidsbeleid dat leidde tot duizenden gedupeerde en niet gehoorde ouders.
   
• 5. 

  Dit kabinet van VVD, D66, CDA en ChristenUnie kwam na de tot dan langste formatie sinds 1945 tot stand. Zeven maanden na de verkiezingen van 15 maart 2017 stond er een opvolger van het kabinet-Rutte II op het bordes. Voor premier Mark Rutte was het de derde keer dat hij een kabinet leidde. Het kabinet bood op 15 januari 2021 ontslag aan, vanwege de harde conclusies van het parlementair onderzoek kinderopvangtoeslag. Hiermee werd het kabinet, en de leden hiervan, demissionair. Deze demissionaire periode zou 360 dagen duren, een record.