Premier Rutte wil de rol van de Koning niet veranderen

DEN HAAG (PDC) - Als het aan het huidige kabinet ligt blijft de Koning gewoon lid van de regering. Minister-President Mark Rutte¹ ziet geen reden om hier verandering in te brengen en het koningschap slechts een ceremoniële taak te geven. Dit blijkt uit een brief van de premier van dinsdag 24 mei 2011, die hij op verzoek van de Tweede Kamer² heeft geschreven.

PVV-leider Geert Wilders³ pleitte er vorig jaar voor om het staatshoofd uit de regering te zetten. Ook GroenLinks, SP, de Partij voor de Dieren en D66 willen een ceremonieël koningschap. De PvdA wil een 'moderner koningschap'. Rutte stelt in zijn brief echter dat de rol van de Koning in de regering geen problemen oplevert.

Volgens de premier zorgt juist de koppeling van Koning en ministers in samenhang met de ministeriële verantwoordelijkheid⁴ ervoor dat de Koning geen eigen politieke rol opgedrongen krijgt. Dit wil Rutte zo houden omdat de Koning een zeer waardevolle rol vervult als staatshoofd en als samenbindende, vertegenwoordigende en aanmoedigende factor in de samenleving op kan treden.

Wat betreft de kwestie van het privéleven van het staatshoofd en zijn familie, sluit Rutte zich aan bij de Raad van State⁵. Deze is van mening dat de minister-president niet politiek verantwoordelijk is voor privégedragingen van de leden van het Koninklijk Huis, maar alleen aanspreekbaar is wanneer het openbaar belang mogelijk een rol gaat spelen. In deze context wil Rutte dat de Rijksvoorlichtingsdienst⁶ in de toekomst een duidelijker onderscheid maakt tussen woordvoeringen namens het Koninklijk Huis in het kader van het openbaar belang en in het kader van een privé-aangelegenheid.

Bron: ANP

• 1. 

  Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.
   
• 2. 

  De Tweede Kamer is deel van de volksvertegen­woor­di­ging. Zij speelt een belangrijke rol bij de totstandkoming van wetten, controleert de regering en beslist over de vraag of een kabinet (of bewindspersoon) genoeg vertrouwen heeft.
   
• 3. 

  Geert Wilders (1963) is sinds november 2006 politiek leider van de PVV. Hij is sinds 25 augustus 1998 (met een korte onderbreking in 2002) Tweede Kamerlid. Aanvankelijk was hij dat voor de VVD, maar op 2 september 2004 werd hij een onafhankelijk Kamerlid. In 2023 was hij voor de zesde keer lijsttrekker. De heer Wilders was medewerker van de afdeling Verdragen bij de Ziekenfondsraad, wetstechnisch medewerker van de Sociale Verzekeringsraad en beleidsmedewerker en speechschrijver van de VVD-Tweede Kamerfractie. In 2010 zat hij enige tijd in de gemeenteraad van Den Haag.
   
• 4. 

  De ministeriële verantwoordelijkheid houdt in dat ministers, gezamenlijk en afzonderlijk, verantwoording aan het parlement afleggen voor hun beleidsdaden. Zij alleen zijn (politiek) verantwoordelijk voor wetgeving en beleid. De Koning, die tevens deel uitmaakt van de regering, is dat niet. De staatssecretarissen zijn eveneens politiek aansprakelijk.
   
• 5. 

  De Raad van State is een van de Hoge Colleges van Staat en heeft als voornaamste taak de regering en het parlement te adviseren over wetgeving en bestuur. Daarnaast is deze instantie de hoogste algemene bestuursrechter.
   
• 6. 

  Deze dienst is onderdeel van het ministerie van Algemene Zaken. De Rijksvoorlichtingsdienst verzorgt onder meer de voorlichting en woordvoering van de minister-president en de regering. Het algemene doel van de dienst is het coördineren van het algemeen communicatiebeleid.