J.M. (Marja) van Bijsterveldt-Vliegenthart

foto J.M. (Marja) van Bijsterveldt-Vliegenthart
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Gemeente Delft
Source: Parlement.com.

CDA-politica en bestuurder, die achtereenvolgens wethouder, burgemeester, partijvoorzitter, staatssecretaris, (kort) Tweede Kamerlid en minister was. Vervolgens werd zij, na drie jaar directeur van het Ronald McDonald Kinderfonds te zijn geweest, in 2016 burgemeester van Delft. Was aanvankelijk werkzaam in de gezondheidszorg en werd na een gedwongen voortijdig vertrek als wethouder van Almere op 33-jarige leeftijd burgemeester van Schipluiden. Staatssecretaris voor voortgezet onderwijs in het kabinet-Balkenende IV i. Maakte zich sterk voor kwaliteitsverbetering, onder meer door een rekentoets en een leerlingvolgsysteem. Liep als minister tijdens kabinet-Rutte I i niet weg voor pijnlijke bezuinigingen. Vasthoudende en toegewijde bestuurder, met een groot plichtsbesef, die zich even makkelijk verstaat met bestuurders als met 'gewone' burgers.

CDA
functie(s) in de periode 2002-2012: lid Tweede Kamer, staatssecretaris, minister, partijvoorzitter

1.

Personal data

Surnames
Janneke Marlene (Marja)

Place and date of birth
Rotterdam, 27 June 1961

2.

Party/Movement

Party/Parties
CDA (Christen-Democratisch Appèl)

3.

Main functions and occupations

  • werkzaam in de gezondheidszorg, Ikazia-ziekenhuis te Rotterdam en Diaconessenhuis Leiden, from 1981 until 1990
  • lid gemeenteraad van Almere, from 1 May 1990 until 16 September 1994
  • wethouder (van sociale zaken, welzijn en woonruimteverdeling) van Almere, from 1 May 1990 until 8 April 1993
  • burgemeester van Schipluiden, from 16 September 1994 until 1 January 2003
  • voorzitter CDA, from 2 November 2002 until 22 February 2007
  • staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (staatssecretaris voor voortgezet en beroepsonderwijs), from 22 February 2007 until 14 October 2010
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 June 2010 until 14 October 2010
  • minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, from 14 October 2010 until 5 November 2012
  • directeur/bestuurder Ronald McDonald Kinderfonds, from 15 May 2013 until 1 September 2016
  • burgemeester van Delft, from 2 September 2016

Responsibilities as statesecretary
  • Was als staatssecretaris a. voortgezet onderwijs; b. voorbereidend beroepsonderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs; c. bestrijding van schooluitval 12-18 jarigen (in een gezamenlijke verantwoordelijkheid met de minister); d. lerarenopleidingen; e. andere aangelegenheden waarvan de behartiging aan haar werden toevertrouwd.
  • Vanaf februari 2010 was zij als staatssecretaris tevens belast met f. hoger onderwijs; g. het wetenschapsbeleid; h. emancipatie; i. cultuur en i. media

4.

Party political functions

Summary
  • voorzitter Integriteits- en Royementscommissie CDA

Previous
  • lid bestuur CDJA (Christen-Democratisch Jongeren Appèl), from 1982 until 1986
  • fractievoorzitter CDA in het ROA (Regionaal Orgaan Amsterdam), from 1991 until 1993
  • lid (later penningmeester) CDA-bestuurdersvereniging, from 1992 until 1997
  • fractievoorzitter CDA gemeenteraad van Almere, from 1993 until 1994
  • lid CDA-commissie Modelprogramma Gemeenteraadsverkiezingen 1994, from 1993 until 1994
  • voorzitter commissie verkiezingsprogramma 1999-2003 CDA provincie Zuid-Holland, from 1998 until 1999
  • voorzitter CDA-Vrouwenberaad, from 2001 until 2002
  • voorzitter CDA-commissie kandidaatstelling lijsttrekker Tweede Kamerverkiezingen 2017, from February 2016
  • lid commissie verkiezingsprogramma CDA, Tweede Kamerverkiezingen 2023

5.

Other positions

Current
  • lid algemeen bestuur Veiligheidsregio Haaglanden (als burgemeester)
  • lid algemeen bestuur Metropoolregio Rotterdam Den Haag (als burgemeester)
  • lid Raad van Advies Dordrechts Museum
  • voorzitter Zorg- en Veiligheidshuis Haaglanden (als burgemeester)
  • lid Raad van Commissarissen Hendrick de Keyser Monumenten, from 2019
  • voorzitter Raad van Toezicht Scheepvaart en Transport College in Rotterdam, from 1 June 2020 (aanvankelijk vicevoorzitter)
  • lid Programmaraad Platform31
  • lid Raad van Toezicht MARIN (Maritime Research Institute Netherlands)

Previous (20/22)
  • voorzitter kerkenraad Hervormde/Gereformeerde Federatie Almere-Buiten, from 1993 until 1994
  • voorzitter Protestants-Christelijk Onderwijs Almere, from 1993 until 1994
  • lid dagelijks bestuur (portefeuille volkshuisvesting), Stadsgewest Haaglanden, from 1995 until 2002
  • lid algemeen bestuur, respectievelijk dagelijks bestuur IVN (Instituut voor Natuur- en Milieueducatie), from 1996 until 2001
  • lid bestuur CFO Burgemeestersverband, from 1996 until 2001
  • voorzitter klankbordgroep Groen-Blauwe Slinger
  • lid (later voorzitter) Stichting Prinjsesdag Ontbijt, from 1997 until 2002
  • lid RFv (Raad voor de Financiële Verhoudingen), from 1998 until 2002
  • voorzitter "Ouders en Coo", from 1999 until 2001
  • lid bestuur Rotterdams Hellendaal Vioolinstituut, from 1999 until 2001
  • lid visitatiecommissie Monitor effecten herindeling gemeenten (BZK), 2001
  • lid bestuur Cultuurfonds, BNG (Bouwfonds Nederlandse Gemeenten)
  • voorzitter Stichting Prinsjesdagontbijt
  • lid Raad voor het Landelijk Gebied, from 19 January 2006 until February 2007
  • voorzitter Nationale Vereniging "de Zonnebloem", from October 2006 until February 2007
  • voorzitter Midden-Delflandvereniging, from April 2013 until April 2016
  • voorzitter Stichting Lezen & Schrijven, from 1 January 2014 until 1 September 2018
  • vicevoorzitter Raad van Toezicht EUR (Erasmus Universiteit Rotterdam), from 1 December 2015 until June 2020
  • informateur coalitievorming Noord-Brabant, from May 2021 until 10 June 2021 (samen met Emile Roemer)
  • gezant Maritieme Maakindustrie, from 1 March 2023 until 1 February 2024

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


Honorary positions
beschermvrouwe Midden-Delfland Vereniging

6.

Education

Post-academic education
  • verpleegkunde-a te Rotterdam

alternative forms of education
  • opleidingen en trainingen op het gebied van openbaar bestuur, onderhandelen en vakgerichte vaardigheden

7.

Activities

Policy-making activities as minister
  • Stelde in mei 2007 de Expertgroep doorlopende leerlijnen taal en rekenen in, die moest adviseren over een betere aansluiting van de niveaus van reken- en taalvaardigheid in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en mbo naar een vervolgopleiding of doorstroming naar de arbeidsmarkt
  • Bracht in 2007 de Kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs 'beter voortgezet onderwijs' uit. Als prioriteiten worden onder meer geformuleerd: aantoonbare verbetering van taal- en rekenprestaties, goede en betrouwbare examens, bevorderen van ontwikkeling van toptalent en reductie van het aantal zeer zwakke scholen. Vanaf 2011 moeten alle leerlingen in het voortgezet onderwijs verplicht een maatschappelijke stage volgen. (31.289)
  • Verzwaarde in 2008 de exameneisen in het voortgezet onderwijs om de doorstroming naar het hoger onderwijs te verbeteren. Vanaf 2012 is gemiddeld voldoende bij het centaal examen vereist voor het halen van een diploma. Voor de vakken Nederlands, Engels en wiskunde mag niet meer dan één vijf worden behaald.
  • Voerde in 2009 met ingang van het schooljaar 2013/2014 een verplichte rekentoets voor leerlingen in het voortgezet onderwijs (31.289)
  • Bracht als minister in 2011 een beleidsbrief uit over passend onderwijs voor zorgbehoevenden kinderen. Scholen krijgen een zorgplicht op grond waarvan zij leerlingen een zo goed mogelijk passend onderwijsaanbod moeten bieden, ouders wordt gevraagd mee te denken over ondersteuning, docenten moeten voldoende in staat zijn om zorgvraag te signaleren en scholen moeten samenwerken met jeugdzorg en gemeenten. Het budget voor passend onderwijs gaat terug naar het niveau van 2005. (31.497)
  • Diende in 2011 voorstellen in voor hervorming van de publieke omroep. Van de huidige 21 omroeporganisaties moeten er maximaal acht over blijven. Vanaf 2016 worden alleen nog omroepen toegelaten tot het bestel die in de jaren daarvoor zijn gefuseerd. De bekostigingsregels worden aangepast zodat de gefuseerde omroepen op basis van de gecombineerde ledenaantallen het volledige bedrag ontvangen. Naast de hervorming zorgen bezuinigingen bij de Wereldomroep en bij het Muziekcentrum van de Omroep voor een totale besparing van ruim 125 miljoen euro. (32.033)
  • Diende in 2012 een wetsvoorstel in over een centrale eindtoets en een leerling- en onderwijsvolgsysteem in het primair onderwijs (33.157)
  • Nam in 2012 in de kerndoelen van het voortgezet onderwijs op 'hoofdzaken van geestelijke stromingen in de Nederlandse multiculturele samenleving' en het respectvol omgaan met seksualiteit en met diversiteit in de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.

Legislative activities as minister (10/14)
  • Bracht in 2009 samen met staatssecretaris Klijnsma de Wet investeren in jongeren (Stb. 282) tot stand. Doel van deze wet is jongeren dan wel te laten werken, dan wel te laten leren, of een combinatie van beide. Hiermee moet duurzame en substantiële arbeidsparticipatie van jongeren tot 27 jaar worden bevorderd en verhoogd. Alleen in de situatie dat een werkleeraanbod wegens in de persoon van de jongere gelegen of niet verwijtbare omstandigheden zijnerzijds geen optie is, of dit aanbod onvoldoende inkomsten genereert, is een inkomensvoorziening gegarandeerd. De uitvoering van de wet berust bij de gemeenten. (31.775)
  • Bracht in 2010 de Wet medezeggenschap educatie en beroepsonderwijs (Stb. 8) tot stand. De bestaande medezeggenschapsraad, waarin zowel het personeel als de deelnemers/ouders vertegenwoordigd zijn, wordt vervangen door gedeelde medezeggenschap. Er komt een ondernemingsraad voor het personeel en een deelnemersraad voor de deelnemers/ouders. Daarnaast worden de raden verplicht om een statuut vast te stellen en krijgt de ondernemingsraad adviesrecht bij de vaststelling van het medezeggenschapsstatuut. (31.266)
  • Bracht in 2010 de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen (Stb. 194) tot stand. De wet legt vast wat leerlingen/studenten in het primair-, voortgezet- en middelbaar beroepsonderwijs op vaste momenten moeten kennen en kunnen op het gebied van taal en rekenen. Het referentiekader moet de taal- en rekenvaardigheden van leerlingen versterken. Er komt een afzonderlijke verplichte rekentoets voor alle middelbare scholieren. (32.290)
  • Bracht in 2010 een wet (Stb. 296) tot stand tot wijziging van de Wet kinderopvang, de Wet op het onderwijstoezicht, de Wet op het primair onderwijs en enkele andere wetten in verband met wijzigingen in het onderwijsachterstandenbeleid. De wet moet jonge kinderen in peuterspeelzalen en kindercentra een veilige, stimulerende omgeving geven waarbij medewerkers in staat zijn om een risico op een taalachterstand in het Nederlands te signaleren en dat effectief aan te pakken. Met het oog op de kwaliteit van de voorschoolse educatie wordt de regierol van de gemeenten versterkt en wordt voorzien in een stelsel van handhaving en toezicht door de Onderwijsinspectie. De titel van de Wet op de kinderopvang wordt Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (Wko). (31.989)
  • Bracht in 2011 een wet (Stb. 371) tot stand tot regeling van de maatschappelijke stage in het voortgezet onderwijs. De stage werd in 2014 via een door staatssecretaris Dekker tot stand gebrachte wetswijziging omgezet in een facultatief porgrammaonderdeel. (32.531, 33.740)
  • Bracht in 2011 een wet (Stb. 560) tot stand om het beroepsonderwijs inhoudelijk beter te laten aansluiten op de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in de samenleving. Er komt structureel een beroepsgerichte kwalificatiestructuur voor het beroepsonderwijs, er wordt een entreekwalificatie voor een vervolgberoepsopleiding of de arbeidsmarkt in het leven geroepen en bredere instroom en experimenten worden mogelijk. (32.316)
  • Bracht in 2012 een wijziging (Stb. 118) van de Wet op het onderwijstoezicht tot stand inzake de rol van de Inspectie van het onderwijs bij het procestoezicht. Het toezicht zal zich vooral concentreren op die scholen waar het risico op onvoldoende kwaliteit het grootst is. Daarnaast wordt in de wet vastgelegd dat bij algemene maatregel van bestuur kan worden bepaald dat de Inspectie bevoegdheden van de minister om sancties op te leggen in mandaat kan uitoefenen. De Inspectie krijgt verder meer toezicht op financieel beheer en op de kwaliteit van het onderwijspersoneel. (32.193)
  • Bracht in 2012 een wijziging (Stb. 339) van onder meer de Wet op het voortgezet onderwijs tot stand in verband met onderwijskwaliteit, onderwijstijd en vakanties. Ouders en leerlingen in de medezeggenschapsraad krijgen instemmingsrecht op de kwantitatieve en kwalitatieve invulling van de onderwijstijd en op de vaststelling of wijziging van de data (maximaal negen dagen) waarop geen onderwijs behoeft te worden verzorgd. De Onderwijsinspectie controleert of de voorwaarden voor inspraak en verantwoording in orde zijn. (32.640)
  • Bracht in 2012 een wet (Stb. 533) tot stand waardoor de leerlinggebonden financiering in het basisonderwijs, speciaal en voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs wordt afgeschaft. Een deel van de bekostiging wordt voortaan uitgekeerd aan samenwerkingsverbanden, die het geld over de scholen verdelen. Er komt verder een zorgplicht voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte ('passend onderwijs') voor de bevoegde gezagsorganen in het (fungerend) onderwijs. (33.106)
  • Bracht in 2012 een wet (Stb. 545) tot stand tot wijziging van onder meer de Wet op de expertisecentra in verband met de kwaliteit van het speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. De opbrengstgerichtheid van het speciaal onderwijs wordt vergroot en er komen drie op de uitstroombestemming van verschillende groepen leerlingen afgestemde uitstroomprofielen in het voortgezet speciaal onderwijs. Leerlingen in het speciaal onderwijs moeten daardoor na hun opleiding grotere kans krijgen op doorstroming naar regulier vervolgonderwijs of (betaald) werk. (32.812)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Trad in april 1993 af als wethouder naar aanleiding van onderzoek naar de onkostenvergoedingen van burgemeester De Cloe. Zij keurde het optreden van haar collega's van PvdA en VVD in deze zaak af. Zij verweet hen geen recht te hebben gedaan aan het beginsel van hoor en wederhoor. Na een verhitte raadsvergadering en een motie van wantrouwen (van VVD en PvdA) stapte zij op.
  • Op het moment dat zij tot burgemeester werd benoemd, was zij met 33 jaar de jongste burgemeester van het land
  • Was de eerste CDA-voorzitter die door de leden werd gekozen

Private life
  • Zij groeide op in Rhoon
  • Haar echtgenoot was directeur relatiebeheer en financieel directeur bij Delta Lloyd. In de periode 2010-2016 was hij gemeenteraadslid in Midden-Delfland.

Campaign trail
  • Was in 2010 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 4 op de CDA-kandidatenlijst

9.

Publications

Publications
  • Derk Walters, "Een slimme meid is op alles voorbereid", NRC Handelsblad, 3 september 2007
  • Bart Funnikotten en Freek Staps, "De terriër van het kabinet, machtig én geliefd", NRC Weekend, 3 en 4 maart 2012

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.