Mr. M. (Martina) Tjeenk Willink

Foto Mr. M. (Martina) Tjeenk Willink
Source: Parlement.com.

Sociaaldemocrate in de Eerste Kamer; door voorzitter Jonkman1 een leeuwin genoemd die als enige vrouw 49 man te sterk was. Was afkomstig uit en zeer ingevoerd in het maatschappelijk werk en op dat gebied een autoriteit. Wist zich daardoor goed staande te houden in de Senaat als enige vrouw te midden van overwegende oudere heren. Gold als socialistische tegenspeelster van Marga Klompé2. Hield zich ook bezig met justitie. Bevriend met koningin Juliana3. Sprak niet zo vaak, maar hield wel altijd goede betogen, met daarin de nodige humor.

PvdA
functie(s) in de periode 1946-1969: lid Eerste Kamer

Contents

  1. Personal data
  2. Party/Movement
  3. Main functions and occupations
  4. Other positions
  5. Education
  6. Activities
  7. Miscellaneous
  8. Publications
  9. Family
  10. Extended version

1.

Personal data

Surnames
Martina (Martina)

Place and date of birth
Batavia (Ned.-Indië), 5 June 1905

Place and date of death
Lochem, 27 February 1992

2.

Party/Movement

Party/Parties
PvdA (Partij van de Arbeid)

3.

Main functions and occupations

  • - 
    medewerkster Landelijk Bureau, Nederlands Volksherstel te 's-Gravenhage
  • - 
    secretaris-generaal Bestuursraad, Nederlands Volksherstel, from 29 August 1945 until 1948
  • - 
    secretaris-generaal Raad van Beheer, Nederlands Volksherstel, from 29 August 1945 until 1948
  • - 
    lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 23 July 1946 until 16 September 1969
  • - 
    algemeen secretaris en hoofd bureau, Nederlandse Vereniging voor Maatschappelijk Werk (1957: Nationale Raad voor Maatschappelijk Werk resp. Welzijn), from 25 November 1946 until 1 November 1966

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Other positions

  • - 
    vicevoorzitter Centraal Archief en Inlichtingenbureau inzake het Inzamelingswezen
  • - 
    lid Staatscommissie inzake de herziening van de Loterijwet (Staatscommissie-Wiarda), from March 1958
  • - 
    lid-deskundige Commissie Vraagstukken Subsidiëring Maatschappelijk Werk, from 1956
  • - 
    lid commissie buitenlandse pleegkinderen (commissie-Van Gilse), from December 1967

Derived functions
  • - 
    lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 18 September 1956 until 24 April 1957
  • - 
    voorzitter commissie van voorbereiding voor de begroting van Maatschappelijk Werk 1958 (Eerste Kamer der Staten-Generaal)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activities

as Member of the Parliament
  • - 
    Was woordvoerster sociale zaken, justitie en maatschappelijk werk van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Voerde in 1947 het woord bij de behandeling van de ontwerp-Noodwet ouderdomsvoorziening.

Dissenting voting behaviour (2/4)
  • - 
    Behoorde in 1967 tot de vier leden van haar fractie die vóór een wijziging van de Defensiebegroting stemden in verband met aanschaf van de Northrop F5
  • - 
    Behoorde in 1968 tot de negen leden van haar fractie die vóór het wetsvoorstel regeling schadeloosstelling leden Tweede Kamer der Staten-Generaal stemden

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

7.

Miscellaneous

algemeen
  • - 
    Speelde een belangrijke rol bij de organisatie van het Nederlandse Maatschappelijk Werk
  • - 
    Zij had tijdens het kabinet-Drees III zo'n grote kennisvoorsprong op minister Van Thiel van Maatschappelijk Werk, dat zij wel als 'tegenminister' werd aangeduid
  • - 
    Werd in 1956 gepolst als minister van Maatschappelijk Werk
  • - 
    Trachtte tevergeefs te bemiddelen in de zogenaamde Greet Hofmansaffaire (1956)

Private life
  • - 
    Begeleidde namens de VVSL (Vereniging voor Vrouwelijke Studenten in Leiden) prinses Juliana tijdens haar studie (1927)
  • - 
    Bereidde met Marga Klompé Volksherstel Gelderland voor in Apeldoorn
  • - 
    Bevriend met (prinses) Koningin Juliana en Marga Klompé

Campaign trail
  • - 
    Werd in 1946, 1948, 1952, 1955, 1956 en 1963 gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

8.

Publications

Publications
  • - 
    R.E. van Ditzhuizen, "Mr. Martina Tjeenk Willink, lid Eerste Kamer 1946-1969", in: A. Postma e.a. (red.), "Aan deze zijde van het Binnenhof" (1991)
  • - 
    "Voorwaarts", 22-12-1987
  • - 
    Ned. Patriciaat, 1985

9.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Extended version

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.


  • 1. 
    Kenner van Nederlands-Indië die minister van Overzeese Gebiedsdelen was in het kabinet-Beel I en later Eerste Kamervoorzitter. Behoorde in Nederlands-Indië tot de progressieve figuren rond het blad De Stuw. Als minister kreeg hij te maken met de Indonesische vrijheidsstrijd. Probeerde een realistische koers te varen, waarbij gestreefd werd naar overeenstemming met de Republiek Indonesia. Het in het najaar van 1946 gesloten Akkoord van Linggadjati bleek uiteindelijk geen basis voor overeenstemming en in 1947 werd overgegaan tot de eerste politionele actie tegen de Republiek. Na zijn ministerschap was hij lange tijd een gewaardeerde Senaatsvoorzitter. Naar buiten toe formalistisch, maar tevens sociaal voelend en beschikkend over verfijnde humor.
     
  • 2. 
    In 1956 de eerste vrouwelijke minister van ons land. Doortastend politiek zwaargewicht in de KVP. Was aanvankelijk docente scheikunde en op dat terrein gepromoveerd. Actief in het verzet als koerierster en in 1944-1945 organisator van hulpverlening. Vertrouwelinge van Romme em als Tweede Kamerlid buitenland-woordvoerder van haar fractie met belangstelling voor de Europese samenwerking. Volgde in 1956 Van Thiel op als minister van Maatschappelijk Werk. Bracht in 1963 de Algemene Bijstandswet tot stand. Loodste in 1966 als minister van Cultuur de Omroepwet door het parlement. Was in het kabinet-De Jong de enige vertegenwoordigster van de linkervleugel van de KVP. Vrouw met veel gezag in het parlement, die door haar mannelijke collega's vaak vriendschappelijk werd geplaagd om de grote ernst waarmee zij haar taken uitvoerde. Kwam soms wat hautain en belerend over, mede door haar deftige spreektrant. Werd in 1971 als eerste vrouw minister van staat.
     
  • 3. 
    Vorstin, die op menselijke ('gewone') manier inhoud wilde geven aan haar taak en weinig op had met 'protocol'. Stond daardoor veel dichter bij de bevolking dan haar moeder. Verklaarde bij haar inhuldiging het moederschap net zo belangrijk te vinden als haar rol als vorstin. Had goede banden met Drees en Beel. Kreeg twee maal te maken met ernstige constitutionele moeilijkheden. In 1956 door de 'kwestie-Soestdijk (vaak aangeduid als Greet Hofmansaffaire) en in 1976 door de Lockheedaffaire waarbij haar echtgenoot in opspraak kwam. Dat deed geen afbreuk aan haar populariteit. Zette zich in het bijzonder in voor het maatschappelijk werk en voor gehandicaptenzorg.