Mr. H.K.J. (Henk) Beernink - Main contents

CHU-voorman na het vertrek van Tilanus i in 1963. Combineerde lange tijd het Tweede Kamerlidmaatschap met de functie van gemeentesecretaris van Rijswijk (Z.H.). Zag in 1967 zijn loopbaan bekroond met het ministerschap van Binnenlandse Zaken in het kabinet-De Jong i. Was kort na zijn aantreden als minister verantwoordelijk voor de vervanging i van burgemeester Van Hall i van Amsterdam. Liet veel werkzaamheden over aan zijn staatssecretaris en partijgenoot Van Veen i. Stond bekend als conservatief 'law and order'-politicus en als schaker en sigarenroker. Maakte op het eerste gezicht een wat stugge, gesloten indruk. Betrouwbare, hardwerkende en relativerende politicus met zakelijke nuchterheid, die zijn achterban goed kende.

CHU
functie(s) in de periode 1946-1971: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister, partijvoorzitter

• - 

  ambtenaar ter secretarie, gemeente Papendrecht, from 1932 until 1935
• - 

  ambtenaar (rang: commies-redacteur), secretarie gemeente Almelo, from 1935 until 1939
• - 

  hoofdcommies-redacteur, secretarie gemeente Rijswijk (Z.H.), from 1939 until 1945
• - 

  gemeentesecretaris van Rijswijk (Z.H.), from 1945 until 5 April 1967
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 4 June 1946 until 5 April 1967
• - 

  fractievoorzitter CHU Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 16 May 1963 until 5 April 1967
• - 

  minister van Binnenlandse Zaken, from 5 April 1967 until 6 July 1971
• - 

  ambteloos, from 7 July 1971

• - 

  secretaris CHU kiesvereniging Papendrecht, 1935
• - 

  lid dagelijks bestuur Federatie van C.H.-jongerengroepen (voor 1940)
• - 

  voorzitter CHU Kamerkring Dordrecht, from 1945 until 1958
• - 

  secretaris CHU, from January 1946 until 9 July 1958
• - 

  voorzitter CHU kiesvereniging Rijswijk (Z.H.), around 1950 (nog in 1962)
• - 

  lid commissie van redactie "Gemeentebeleid. Maandblad van de Vereniging van CH-leden van Gemeentebesturen in Nederland", around 1955
• - 

  voorzitter CHU, from 9 July 1958 until 19 March 1966
• - 

  vicefractievoorzitter CHU Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 March 1959 until 16 May 1963
• - 

  politiek leider CHU, from 15 May 1963 until 5 April 1967
• - 

  erelid CHU, from 29 April 1972 until 22 August 1979

• - 

  lijsttrekker CHU Tweede Kamerverkiezingen 1963, from 9 February 1963 until 15 May 1963
• - 

  lijsttrekker CHU Tweede Kamerverkiezingen 1967, from 3 December 1966 until 15 February 1967

• - 

  plaatsvervangend voorzitter commissie van beroep Christelijk Nijverheidsonderwijs
• - 

  secretaris Havencommissie te Almelo
• - 

  secretaris Ambtenarenscheidsgerecht te Almelo
• - 

  lid Staatscommissie inzake het kiesstelsel en wettelijke regeling der politieke partijen (Staatscommissie-Teulings), from February 1953 until December 1954
• - 

  lid dagelijks bestuur industrieschap "Plaspoelpolder", from 26 October 1953 until 1967
• - 

  lid schoolvereniging te Rijswijk (Z.H.)
• - 

  voorzitter Christelijke MULO-school te Rijswijk (Z.H.)
• - 

  lid Kiesraad, from 21 February 1957 until 5 April 1967
• - 

  lid bestuur Stichting TVN (Nationale Stichting Televisiereclame Nederland), from February 1963 until 1967
• - 

  lid Pacificatiecommissie voor de omroepkwestie, from 24 December 1963 until 1965
• - 

  lid Kiesraad, from 11 February 1972 until 1 January 1976
• - 

  voorzitter Kiesraad, from 1 January 1976 until 22 August 1979

• - 

  voorzitter vaste commissie voor Binnenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 16 November 1956 until 5 April 1967
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor het wetsontwerp voorlopige regeling i.v.m. schadeloosstelling van huurders/ondernemers bij onteigening of vordering (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 26 May 1959 until June 1961
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Financiële-Verhoudingswet (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 28 May 1959 until March 1961
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from June 1963 until September 1966

• - 

  Prot.Chr. lagere school te Maarssen
• - 

  Prot.Chr. lagere school te Dordrecht

• - 

  Gemeentelijk Gymnasium te Dordrecht, from 1922 until June 1928

• - 

  Nederlands recht, Rijksuniversiteit Utrecht, from September 1928 until 29 January 1932

• - 

  In de Tweede Kamer trad hij vooral op als woordvoerder binnenlandse zaken en (in de jaren vijftig) volkshuisvesting. Verder hield hij zich onder meer bezig met PTT-aangelegenheden, pensioenen, persbeleid en cultuur.
• - 

  Was in 1950 woordvoerder van zijn fractie bij de behandeling van de ontwerp-Wet op de ondernemingsraden

• - 

  In 1957 stemden hij en Schmal als enigen van de CHU-fractie tegen de ontwerp-Politiewet, omdat zij vonden dat de verantwoordelijkheid voor de politie bij één ministerie diende te worden gelegd
• - 

  In 1960 stemden hij en Van Mastrigt als enigen van hun fractie tegen het wetsvoorstel Wijziging Loterijwet (voetbaltoto)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Was in 1969 en 1970 samen met minister-president De Jong en minister van Justitie Polak nauw betrokken bij het bestrijden van onlusten in Amsterdam, onder meer ten gevolge van het in augustus 1970 burgemeester Samkalden afgekondigde verbod om te slapen en bivakkeren bij het nationaal monument op de Dam.
• - 

  Hief in 1970 het ambtenarenverbod op, dat gold voor leden van de CPN, de ANJV, de Nederlandse Vrouwenbond en de EVC
• - 

  Diende in 1970 samen met minister Polak een wetsvoorstel in over opheffing van het uit 1903 daterende stakingsverbod voor ambtenaren. Het wetsvoorstel werd in 1979 door de ministers Wiegel en De Ruiter in het Staatsblad gebracht na in 1974 in de Tweede Kamer door De Gaay Fortman en Van Agt te zijn verdedigd. (11.001)
• - 

  Diende in 1970 en 1971 wetsvoorstellen in tot gemeentelijke herindeling van Noordwest-Overijssel, van de Zaanstreek en van het Land van Heusden en Altena, en tot uitbreiding van de gemeenten Alkmaar, Deventer, Amersfoort en Eindhoven. De voorstellen werden, met uitzondering van die over Deventer, door zijn opvolgers Geertsema en De Gaay Fortman in het Staatsblad gebracht.
• - 

  In totaal werden tijdens zijn ministerschap 102 gemeenten opgeheven en 25 nieuwe gemeenten gevormd
• - 

  Diende in 1971 samen met staatssecretaris Van Veen een wetsvoorstel voorschriften met betrekking tot de gewesten in. Dit voorstel werd in 1979 door minister Wiegel ingetrokken. (11.246)
• - 

  Op 2 maart 1971 verwierp de Eerste Kamer met 41 tegen 23 stemmen een door hem verdedigde wijziging van de Kieswet over vergroting van het effect van de voorkeurstem (10.399)
• - 

  Op 2 maart 1971 veriwerp de Eerste Kamer met 56 tegen 6 stemmen een voorstel tot grondwetsherziening (eerste lezing) over verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd (10.805)
• - 

  Tijdens zijn ministerschap vond de eerste lezing van een partiële Grondwetsherziening plaats
• - 

  Belangrijke benoemingen tijdens zijn ministerschap: Verdam (ARP, Commissaris van de Koningin in Utrecht), Rijpstra (CHU, Commissaris van de Koningin in Friesland), Toxopeus (VVD, Commissaris van de Koningin in Groningen); Baeten (KVP, burgemeester van Maastricht), Samkalden (PvdA, burgemeester van Amsterdam), Marijnen (KVP, burgemeester van 's-Gravenhage), Buiter (PvdA, burgemeester van Groningen), De Gou (KVP, burgemeester van Haarlem) en Van Tuyll van Serooskerken (VVD, Utrecht)

• - 

  Bracht in 1970 een wet (Stb. 193) tot stand waardoor onder meer Oudewater overging van Zuid-Holland naar Utrecht en de gemeente Hoenkoop werd opgeheven. (9.852)
• - 

  Bracht in 1970 samen met minister Witteveen en staatssecretaris Grapperhaus een wet tot wijziging van bepalingen inzake gemeentelijke en provinciale belastingen (Stb. 608) tot stand. Die wet beoogt gemeenten en provincies meer mogelijkheden te geven een eigen financieel beleid te voeren. Er wordt onder andere een onroerend-goedbelasting ingevoerd ter vervanging van de grondbelasting en personele belasting. Ook de gemeentelijke vermakelijkheidsbelastingen worden afgeschaft, waar tegenover staat de mogelijkheid om retributies (zoals rioolrecht en parkeerheffingen) te verhogen. Provincies krijgen de bevoegdheid opcenten op de motorrijtuigenbelasting te heffen. (9.538)
• - 

  Bracht in 1970 samen met minister-president De Jong en staatssecretaris Grapperhaus de wet herziening van het financieel statuut voor het Koninklijk Huis (Stb. 573) tot stand, alsmede een wetsvoorstel tot grondwetsherziening in eerste lezing over het inkomen en de belastingvrijdom van de Koning en andere leden van het Koninklijk Huis. Hiermee werd een nieuwe wettelijke regeling voor de uitkering aan de Koning en leden van het Koninklijk Huis in het leven geroepen op basis van een advies van de Commissie-Simons. Er kwam een strikte scheiding tussen privéuitgaven en functionele uitgaven, automatische indexering en de belastingvrijdom voor zover het niet-private bestanddelen betrof, werd vastgelegd. (10.683 & 10.685)
• - 

  Bracht in 1970 een wijziging (Stb. 585) van de Erfgooierswet 1912 tot stand, waardoor de vereniging Stad en Lande van Gooiland werd ontbonden (10.493)
• - 

  Bracht in 1970 een wet (Stb. 592) tot gemeentelijke herindeling van het eiland Tholen tot stand. Hierdoor wordt het gehele eiland Tholen één gemeente. (9.407)
• - 

  Bracht in 1970 een wet (Stb. 594) tot uitbreiding van de gemeente 's-Hertogenbosch tot stand door samenvoeging van 's-Hertogenbosch met de gemeenten Empel en Meerwijk en Engelen (10.736)
• - 

  Bracht in 1970 wetten tot stand tot uitbreiding van het grondgebied van de gemeenten Hoogeveen, Harlingen en Sneek
• - 

  Bracht in 1971 een wet (Stb. 144) tot stand waardoor de gemeenten Vreeswijk en Jutphaas werden verenigd tot de nieuwe gemeente Nieuwegein (10.794)
• - 

  Bracht in 1971 een wet (Stb. 221) tot stand waardoor de gemeenten Lochem en Laren (Gld.) werden verenigd tot een nieuwe gemeente Lochem
• - 

  Bracht in 1971 de wet (Stb. 342) tot instelling van de gemeente Dronten tot stand. Anders dan aanvankelijk was voorgesteld, werd de gemeente niet bij Gelderland ingedeeld. (10.397)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Met name de verhouding tussen Rijk en Gemeente had zijn bijzondere belangstelling
• - 

  De regering consulteerde hem als Kamerlid regelmatig bij burgemeestersbenoemingen. Als minister benoemde hij diverse partijgenoten. In 1968 werd in het AR-blad "Nederlandse Gedachten" kritiek geuit op de benoeming van CHU-burgemeesters in traditioneel als antirevolutionair bekendstaande gemeenten als Aalten en Elburg.
• - 

  Hij was een tegenstander van de fusie tussen ARP, CHU en KVP

• - 

  Stond bekend om zijn wat oubolige grapjes, zoals: "J + B + V = HP", ofwel "Jas + Broek + Vest = Heel Pak".
• - 

  Werd in 1969 betrapt op het 'smokkelen' van sigaretten vanuit Baarle-Nassau. Werd echter krachtens de douane-instructie ongemoeid gelaten, maar betaalde wel de belasting en de gebruikelijke boete. Naar eigen zeggen had hij de sigaretten gekocht om zijn laatste Belgische geld op te maken en had hij te goeder trouw gehandeld.

• - 

  "Minister mr. H.K.J. Beernink", in: "Fragmenten uit de geschiedenis van Binnenlandse Zaken" (1979)
• - 

  H. van Spanning, "De Christelijk-Historische Unie", deel II (1988)
• - 

  J. Bosmans, "Beernink, Hendrik Karel Jan (1910-1979)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 40
• - 

  Rob Vermaas, "Beernink, tragisch en bescheiden", "De Tijd", 31 augustus 1979
• - 

  Joop van Tijn, "Het is nooit goed, hoe je het ook doet. Bij het overlijden van mr. H.K.J. Beernink", "Vrij Nederland", 1 september 1979

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.