Oud-minister Frits Korthals Altes (VVD) overleden

Thursday, February 20 2025, 14:15

DEN HAAG (PDC) - Oud-politicus Frits Korthals Altes (VVD1) is op 93-jarige leeftijd overleden. Van 1981 tot 1982 was hij Eerste Kamerlid. Daarna was hij van 1982 tot 1989 minister van Justitie in het eerste2 en tweede kabinet-Lubbers3. Vervolgens was hij nog twee jaar lid van de Tweede Kamer. Hij keerde in de Eerste Kamer terug van 1991 tot 2001, waar hij fractievoorzitter en Kamervoorzitter4 was. In 2001 werd hij benoemd tot minister van staat5.

Korthals Altes was van 1958 tot 1982 actief als advocaat in Rotterdam. In die stad was hij politiek actief en klom hij in 1975 op tot landelijk partijvoorzitter. In 1981 werd hij verkozen als Eerste Kamerlid en iets meer dan een jaar later werd hij minister van Justitie. Tweemaal viel hij ook in als minister van Binnenlandse Zaken.

Tijdens zijn ministerschap vonden onder meer de ontvoering van Heineken en de ontvoering van Ahold-topman Gerrit-Jan Heijn plaats, en besloot hij tot vrijlating van de twee van Breda. Hij diende verschillende wetsvoorstellen in, waaronder de Algemene wet bestuursrecht met minister Van Dijk6.

In 1989 trad hij toe tot de Tweede Kamer, die hij in 1991 weer verruilde voor de Eerste Kamer. Daar hield hij zich onder meer bezig met binnenlandse zaken en justitie. In 1995 werd hij fractievoorzitter en in 1997 verkozen tot Eerste Kamervoorzitter. In 2001 nam hij afscheid van de Eerste Kamer en werd benoemd tot minister van staat. Hij bleef nog actief in adviescolleges en was in 2003 samen met Rein Jan Hoekstra7 formateur van het kabinet-Balkenende II8.

Bron: NOS

  • 1. 
    De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) is een rechtse liberale partij, met op onder meer ethisch gebied progressievere standpunten. Politiek leider is sinds 14 augustus 2023 Dilan Yeşilgöz-Zegerius. De partij werd opgericht in 1948 als opvolger van de Partij van de Vrijheid (PvdV), die weer een voortzetting was van de vooroorlogse Liberale Staatspartij (LSP).
     
  • 2. 
    Dit kabinet van CDA en VVD kwam tot stand na de verkiezingen van 1982. CDA-lijsttrekker Dries van Agt, premier van het voorgaande kabinet-Van Agt III besloot zich niet opnieuw kandidaat te stellen voor het premierschap. Premier namens het CDA werd daarom Ruud Lubbers.
     
  • 3. 
    Dit kabinet was qua politieke samenstelling een voortzetting van het eerste kabinet-Lubbers. De coalitiepartijen CDA en VVD hadden bij de verkiezingen van 1986 hun gezamenlijke meerderheid in de Tweede Kamer behouden.
     
  • 4. 
    De Eerste Kamervoorzitter leidt de vergadering van de Eerste Kamer en is tevens voorzitter van het College van fractievoorzitters en het College van Voorzitter en Ondervoorzitters (interne organisatie). Hij zit ook de Verenigde Vergaderingen voor. Daarnaast vertegenwoordigt de voorzitter de Kamer naar buiten toe, zoals in contacten met buitenlandse parlementen en bij ontvangsten van gasten.
     
  • 5. 
    Minister van staat is een eretitel die op voordracht van het kabinet door de Koning wordt verleend*) aan personen die zich verdienstelijk hebben gemaakt op bestuurlijk gebied. Het gaat daarbij vaak om politici en bestuurders met een lange staat van dienst, zoals oud-premiers, oud-ministers, oud-Kamervoorzitters en oud-vicevoorzitters van de Raad van State. Een minister van staat wordt soms om advies gevraagd over politieke zaken. Bij een moeizame formatie of bij een staatsrechtelijke kwestie, kan bijvoorbeeld zijn ervaring van pas komen.
     
  • 6. 
    Uit de CHU afkomstige CDA-politicus van streng gereformeerden huize. Begon zijn loopbaan in Zuid-Afrika en was daarna bestuursambtenaar in Nieuw-Guinea. Werkte vervolgens onder meer bij de Wereldbank en was raadslid in Rotterdam. In de Tweede Kamer aanvankelijk woordvoerder volkshuisvesting, maar hij hield zich spoedig ook bezig met financiën, handelspolitiek en economische zaken. Werd in het tweede kabinet-Van Agt minister voor ontwikkelingssamenwerking. Keerde in 1982 terug naar de Kamer en maakte toen furore als voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie RSV. Op het eerste gezicht een steile calvinist, maar beschikkend over droge humor. In het tweede kabinet-Lubbers minister van Binnenlandse Zaken en toen enige tijd uitgeschakeld door hartklachten. Besloot zijn politieke loopbaan als senator.
     
  • 7. 
    In Friesland geboren maar in Groningen opgegroeide jurist en topambtenaar. CDA-lid. Begon als advocaat in Rotterdam en werd daarna ambtenaar op Binnenlandse Zaken. Was als adjunct-secretaris en lid betrokken bij twee staatscommissies die zich met staatkundige vernieuwing bezighielden. Op Algemene Zaken adviseur van Den Uyl, Van Agt en Lubbers en vooral onder die laatstgenoemde een ambtelijke spil bij het ondersteunen van de premier. Werd in 1994 lid van de Raad van State en bleef dat ruim tien jaar. Zat in 2006 de Nationale Conventie over bestuurlijke vernieuwing voor. Speelde in 2003 als informateur een belangrijke rol bij de vorming van het tweede kabinet-Balkenende. Bij de formatie van 2006/2007 was hij opnieuw informateur.
     
  • 8. 
    Na de Tweede Kamerverkiezingen van 2003 werd het kabinet-Balkenende II gevormd. In dit kabinet werkten CDA, VVD en D66 samen. De CDA- en VVD-bewindslieden uit het voorgaande kabinet-Balkenende I keerden allen terug. Jan Peter Balkenende (CDA) werd wederom premier. Bijzonder waren het recordaantal van vijf vrouwen in het kabinet en het feit dat D66 voor het eerst aan een centrumrechts kabinet meedeed.