Nieuw elan? Aan de vooravond van de start van Rutte-IV

Nieuw elan? Zelden zal een nieuw kabinet in Den Haag met zoveel scepsis zijn ontvangen als het nieuwe, vierde kabinet onder leiding van premier Mark Rutte².

Het is de facto een voortzetting van de regeringscoalitie die bijna een jaar geleden [januari 2020] ook van lamlendigheid uit elkaar viel. Het wordt opnieuw gevormd door vier middenpartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie, partijen die tot voor kort op gespannen voet met elkaar stonden. Het heeft, wellicht niet helemaal terecht, een geschonden blazoen: enkele affaires/schandalen die het publieke vertrouwen in ‘Den Haag’ op zware proef stellen. En het is een coalitie die, to say the least, niet helemaal onbeschadigd uit de coronacrisis tevoorschijn is gekomen.

Het is die coalitie die zich voorneemt het land uit de crisis te trekken, die enkele grote uitdagingen [klimaat & energie, woningnood, onderwijs, arbeidsmarkt] te lijf wil gaan. Het is die coalitie die een ‘nieuwe bestuurscultuur’ in en om Den Haag wil doorvoeren - en begint met een toch nog gedetailleerd regeerakkoord, na een ellenlange kabinetsformatie die allesbehalve open en transparant was en waarschijnlijk uit veel oude gezichten zal bestaan. Het is die coalitie die een wankele parlementaire basis – geen meerderheid in de Eerste Kamer – heeft. Het is die coalitie die tijdens enkele parlementaire enquetes [Groningen, toeslagen, corona] geroosterd gaat worden. Het is die coalitie die de geloofwaardigheid moet zien te herstellen.

De meeste kabinetten vallen na verloop van tijd tegen. Dit kabinet kan eigenlijk alleen maar meevallen.

• 1. 

  Jan Schinkelshoek (1953) was van 30 november 2006 tot 17 juni 2010 Tweede Kamerlid van het CDA. Hij was eerder parlementair journalist, voorlichter van het CDA, directeur voorlichting van het ministerie van Justitie, hoofdredacteur van de 'Haagsche Courant' en directeur communicatie van de Rabobank. Sinds 2010 is hij zelfstandig communicatieadviseur. De heer Schinkelshoek was als Kamerlid onder meer woordvoerder binnenlands bestuur en initiatiefnemer voor de 'parlementaire zelfreflectie'. Tevens was hij ondervoorzitter van de parlementaire onderzoekscommissie financieel stelsel.
   
• 2. 

  Mark Rutte (1967) is sinds 1 oktober 2024 secretaris-generaal van de NAVO. Hij was van 14 oktober 2010 tot 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Sinds 2006 was hij politiek leider van de VVD. In 2006-2010 was de heer Rutte fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer. Hij was van 17 juni 2004 tot 28 juni 2006 staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap belast met wetenschapsbeleid, beroepsonderwijs en studiefinanciering. Daarvoor was hij bijna twee jaar staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid belast met onder andere volksverzekeringen, bijstand en arbeidsomstandigheden. De heer Rutte was eerder voorzitter van de JOVD en manager bij een werkmaatschappij van Unilever.