Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) voor het jaar 2021 (Incidentele suppletoire begroting inzake Herstel Toeslagen) - Main contents

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2020-

2021

35 704

Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën (IXB) voor het jaar 2021 (Incidentele suppletoire begroting inzake Herstel Toeslagen)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING

• A. 

  ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in:

• - 

  de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Financiën.

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Normaliter wordt nieuw beleid pas in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze eerste incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn en niet kunnen wachten tot formele autorisatie van beide Kamers, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen spoedig (vanaf eind januari 2021) starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Over de inhoud van deze incidentele suppletoire begroting wordt uw Kamer parallel geïnformeerd in de Kabinetsreactie rapport «Ongekend Onrecht» d.d. 15 januari 2021. Zoals in deze Kabinetsreactie toegelicht wordt hebben de voorgenomen maatregelen een spoedeisend karakter, omdat we de gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslag zo snel mogelijk willen compenseren.

Wetsartikel 3

Dit artikel regelt de inwerkingtreding van de wet.

De Minister van Financiën,

W.B. Hoekstra

kst-35704-2 ISSN 0921 - 7371 's-Gravenhage 2021

• B. 

  BEGROTINGSTOELICHTING

Inleiding

De budgettaire middelen zoals opgenomen in deze ISB zijn additioneel aan de reeds bij Voorjaarsnota 2020, Ontwerpbegroting 2021 en Najaarsnota 2020 beschikbaar gestelde middelen. Daarnaast is in de Veegbrief 2020 nog een mutatie aangekondigd. Het in totaal reeds beschikbare budget komt daarmee uit op € 537 mln. cumulatief voor de jaren 2020 t/m 2022 (onderverdeeld € 416 mln. programmabudget en € 121 mln. uitvoeringsbudget).

Met deze ISB wordt in totaal € 1,229 mld. cumulatief additioneel beschikbaar gesteld voor de beleidswijzigingen die benoemd worden in de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht». Dit is opgebouwd uit:

• - 

  cumulatief € 824 mln. programmauitgaven voor de forfaitaire

€ 30.000-regeling», de verbreding van de compensatieregeling naar alle gedupeerden die voorheen aanspraak maakten op de hardheidste-gemoetkoming en bijstellingen o.b.v. de ervaringen en realisaties van het afgelopen jaar;

• - 

  cumulatief € 155 mln. apparaatsuitgaven, verdeeld over artikel 1 en 13, voor extra capaciteit voor de uitvoering van de beleidswijzigingen zoals benoemd in de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» (in het bijzonder de uitvoering van de forfaitaire € 30.000-regeling voor gedupeerden);

• - 

  een reservering van € 250 mln. in 2021 (op artikel 10) voor onder andere de uitwerking van een regeling om, in de overleg met het Kindpanel, recht te doen aan het leed dat gedupeerde kinderen is aangedaan.

Dit betekent dat het totale en cumulatieve budget voor de herstelactie voor gedupeerden uitkomt op € 1,766 mld. Hiervan is in 2020 ongeveer reeds € 70 mln. gerealiseerd aan programma- en apparaatsuitgaven (in het jaarverslag 2020 van Financiën zal dit nader worden toegelicht). Dit betekent dat per saldo voor 2021 en 2022 in totaal cumulatief € 1,696 mld. beschikbaar is, opgebouwd uit € 1,466 mld. programmabudget en € 230 mln. uitvoeringsbudget.

In de 5^e Voortgangsrapportage Kinderopvangtoeslag die uiterlijk 1 februari aan het parlement verzonden zal worden, zal een uitgebreid en aanvullend budgettair overzicht worden gegeven. Dit in lijn met de financiële overzichten en toelichtingen die in de 4^e Voortgangsrapportage van 4 december jl. is opgenomen.

Budgettaire consequenties beleidsartikelen

Artikel 1 Belastingen (bedragen x € 1.000)

Mutatie

2023

Mutatie

2024

Mutatie

2025

150.945.690

150.889.259

150.164.278

• (2) 

  Programma-uitgaven    466.344

waarvan juridisch verplicht    66,6%

Bekostiging    6.290

Vergoeding proceskosten    6.273

Overige programma-uitgaven    17

Garanties    245

Garantie procesrisico's    245

Bijdragen aan ZBO's en RWT's    15.780

Waarderingskamer    1.987

Kadaster    2.006

Kamer van Koophandel    4.345

Overige bijdrage ZBO's/RWT's    7.442

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties    445

Internationale Douaneraad    175

Overige internationale organisaties    270

Opdrachten    340.377

ICT opdrachten    288.654

Overige opdrachten    51.723

Bijdrage agentschappen    89.574

Bijdrage Logius    86.381

Bijdrage CIBG    193

Bijdrage overige agentschappen    3.000

Rente    85.000

Belasting-en invorderingsrente    85.000

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken    - 71.367

Toerekening uitgaven aan Douane    - 71.367

Ontvangsten (3) + (4) Programma-ontvangsten (3)

waarvan: Belastingontvangsten

Stand Mutatie Ie Stand na Mutatie Mutatie Mutatie    Mutatie ontwerpbe- ISB 2021    Ie ISB    2022    2023    2024    2025

groting 2021 incl.

NvW

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Personele uitgaven (+ € 4 mln.)

Verschillende dienstonderdelen van de Belastingdienst zijn betrokken bij de uitvoering van het Toeslagenherstel, bijvoorbeeld de Belastingtelefoon in de communicatie met gedupeerden. De beleidswijzigingen die benoemd worden in de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» zorgen voor extra personele uitgaven bij verschillende betrokken dienstonderdelen.

Materiële uitgaven (+ € 10 mln.)

De stijging in personele kosten gaat samen met een stijging van de overheadkosten, zoals opleiding, kantoorautomatisering en huisvesting. Deze overheadkosten hangen zowel samen met de extra inzet van personeel binnen DG Belastingdienst (verantwoord op artikel 1), als met de extra inzet van personeel binnen DG Toeslagen (verantwoord op artikel 13). Op termijn zullen deze kosten, samen met andere indirecte kosten van het nieuwe DG Toeslagen, worden ontvlochten en worden opgenomen onder artikel 13.

Artikel 10 Nog onverdeeld (bedragen x € 1.000)

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Programma onvoorzien (+ € 250 mln.)

Het kabinet reserveert een bedrag van € 250 mln. voor de nadere invulling van enkele onderdelen uit de kabinetsreactie. Zo is in de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» aangekondigd dat, in overleg met het Kindpanel, gekeken zal worden op welke wijze recht kan worden gedaan aan het leed dat gedupeerde kinderen is aangedaan. De volledige budgettaire verwerking van de uiteindelijke regeling volgt als onderdeel van de reguliere budgettaire besluitvormingscyclus.

Artikel 13 Toeslagen (bedragen x € 1.000)

Stand Mutatie 1e Stand na Mutatie Mutatie Mutatie    Mutatie ontwerpbe- ISB 2021    1e ISB    2022    2023    2024    2025

groting 2021 incl.

NvW

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Personele uitgaven (+ € 49 mln.)

Voor de uitvoering van de beleidswijzigingen die in de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» benoemd worden, is additionele uitvoeringscapaciteit nodig. In het bijzonder vergt de uitvoering van de «forfaitaire € 30.000-regeling» voor gedupeerden extra capaciteit om de vele beoordelingen en betalingen in de komende maanden uit te voeren. Tegelijkertijd blijft het voor gedupeerden mogelijk om hun dossiers integraal te laten beoordelen, bijvoorbeeld in het geval dat de gedupeerde recht heeft op meer dan de forfaitaire € 30.000 aan compensatie. De verwachting is dat het integraal beoordelen van deze dossiers meer personele capaciteit zal kosten dan in eerdere instanties werd verwacht. Om er zeker van te zijn dat alle gedupeerden die dat wensen hun dossier zo snel mogelijk integraal kunnen laten beoordelen, neemt het kabinet vooralsnog aan dat het aanbieden van de forfaitaire € 30.000 niet tot minder verzoeken om een integrale beoordeling zal leiden. Dit alles vertaalt zich naar verwachting in additionele personele uitgaven ten hoogte van € 49 mln. in 2021.

(Schade)vergoedingen (+ € 563 mln.)

In de kabinetsreactie op het rapport «Ongekend Onrecht» worden maatregelen benoemd die eraan moeten bijdragen dat gedupeerden sneller en ruimhartiger recht wordt gedaan. Dit zijn onder meer de «forfaitaire € 30.000-regeling» en de verbreding van de compensatieregeling naar alle gedupeerden die voorheen aanspraak maakten op de hardheidstegemoetkoming. Daarnaast zijn, op basis van de ervaringen en realisaties van het afgelopen jaar, de verwachtingen rond de totale programma-uitgaven bijgesteld. In totaal leidt dit naar verwachting tot € 563 mln. aan additionele programma-uitgaven in 2021.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2020-2021, 35 704, nr. 2 6

The EU Monitor enables its users to keep track of the European process of lawmaking, focusing on the relevant dossiers. It automatically signals developments in your chosen topics of interest. Apologies to unregistered users, we can no longer add new users.This service will discontinue in the near future.