Spanningen rond de Costanzo-verplichting, Utrecht - Main contents

Nationale bestuursorganen zijn verplicht om bepalingen van nationaal recht buiten toepassing te laten wanneer deze strijdig zijn met bepalingen van het EU-recht. Deze verplichting leidt evenwel tot spanningen met hun bevoegdheden in de nationale rechtsorde. Tot deze conclusie komt Maartje Verhoeven in haar proefschrift.

Deze zogenoemde Costanzo-verplichting geldt voor elk bestuursorgaan, van kleine gemeentes tot grote ministeries en alles daartussen in, in alle lidstaten van de Europese Unie. Zij is ontwikkeld in de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie, gebaseerd op het feit dat dezelfde verplichting voor nationale rechters geldt.

De Costanzo-verplichting levert echter problemen op voor bestuursorganen. In hun positie in de nationale rechtsorde is immers het juist hun taak regelgeving toe te passen. Daarnaast beschikken zij niet over dezelfde bevoegdheden als de nationale rechter om aan deze verplichting te voldoen.

In haar proefschrift bespreekt Maartje Verhoeven de gevolgen van de Costanzo-verplichting voor bestuursorganen in Duitsland, Frankrijk en Nederland. De verplichting vraagt erg veel van nationale bestuursorganen, zo blijkt uit het onderzoek. Bovendien valt een en ander af te dingen op de vergelijking tussen nationaal bestuursorgaan en nationale rechter, die ten grondslag ligt aan deze verplichting. Daarom zou de verplichting voor bestuursorganen om nationaal recht buiten toepassing te laten wanneer het strijdig is met EU-recht, gematigd moeten worden.