32840 - Verruiming van de mogelijkheden tot strafrechtelijke aanpak van huwelijksdwang, polygamie en vrouwelijke genitale verminking

Dit wetsvoorstel werd op 26 juli 2011 ingediend door de minister van Veiligheid en Justitie, Opstelten¹.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is het Wetboek van Strafrecht, het Wetboek van Strafvordering en het Wetboek van Strafrecht BES te wijzigen ter verruiming van de mogelijkheden tot strafrechtelijke aanpak van huwelijksdwang, polygamie en vrouwelijke genitale verminking.

Wijziging van het Wetboek van Strafrecht, het Wetboek van Strafvordering en het Wetboek van Strafrecht BES met het oog op de verruiming van de mogelijkheden tot strafrechtelijke aanpak van huwelijksdwang, polygamie en vrouwelijke genitale verminking

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  VVD-bestuurder, minister en partijvoorzitter, die werd gevormd in de gemeenteadministratie en daarna op 28-jarige leeftijd aan een indrukwekkende loopbaan begon als burgemeester. Na een onderbreking van vijf jaar als topambtenaar op Binnenlandse Zaken werd hij in 1992 eerste burger van Utrecht en ruim zes jaar later van het voorheen 'rode bolwerk' Rotterdam. Was een krachtig, maar soepel handhaver van gezag. Daarna nog waarnemer in Tilburg en vanaf 2008 voorzitter van de VVD. Politieke peetvader van Mark Rutte en na de formatie van diens eerste kabinet, waarin hij een groot aandeel had, minister van Veiligheid en Justitie. Voerde voortvarend een nieuwe Politiewet in. Kwam in het kabinet-Rutte II minder uit de verf en moest voortijdig aftreden. Rasbestuurder met een fors postuur en sonore basstem, die amicaal en prettig in de omgang is.
   
• 2. 

  Publiciste en freelance journaliste die drie periodes korte tijd Tweede Kamerlid voor de PvdA was. Ze verving twee keer tijdelijk andere leden en werd bij de verkiezingen van 2012 opnieuw gekozen. Aan haar lidmaatschap kwam toen echter spoedig een einde, omdat zij zich als lid van een regeringsfractie te zeer belemmerd voelde door de fractiediscipline. Voor zij Kamerlid werd, werkte zij voor verschillende tv- en radioprogramma's bij onder meer NPS, BNN, en VPRO en bij dagblad De Pers. In 2008 schreef zij het boek McSex. De pornoficatie van de samenleving. In de Kamer hield zij zich bezig met beleid huiselijk geweld, zedendelicten, discriminatie en de verslavingsproblematiek. Zij is nu werkzaam op het gebied van strategie en communicatie.
   
• 3. 

  Cora van Nieuwenhuizen-Wijbenga (1963) is a member of the Dutch parliament since 2010 on behalf of the VVD, the Dutch centre-right liberal party. Prior to her election to parliament she held the post for mobility and infrastructure in government at a provincial level, having been elected member of the provincial parliament in the years before that. As member of parliament Van Nieuwenhuizen-Wijbenga is chair of the committee on finance, and specialised in policies regarding the labour market. In 2014 she stood as candidate for the European Parliament.
   
• 4. 

  Doortastende politica van D66, die een lange carrière had in het openbaar bestuur en die vanaf haar zestigste nog ruim vijf jaar Tweede Kamerlid was. Ging na de mulo op haar zeventiende werken als secretaresse in de zorg en kwam via de gemeenteraad van Boskoop in het lokale bestuur. In 1990 werd zij burgemeester van Obdam en daarna volgde Beverwijk. Maakte in 2000 de overstap naar de politie als districtschef in Hilversum. Vervolgens was zij korpschef Gooi en Vechtstreek en vanaf 2006 in Fryslân. Als Kamerlid hield zij zich met name bezig met veiligheid en justitie. Lid van het Presidium en drie jaar voorzitter van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken. Zij was waarnemend burgemeester van de gemeenten Súdwest-Fryslân en Dongeradeel.
   
• 5. 

  Peter Oskam (1960) is sinds 19 december 2023 Griffier van de Tweede Kamer. Hij was van 20 september 2012 tot 4 januari 2016 Tweede Kamerlid voor het CDA. De heer Oskam was daarvoor vicepresident van de rechtbank te Rotterdam en te Amsterdam. Eerder was hij onder meer rechter, officier van justitie en ambtenaar op het ministerie van Justitie. Hij was tevens actief als bestuurder en scheidsrechter van de KNVB. De heer Oskam was woordvoerder veiligheid en justitie en lid van de parlementaire enquêtecommissie woningcorporaties. Van januari 2016 tot december 2023 was hij burgemeester van Capelle aan den IJssel.
   
• 6. 

  Kees van der Staaij (1968) is sinds 1 juni 2024 staatsraad bij de Afdeling advisering van de Raad van State. Hij was van 19 mei 1998 tot 6 december 2023 Tweede Kamerlid voor de SGP. De heer Van der Staaij was in 2010-2023 politiek leider van de SGP. Hij was eerder adjunct-chefjurist bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met algemene politiek onderwerpen, veiligheid en justitie, buitenlandse zaken, Koninklijk Huis en volksgezondheid, welzijn en sport. Hij zat verder een werkgroep voor die de herziening van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer voorbereidde en in 2021 een werkgroep over versterking van de positie van de Tweede Kamer. Bij zijn vertrek was hij de nestor van de Kamer.
   
• 7. 

  Nine Kooiman (1980) was kandidaat van de SP bij de Eerste Kamerverkiezingen 2023. Zij was in 2010-2018 Tweede Kamerlid en hield zich onder meer bezig met jeugdbeleid. Werkte zelf in de jeugdzorg en was daarna medewerker jeugdbeleid van de SP Tweede Kamerfractie. Zat tevens enkele maanden in de gemeenteraad van Nieuwegein. Koos in 2018 voor een rustiger bestaan en werd secretaris van de Nederlandse Politiebond. Sinds oktober 2023 is zij tevens waarnemend voorzitter.
   
• 8. 

  Lilian Helder (1973) was van 17 juni 2010 tot 5 maart 2025 Tweede Kamerlid. Tot 1 september 2023 maakte zij deel uit van de Tweede Kamerfractie van de PVV en daarna was ze lid van de BBB-fractie. Zij was advocaat bij een advocatenkantoor in Eindhoven. Mevrouw Helder was als Kamerlid woordvoerder voor veiligheid, politie en justitie.
   
• 9. 

  Kamerlid en staatssecretaris, die daarvoor als officier van justitie naam had gemaakt als 'crimefighter'. Was in 2002-2003 fractievoorzitter van Leefbaar Nederland en toonde zich toen een gedegen Kamerlid. In 2010 keerde hij terug in de Tweede Kamer, maar nu voor de VVD. Als staatssecretaris van Veiligheid van Justitie verdedigde hij in het parlement meer dan de minister veel justitiewetgeving. In het kabinet-Rutte II had hij de lastige portefeuille asielbeleid. Trad in maart 2015 af toen minister Opstelten viel over de 'bonnetjesaffaire' over de deal uit 2000 die Teeven als OvJ met een crimineel had gesloten. Hij keerde kort daarna terug als Tweede Kamerlid. Ongecompliceerde, hardwerkende politicus, die na zijn vertrek uit de politiek als buschauffeur en ondernemer aan de slag ging.
   
• 10. 

  Amsterdamse huisarts, die drieënhalf jaar Tweede Kamerlid voor de PvdA was en zich met passie inzette voor mensen aan de onderkant van de samenleving. Als huisarts in Amsterdam-Nieuw West was ze goed op de hoogte van sociale problemen. Bleef haar praktijk tijdens haar lidmaatschap één dag per week uitoefenen. Verder was zij onder meer beleidsadviseur van de Landelijke Huisartsenvereniging en voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Vrouwelijke Artsen. Hield zich als Kamerlid vooral bezig met beleid rond langdurige zorg, gevangeniswezen, TBS, huiselijk geweld, verslaving (alcohol en drugs) en zedendelicten. Is sinds 1 september 2020 directeur Volksgezondheid en Zorg bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
   
• 11. 

  Sociaal geëngageerde advocaat uit Heerlen, die een gerespecteerd Tweede Kamerlid voor de SP was. Begon zijn Haagse loopbaan als fractiemedewerker en lid van de Eerste Kamer (1995-1998). In de Tweede Kamer woordvoerder justitie en sociale zaken. Hij maakte verder deel uit van het presidium van de Tweede Kamer en was voorzitter van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Kreeg waardering voor de wijze waarop hij leiding gaf aan de onderzoeks- en enquêtecommissies financieel stelsel. Was, net als zijn echtgenote die in Heerlen wethouder was, tevens een prominent lokaal SP-politicus.
   
• 12. 

  Gert-Jan Segers (1969) was van 20 september 2012 tot 25 januari 2023 Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie en van 10 november 2015 tot 17 januari 2023 fractievoorzitter en politiek leider. Bij de verkiezingen van 2017 was hij lijsttrekker en in 2021 was hij dat opnieuw. De heer Segers was in 2008-2012 directeur van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie. Eerder werkte hij onder andere bij de EO en was hij zendingswerker in Egypte. Hij is kenner van de islamitische wereld. De heer Segers was woordvoerder algemene zaken/koninklijk huis, mensenhandel, maatschappelijke diensttijd, integratie en zorg.
   
• 13. 

  Politicus van D66, die voor die partij deel uitmaakte van beide Kamers. Was zeven jaar Eerste Kamerlid, waarvan drie jaar fractievoorzitter, en vijf jaar Tweede Kamerlid. Hij begon al op jonge leeftijd als fractiemedewerker en was later wethouder van Dordrecht en partijvoorzitter. Verder was hij directeur van het Netherlands Institute for City Innovation Studies (Maatschappelijk Topinstituut voor steden). In de Eerste Kamer voorzitter van de commissie voor Verkeer en Waterstaat. Als Tweede Kamerlid woordvoerder op het gebied van binnenlands bestuur, justitie, asiel en immigratie en landbouw en betrokken bij diverse initiatiefvoorstellen, onder meer over referenda, de benoemingswijze van de burgemeester en weigerambtenaren. Had ook een aandeel in de nieuwe opzet van de formatie. Daarna was hij directeur van de Nederlandse Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen. Vasthoudend debater.
   
• 14. 

  Bedachtzame SGP-afgevaardigde met een onderwijskundige achtergrond. Sprak in de ruim elf jaar dat hij Tweede Kamerlid was dan ook geregeld over onderwijs en was betrokken bij diverse parlementaire initiatieven op dat gebied. Was voor zijn Kamerlidmaatschap onder meer leraar geschiedenis en sectordirecteur op een school en directeur van het Wartburg College, locatie Revius in Rotterdam. Had geruime tijd zitting in zowel de gemeenteraad van Veenendaal als Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich ook bezig met binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, politie, waterstaat, landbouw, wonen, cultuur en Europese zaken. Belangenbehartiger van de landbouwsector.
   
• 15. 

  Uit de PvdA-vrouwenbeweging afkomstig in Turkije geboren Tweede Kamerlid, dat zich vooral sterk maakte voor (gelijke) rechten van vrouwen en homoseksuelen. Was voor zij Kamerlid werd werkzaam op sociaal gebied bij de gemeente Deventer en daar vanaf 2007 teammanager Strategische Ontwikkeling en Kennis en Verkenning. In 2011-2012 voorzitter van de PvdA-vrouwenorganisatie. Was in 2010 een half jaar tijdelijk Kamerlid en daarna gedurende de periode 2012-2017. Voerde onder meer het woord over arbeidsmarktbeleid, kinderopvang en integratie. Met collega's van D66 en GroenLinks mede-indiener van een initiatiefvoorstel over de rechten van transgenders en intersekse personen. Is sinds 2021 directeur van Academie Mens en Arbeid van Saxion Hogeschool.
   
• 16. 

  Michiel van Nispen (1982) is sinds 2 april 2014 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. Hij was daarvoor medewerker justitie van die fractie. Hij woont in Breda. Als Tweede Kamerlid houdt hij zich eveneens bezig met het justitiebeleid en daarnaast is hij woordvoerder sportbeleid. De heer Van Nispen was lid van het Presidium en van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Hij is daarnaast voorzitter van de tijdelijke commissie Grondrechten en Constitutionele Toetsing.
   
• 17. 

  Jeroen van Wijngaarden (1978) was van 20 februari 2019 tot 27 oktober 2023 Tweede Kamerlid voor de VVD. Eerder was hij dat van 1 juli 2014 tot 23 maart 2017. Hij werkte daarvoor als hoofd public affairs bij Sanofi en was werkzaam bij de KNMT, de HBO-raad en als manager public affairs van PWC. Ook was de heer Van Wijngaarden lid van stadsdeelraad Amsterdam-Zuid waarvan 4 jaar als fractievoorzitter. De heer Van Wijngaarden was onder meer woordvoerder justitie, defensie en Europese zaken van de VVD-fractie. Verder had hij het dossier Groningse gaswinning in zijn portefeuille. In maart-juli 2022 was hij tijdelijk fractiesecretaris.
   
• 18. 

  Vera Bergkamp (1971) was van 7 april 2021 tot 6 december 2023 Tweede Kamervoorzitter. Zij maakte van 20 september 2012 tot 6 december 2023 deel uit van de Tweede Kamerfractie van D66. Mevrouw Bergkamp was in 2010-2012 voorzitter van COC Nederland en daarvan eerder vicevoorzitter. Tevens was zij directeur human resources bij de Sociale Verzekeringsbank. Zij zat verder in de deelgemeenteraad van Amsterdam-Centrum. In de Kamer hield zij zich onder meer bezig met langdurige zorg en familierecht, en ze was fractiesecretaris. Mevrouw Bergkamp was lid van de enquêtecommissie Fyra en lid van het Presidium. Sinds 1 juni 2024 is zij lid van het bestuur van ouderenzorginstelling Zorgbalans.
   
• 19. 

  Mona Keijzer (1968) is sinds 2 juli 2024 minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening en vicepremier in het kabinet-Schoof. Sinds 19 juni 2016 is zij tevens belast met opvang en huisvesting van asielzoekers. Zij was van 6 december 2023 tot 2 juli 2024 Tweede Kamerlid voor BBB. Van 26 oktober 2017 tot en met 25 september 2021 was zij staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat in het kabinet-Rutte III. Mevrouw Keijzer was in de periode 2012-2017 en van 31 maart tot 27 september 2021 Tweede Kamerlid voor het CDA en toen woordvoerder zorg en asiel-, migratie- en integratiebeleid. Tevens was zij vicefractievoorzitter. Zij was tweemaal kandidaat-lijsttrekker van het CDA. Voor zij Kamerlid werd, was mevrouw Keijzer advocaat en mediator en in 2007-2012 wethouder van Purmerend.
   
• 20. 

  Spreekvaardige en flamboyante VVD'er, die zijn politieke loopbaan verrassend snel zag eindigen na een teleurstellend verlopen ministerschap. Na advocaat en eigenaar van een trainingsopleiding op juridisch gebied te zijn geweest, werd hij in 2010 Tweede Kamerlid. Eerder had hij in de lokale politiek ervaring opgedaan als lid van de gemeenteraden van Warmond en Teylingen. Als Kamerlid hield hij zich met name bezig met strafrecht en criminaliteitsbestrijding en was hij lid van de enquêtecommissie Fyra. Volgde in maart 2015 Opstelten op als minister van Veiligheid en Justitie in het kabinet-Rutte II. Raakte mede door onvoorzichte uitspraken spoedig betrokken bij enkele affaires. De nasleep van de Teevendeal, waarover ook zijn voorganger was gestruikeld, brak hem begin 2017 op.