Drs. M.C.F. (Rita) Verdonk - Main contents

Spraakmakende politica in het post-Fortuyn-tijdperk. Kreeg na haar studie in Nijmegen leidinggevende functies bij onder meer het gevangeniswezen en werd in 2003 als 'buitenstaander' minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie in het tweede kabinet-Balkenende i. Was daarna het boegbeeld van het strengere asielbeleid en greep haar toenemende populariteit aan om zich te mengen in de leiderschapsstrijd bij de VVD. Zij werd echter verslagen door Rutte i, maar kreeg bij de Kamerverkiezingen in 2006 als nummer twee wel meer stemmen. Claimde toen een leidende rol in de VVD en werd later uit de fractie gezet. De door haar in 2008 opgerichte beweging 'Trots op Nederland i' bleek uiteindelijk geen succes. Sinds 2022 is zij raadslid voor Hart voor Den Haag.

VVD, fractie-Verdonk (ex-VVD)
functie(s) in de periode 2003-2010: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, minister

• - 

  PPR (Politieke Partij Radikalen) (vóór 1978, 'papieren' lid)
• - 

  PSP (Pacifistisch-Socialitische Partij), from April 1978 (tot omstreeks 1980)
• - 

  VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), from 2002 until October 2007
• - 

  Trots op Nederland, from May 2008
• - 

  Hart voor Den Haag/Groep de Mos (lokale partij)

• - 

  directie-stagiair directie Gevangeniswezen, ministerie van Justitie, from 1983 until 1984
• - 

  adjunct-directeur Huis van Bewaring te Scheveningen, from 1984 until 1988
• - 

  lid directie Penitentiaire Inrichting 'De Schie' te Rotterdam, from 1988 until 1992
• - 

  ambtenaar directie Justitiële Jeugdinrichtingen en TBS, directoraat-generaal Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging, ministerie van Justitie (o.a. plaatsvervangend directeur), from 1992 until 1996
• - 

  directeur Staatsveiligheid, ministerie van Binnenlandse Zaken, from 1996 until 1999
• - 

  senior manager/directeur KPMG, from 1999 until 2002
• - 

  directeur Atos KPMG Consulting, from 2002 until 2003
• - 

  gedetacheerd bij het projectbureau Allochtone Minderjarige Asielzoekers, ministerie van Justitie, 2003
• - 

  minister zonder portefeuille, minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie, from 27 May 2003 until 14 December 2006 (wijziging takketpakket bij KB 14 december 2006)
• - 

  minister van Justitie, from 21 September 2006 until 22 September 2006 (na het aftreden van minister Donner)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 30 November 2006 until 17 June 2010
• - 

  minister zonder portefeuille, minister voor Integratie, Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering, from 14 December 2006 until 22 February 2007
• - 

  fractievoorzitter fractie-lid Verdonk (eenpersoonsfractie), Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 September 2007 until 17 June 2010
• - 

  eigenaar adviesbureau op gebied van veiligheid, from 2010 until 2017
• - 

  oprichter CVmonitor, from March 2012 until June 2017
• - 

  directeur/eigenaar Rita Verdonk BV (bureau voor advies, coaching en lezingen)
• - 

  speciaal adviseur administratieve lasten jeugd- en thuiszorg, from December 2018
• - 

  lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, from 30 March 2022

• - 

  Was vanaf 14 december 2006 niet meer belast met het Vreemdelingenbeleid en werd mede (naast met integratiebeleid) belast met de aangelegenheden betreffende Jeugdbescherming, Preventie en Reclassering (K.B. nr 247)

• - 

  secretaris voor de partijcontacten, VVD-Tweede Kamerfractie, from December 2006 until 14 September 2007

• - 

  lijsttrekker Trots op Nederland Lijst Rita Verdonk, Tweede Kamerverkiezingen 2010, from 22 April 2010 until 9 June 2010

• - 

  voorzitter Stichting Indiëmonument Utrecht, from 2011
• - 

  spreker/dagvoorzitter Speakers Academy, from July 2017
• - 

  voorzitter VVE City Tower New Babyon Den Haag

• - 

  lid bestuur Favorita B.V., from 26 June 2008 until 1 July 2008 (nam na het aftreden van de bestuursleden als enige het bestuur waar)
• - 

  lid bestuur Stichting "Vrienden van Rita Verdonk", from 26 June 2008 until 1 July 2008 (nam na het aftreden van de bestuursleden als enige het bestuur waar)
• - 

  voorzitter bestuur Stichting "Vrienden van Rita Verdonk", from 1 July 2008
• - 

  columniste dagblad "Spits", from February 2011
• - 

  columniste website www.gay.nl, from 1 April 2011
• - 

  lid bestuur organisatiecomité, jaarlijkse kortebaandraverij te Nootdorp, from March 2013
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Oogkliniek Eindhoven, from 2014
• - 

  voorzitter Stichting BHVregister, from July 2017

• - 

  v.w.o., "Niels Stensencollege" te Utrecht

• - 

  sociologie: organisatiesociologie en criminologie, Katholieke Universiteit Nijmegen, until 1983

• - 

  In de periode dat zij lid van de VVD-fractie was, hield zij zich bezig met primair-, voortgezet- en beroepsonderwijs, jeugdbeleid en het beleid inzake jeugdcriminaliteit.
• - 

  Diende in 2009 een motie van wantrouwen in tegen het kabinet vanwege uitholling van het dualistisch bestel door de gevolgde procedure bij het opstellen van een aanvullend beleidsprogramma 2007-2011. Zij stemde als enige vóór die motie.
• - 

  Diende in 2009 een motie van wantrouwen in tegen minister Hirsch Ballin, nadat er twee verschillende versies van de begroting hadden gecirculeerd. Zij stemde als enige vóór die motie.

• - 

  Kwam in augustus 2003 met een eenmalige 'pardonregeling' voor een beperkte groep asielzoekers. Asielzoekers die sinds 27 mei 1998 of langer wachten op een besluit op hun asielaanvraag, mogen onder bepaalde voorwaarden in Nederland blijven. In januari 2004 bepaalde zij dat op basis van deze eenmalige regeling en van afzonderlijke regelingen 2334 uitgeprocedeerde asielzoekers alsnog een verblijfsvergunning kregen. De overige van de in totaal 26.000 uitgeprocedeerde asielzoekers worden uitgezet via vertrek- en uitzetcentra. Er mag door gemeenten geen noodopvang meer worden geregeld. Kreeg op 9 februari 2004 in een nota-overleg in de Tweede Kamer van de meerderheid steun voor haar beleid. (19.637)
• - 

  Stelde per 1 september 2003 de Remigratiewet buiten werking. Diende daartoe een wetsvoorstel in dat terugwerkende kracht had. Het wetsvoorstel werd in 2004 ingetrokken na aanneming van een motie-Dittrich/Verhagen/Zalm. (29.020)
• - 

  Bracht in november 2003 de notitie 'Terugkeerbeleid' uit. Hoofdlijnen van dat beleid zijn onder meer het bevorderen van terugkeer van niet-toegelaten vreemdelingen en het aanbrengen van een strikte scheiding tussen ongedocumenteerde en gedocumenteerde asielzoekers. Er komen zogenaamde oriëntatie- en terugkeerlocaties. (29.344)
• - 

  Bracht in 2004 de Contourennota inburgering uit. Daarin staan voorstellen voor strengere regels op het gebied van integratie, zoals verplichte inburgeringscursussen voor oud- en nieuwkomers, maatregelen om spreiding in wijken te bevorderen en eisen voor de oprichting van scholen. In de tegelijkertijd verschenen Illegalennota worden maatregelen aangekondigd voor een hardere aanpak van onder meer mensenhandel, illegale huisvesting en illegale tewerkstelling. (29.543)
• - 

  Kondigde in 2005 maatregelen aan tegen de komst van minderjarige Antillianen zonder opleiding, taalkennis en sociale geborgenheid naar Nederland
• - 

  Stelde in 2005 een jaarlijkse nationale ceremoniedag (24 augustus) in voor iedereen die het Nederlanderschap verkrijgt. Daarin worden de rechten en plichten als Nederlander bevestigd en wordt uiting gegeven aan de verbondenheid met Nederland. Instelling van deze dag was in 1998 al aangekondigd door haar voorganger Van Boxtel. (28.689)

• - 

  Bracht in 2004 wetten (Stb. 298 en 299) tot stand tot wijziging van de Vreemdelingenwet. Het stelsel van rechterlijke toetsing van vrijheidbenemende straffen wordt aangepast om rechtbanken te ontlasten en verder wordt de tijdelijkheid van de verblijfsvergunning asiel verlengd van drie naar vijf jaren. Het eerste wetsvoorstel was al ingediend door minister Nawijn. (28.749, 29.224)
• - 

  Bracht in 2004 de wet tot Goedkeuring van het op 1 februari 1995 te Straatsburg tot stand gekomen Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden in het Staatsblad (Stb. 681). Het verdrag biedt minderheden de garantie van gelijke behandeling voor de wet en geeft nationale minderheden het recht op het ontwikkelen van hun eigen cultuur en het behoud van indentiteit, religie, talen en tradies. In Nederland zijn alleen de Friezen nationale minderheden. Het wetsvoorstel was in 1999 ingediend en in 2000 in beide Kamers verdedigd door minister Van Boxtel. De behandeling in de Eerste Kamer werd in mei 2001 geschorst en in 2004 voortgezet. (26.389)
• - 

  Bracht in 2005 de Wet inburgering in het buitenland (Stb. 28) tot stand. In de Vreemdelingenwet wordt als toelatingsvereiste voor de verlening van een verblijfsvergunning regulier voor bepaalde tijd opgenomen dat de vreemdeling reeds voor zijn komst naar Nederland moet beschikken over kennis op basisniveau van de Nederlandse taal en de Nederlandse maatschappij. (29.700)
• - 

  Bracht in 2006 de Wet inburgering (Stb. 625) tot stand. Deze wet voert een meer verplichtend en resultaatgericht inburgeringsstelsel in. De kern daarvan wordt gevormd door een inburgeringsplicht voor in beginsel alle vreemdelingen van 16 tot 65 jaar die duurzaam in Nederland willen en mogen verblijven en voor enkele specifieke groepen genaturaliseerde Nederlanders, voorzover deze personen niet gedurende minstens acht jaar van de leerplichtige leeftijd in Nederland hebben verbleven en niet over bepaalde diploma's, certificaten of andere (soortgelijke) bewijsstukken beschikken. De inburgeringsplicht geldt zowel voor nieuwkomers als voor oudkomers die tot deze doelgroep behoren. De inburgeringsplicht houdt in dat men de noodzakelijke kennis van de Nederlandse taal en de Nederlandse samenleving alsnog verwerft en het inburgeringsexamen behaalt. (30.308)

• - 

  Kreeg bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 ruim 620.000 stemmen. Dat waren er ruim 60.000 meer dan lijsttrekker Mark Rutte. Zij had als tweede op de kandidatenlijst een persoonlijke campagne gevoerd met als slogan: "Stem VVD, stem nummer twee".
• - 

  Gaf op 29 november 2006 in het Haagse café Plein XIV een persconferentie waarin zij instelling bepleitte van een VVD-commissie met onder anderen Wiegel en Bolkestein die onderzoek moest doen naar de 'unieke situatie' die haar electorale succes had opgeleverd. Ook stelde zij dat de 'koers Verdonk' een belangrijke rol in de VVD moest gaan spelen. De fractie wees instelling van de commissie af. De persconferentie werd door velen als een verkapte aanval op het leiderschap van Rutte beschouwd, maar na het fractieoverleg verklaarde mevrouw Verdonk zich achter Rutte te scharen.
• - 

  Werd op 13 september 2007 uit de VVD-fractie gezet vanwege door haar tijdens een besloten diner gedane uitspraken over de koers van haar partij. Deze uitspraken werden door dagblad 'De Telegraaf' en het 'Algemeen Dagblad' gepubliceerd. In juni 2007 had fractievoorzitter Rutte haar n.a.v. een interview in "HP/De Tijd", waarin zij kritiek had op de leiding van Rutte, gemaand geen uitspraken te doen buiten het terrein van haar eigen portefeuille en gedreigd haar bij herhaling uit de fractie te zetten.
• - 

  Lanceerde op 3 april 2008 in een passagiersterminal in de Amsterdamse haven de beweging 'Trots op Nederland'. Daarmee wil zij een platform bieden aan alle Nederlanders die zich niet vertegenwoordigd voelen door de 'Haagse bestuurderselite'. De komst van de beweging had zij op 17 oktober 2007 aangekondigd.
• - 

  In juni 2008 debatteerde de Tweede Kamer op verzoek van Geert Wilders over mogelijke beëindiging van de voor haar ingestelde persoonsbeveiliging

• - 

  Speelde in haar jeugd handbal en zat later op judo op de sportschool van Anton Geesink
• - 

  Was in haar studententijd in Nijmegen actief in de Bond voor Wetsovertreders, die opkwam voor de belangen van gedetineerden
• - 

  Werd op 27 januari 2004 korte tijd in het ziekenhuis opgenomen, nadat zij onwel was geworden. Hervatte na enkele dagen rust haar werkzaamheden.

• - 

  Was bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2006 nummer 2 op de kandidatenlijst van de VVD

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  Jannetje Koelewijn, "'En jij Verdonk? Wanneer kies jij nou eens positie'. Minister voor Integratie Rita Verdonk (ex-PSP) werd pas heel laat lid van de VVD", NRC Handelsblad, 10 juni 2003
• - 

  Jan Hoedeman, "'Lach ik eens, is het weer niet goed', Volkskrant Magazine, 9 oktober 2004
• - 

  Steffie Kouters, "'Welk ongelijk moet ik bekennen dan?'", Volkskrant Magazine, 31 maart 2007
• - 

  Danielle Pinedo en Freeks Staps, "Ze hebben me toch klein gekregen", NRC Weekend, 31 december & 1 januari 2012
• - 

  "Tegen de 'partijbobo's'. Rita Verdonk en Trots op Nederland", in: P. Lucardie en G. Voerman, "Populisten in de polder" (2013)

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.