Prof.Drs. J. (Jacques) Wallage - Main contents

PvdA-bestuurder en politicus die van jongs af aan politiek actief was. Socioloog uit een joods middenstandsgezin. Werd al op jonge leeftijd wethouder van Groningen. In de Tweede Kamer aanvankelijk onderwijsspecialist en woordvoerder Zuid-Afrikabeleid. Goed, spreekvaardig debater. Als staatssecretaris in het derde kabinet-Lubbers i, eerst van onderwijs en daarna van sociale zaken, bracht hij belangrijke wetgeving in het Staatsblad, zoals de Wet op de basisvorming en de Wet voorzieningen gehandicapten. Onderhandelde in 1994 over de vorming van het eerste paarse kabinet. Na een vierjarige periode fractievoorzitter te zijn geweest, werd hij burgemeester van Groningen. Stond als zodanig ruim tien jaar goed aangeschreven. Is nu honorair hoogleraar.

PvdA
functie(s) in de periode 1981-1998: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, staatssecretaris

• - 

  persoonlijk medewerker van PvdA-Tweede Kamerlid H. Wierenga (gedurende 2 jaar)
• - 

  lid gemeenteraad van Groningen, from 1 September 1970 until 10 June 1981
• - 

  wetenschappelijk medewerker sociologie, Rijksuniversiteit Groningen, from 1971 until October 1972
• - 

  wethouder (van onderwijs en cultuur, later onderwijs en verkeer), from 9 October 1972 until 10 June 1981 (locoburgemeester in 1978-1981)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 10 June 1981 until 7 November 1989
• - 

  staatssecretaris van Onderwijs en Wetenschappen (belast met basis- en speciaal onderwijs en voortgezet onderwijs), from 7 November 1989 until 9 June 1993
• - 

  staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (belast met sociale zekerheid en emancipatiebeleid), from 9 June 1993 until 22 August 1994
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 May 1994 until 26 August 1998
• - 

  waarnemend fractievoorzitter PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 29 July 1994 until 30 August 1994
• - 

  fractievoorzitter PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 30 August 1994 until 6 May 1998
• - 

  fractievoorzitter PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 May 1998 until 10 July 1998
• - 

  burgemeester van Groningen, from 1 October 1998 until 1 July 2009
• - 

  ambteloos, from 1 July 2009 (vervult diverse deeltijdfuncties)
• - 

  bijzonder hoogleraar integratie en openbaar bestuur, ISW (Instituut voor Integratie en Sociale Weerbaarheid), Rijksuniversiteit Groningen, from September 2009 until 1 October 2014 (vanwege het Groninger Universiteitsfonds)
• - 

  honorair hoogleraar 'transities in het openbaar bestuur', Rijksuniversiteit Groningen, from 1 October 2014

• - 

  informateur, from 5 July 2010 until 21 July 2010 (samen met U. Rosenthal)

• - 

  lid bestuur PvdA federatie Groningen, from 1966
• - 

  fractievoorzitter PvdA gemeenteraad van Groningen, from 1970 until October 1972
• - 

  lid partijraad PvdA
• - 

  lid redactie "Socialisme en Democratie", around November 1984 and still in November 1986
• - 

  vicefractievoorzitter PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 4 May 1994 until 30 August 1994
• - 

  lid kandidaatstellingscommissie PvdA, from September 2008

• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Groninger Museum, from 1 January 2022
• - 

  lid bestuur Stichting Rookpreventie Jeugd

• - 

  lid Raad van Toezicht Integraal Kankercentrum Noord-Nederland
• - 

  lid bestuur Ien Dales-Leerstoel
• - 

  vicevoorzitter Raad van Commissarissen "PostNL"
• - 

  lid Advisory Board "Hartog School of Government", University of Tel Aviv
• - 

  voorzitter Comité ter stimulering Aanpak van Fietsendiefstal
• - 

  lid Advisory Board Hartog School of Government, University of Tel Aviv
• - 

  voorzitter Comité van Advies en Begeleiding, Academie voor Overheidscommunicatie
• - 

  lid bestuur HEC ('Het Expertise Centrum'), adviesbureau voor bestuur en informatiebeleid, from June 2004
• - 

  lid bestuur en vicevoorzitter bestuur Oranjefonds, from October 2005 (in 2010 tijdelijk voorzitter)
• - 

  bijzonder lector overheidscommunicatie, Hogeschool Utrecht, from 1 September 2006
• - 

  voorzitter Interbestuurlijke Taskforce Vermindering Regeldruk, from July 2007
• - 

  columnist "Het Financieele Dagblad", from March 2008
• - 

  lid Raad van Commissarissen opleidingscentrum ROI
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht, Fonds voor Cultuurparticipatie, from 2009 until 1 July 2010
• - 

  voorzitter ROB (Raad voor het openbaar bestuur), from 1 July 2009 until 1 July 2017
• - 

  voorzitter bestuur Nationale Reis Opera
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Nationale Reis Opera
• - 

  covooorzitter VSCD (Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties, from 2011
• - 

  voorzitter 'Aan Tafel', dialoog over gevolgen gaswinning in Groningen, from January 2014 until 3 September 2015 (met Jan Kamminga)
• - 

  co-voorzitter OFL (Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving), from 2016

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  voorzitter vaste commissie voor het Wetenschapsbeleid (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 9 September 1986 until 7 November 1989
• - 

  voorzitter vaste commissie voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 13 September 1994 until 10 July 1998

• - 

  Openbare lagere school te Groningen

• - 

  u.l.o.-a, Openbare "Hendrik Wester ULO" te Groningen, until May 1962
• - 

  h.b.s.-a, Openbare Hogere Burgerschool te Groningen, from September 1962 until June 1965

• - 

  sociologie, Rijksuniversiteit Groningen, from 1965 until 29 October 1971

• - 

  planologie, Rijksuniversiteit Groningen

• - 

  Hield zich als Tweede Kamerlid in de periode voor hij staatssecretaris werd vooral bezig met (hoger- en wetenschappelijk) onderwijs en buitenlandse zaken (Zuid-Afrika)
• - 

  Interpelleerde op 17 november 1983 minister Van den Broek over het Nederlandse stemgedrag in de Verenigde Naties over Zuid-Afrika
• - 

  Interpelleerde op 22 maart 1984 samen met Louise Groenman (D66) minister Deetman over de bestuurscrisis bij de Technische Hogeschool Delft
• - 

  Bracht in 1985 met zijn fractiegenoot Joop Worrell het in 1981 door Van Kemenade, Meijer en Worrell ingediende initiatiefwetsvoorstel Kaderwet Volwasseneneducatie in het Staatsblad. Deze wet regelt de vorming en opleiding van volwassenen die gericht is op de bevordering van de persoonlijke ontplooiing en van het maatschappelijk functioneren van volwassenen door ontwikkeling van kennis van sociale, culturele, technische en huishoudelijke vaardigheden. Jaarlijks moet de minister een plan indienen over de stand van zaken van de volwasseneneducatie. Er komt een landelijk ontwikkelingscentrum en een educatief centrum. (16.689)
• - 

  Interpelleerde op 2 maart 1989 minister Deetman over diens positie als minister van Onderwijs en Wetenschappen, met name vanwege de problemen bij de uitvoering van de Wet op de studiefinanciering
• - 

  Interpelleerde op 22 maart 1995 samen met Louise Groenman (D66) staatssecretaris Kohnstamm over het spreidingsbeleid nieuwkomers en gettovorming grote steden

• - 

  Bracht in 1991 een nota en in 1992 een vervolgnota uit over het profiel van de tweede fase voortgezet onderwijs. Scholen moeten een aansprekende leer- en werkomgeving kunnen scheppen, afgestemd op de behoeften van deze tijd, op leerbehoeften van jongeren en professionele behoeften van leraren. De aansluiting van voortgezet onderwwijs op beroepsonderwijs moet worden versterkt. Het onderscheid tussen 6-jarig v.w.o. en 5-jarig h.a.v.o. blijft gehandhaafd. (22.645)
• - 

  Besloot in 1993 tot overgang van het formatiebudgetsysteem naar lump-sum-financiering van scholen in het voortgezet onderwijs met ingang van het schooljaar 1996/1997. Tevens wordt verdere verzelfstandiging van scholen aangekondigd. (21.140, nr.13)
• - 

  Wijzigde in 1994 het door zijn voorganger in 1992 ingediende wetsvoorstel herinrichting Algemene Bijstandswet drastisch. Gemeenten krijgen een grotere verantwoordelijkheid bij de uitvoering van de wet. Het landelijk normensysteem wordt vereenvoudigd: personen van 21 jaar en ouder ontvangen als basisbedrag 50 procent van het netto-minimumloon voor alleenstaanden, 70 procent voor alleenstaande ouders en 100 procent voor echtparen en samenwonenden. Het wetsvoorstel werd in 1995 door minister Melkert in het Staatsblad gebracht.

• - 

  Bracht in 1992 een herziening (Stb. 112) van het wettelijk bekostigingsstelsel in het voortgezet onderwijs tot stand. Daardoor krijgen scholen in het voortgezet onderwijs een grotere beleidsvrijheid en beleidsverantwoordelijkheid ten aanzien van financiële en personele beslissingen. Het wetsvoorstel was in 1988 ingediend door staatssecretaris Ginjaar-Maas. (20.616)
• - 

  Bracht in 1992 een wet (Stb. 113) tot stand tot invoering van het formatiebudgetsysteem in het basisonderwijs. Daardoor krijgen scholen in het basisonderwijs een grotere beleidsvrijheid en beleidsverantwoordelijkheid ten aanzien van financiële en personele beslissingen. (22.157)
• - 

  Bracht in 1992 een wet (Stb. 270) tot invoering van basisvorming in het voortgezet onderwijs tot stand. Daarin worden kerndoelen geformuleerd voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs en voor het lager en voortgezet beroepsonderwijs. De basisvorming duurt drie leerjaren, waarin ten minste 1280 lesuren van 50 minuten moeten worden gegeven, en bestaat uit een verplicht deel en een vrij pakket. Om als school voor subsidiëring in aanmerking te komen moet aan een minimumnorm van 240 leerlingen worden voldaan: kleinere scholen moeten fuseren tot scholengemeenschappen. Het wetsvoorstel werd in 1987 ingediend door minister Deetman en staatssecretaris Ginjaar-Maas. (20.381)
• - 

  Bracht in 1992 een nieuwe Wet medezeggenschap onderwijs (Stb. 663) tot stand, waarbij de bevoegdheden van het bevoegd gezag t.a.v. arbeidsvoorwaarden worden uitgebreid en de medezeggenschapsraad wordt ingevoerd (22.461)
• - 

  Bracht in 1993 een wet (Stb. 253) inzake de financiering van het onderwijs dat zich richt op opheffing of vermindering van onderwijsachterstanden tot stand (onderwijsvoorrangsgebieden). De wet omschrijft wat onder onderwijsachterstanden moet worden verstaan en vermeld aan welke voorwaarden moet worden voldaan om voor bekostiging in aanmerking te komen. (21.871)
• - 

  Bracht in 1993 als staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de Wet terugdringing beroep op de arbeidsongeschiktheidsregelingen in het Staatsblad (Stb. 412). Deze wet herziet het criterium voor arbeidsongeschiktheid, koppelt het recht op uitkering aan de leeftijd en bevat stimuleringsregelingen voor herintreding. Het wetsvoorstel was ingediend en in de Tweede Kamer verdedigd door staatssecretaris Ter Veld. (22.824)
• - 

  Bracht in 1993 de Wet medefinanciering aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (Stb. 735) tot stand. Hierdoor kan er een speciale aanvullende (particuliere) arbeidsongeschiktheidsverzekering tegen een maatschappelijk verantwoorde premie komen voor werknemers met een verhoogd arbeidsongeschiktheidsrisico. (23.427)
• - 

  Bracht in 1993 samen met de staatssecretarissen Heerma en Simons de Wet voorzieningen gehandicapten (Stb. 545) tot stand, waarbij de uitvoering van de woon- en vervoersvoorzieningen voor gehandicapten werden overgeheveld naar de gemeenten. De voorzieningen worden ondergebracht in de AWBZ, ook voorzieningen voor gehandicapten van 65 jaar en ouder vallen onder de wet. (22.815)
• - 

  Bracht in 1993 samen met minister De Vries een wet (Stb. 750) tot stand inzake het terugdringen van ziekteverzuim. Deze wet verplicht werkgevers de eerste zes weken van het ziekteverzuim minimaal 70% van het loon door te betalen (voor bedrijven van minder dan 15 werknemers geldt dat voor twee weken). De werkgever is tot zes weken verantwoordelijk voor de controle van de zieke werknemer, daarna neemt de bedrijfsvereniging de controle en uitbetaling van de uitkering over. (22.899)
• - 

  Bracht in 1994 een wijziging (Stb. 496) van de Pensioen- en spaarfondsenwet tot stand. Hierdoor komt er een wettelijk recht op waarde-overdracht van pensioenen en een verbod op het uitsluiten van deeltijdwerkers uit pensioenregelingen. Tevens wordt het partnerpensioen onder de bescherming van wet gebracht. De Pensioenkamer wordt opgeheven. Het wetsvoorstel was in 1993 ingediend door staatssecretaris Ter Veld. (23.123)

• - 

  Kreeg op 5 juli 2010 het verzoek om, gelet op het eindverslag van de informateur en de daarin vervatte conclusie, samen met prof.dr. U. Rosenthal, een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van de spoedige totstandkoming van een kabinet van VVD, PvdA, D66 en GroenLinks. Op 21 juli concludeerden zij dat de inhoudelijke verschillen daarvoor te groot waren.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Kwam in oktober 1972 op 26-jarige leeftijd tussentijds in het (progressieve) college van B&W van Groningen, nadat de wethouders van ARP, CHU en VVD na een conflict waren opgestapt. Naast Wallage maakte Max van den Berg deel uit van het college.
• - 

  Voerde in 1994 in de periode dat Kok informateur en formateur was (van 6 juli tot 19 augustus) namens zijn fractie de onderhandelingen met Bolkestein (VVD) en Van Mierlo (D66), die uitmondden in het eerste kabinet-Kok
• - 

  In 1995 tekende zich een richtingenstrijd in de PvdA af tussen hem en partijvoorzitter Rottenberg. In een interview noemde Rottenberg hem onder meer een goed fractievoorzitter, maar ook een schoolmeester die een parafencultuur in stand hield. Getrouwen van beide 'kemphanen' werden aangeduid als 'Wallagianen' en 'Rottenbergianen'.
• - 

  Was in 1998 onderhandelaar van de PvdA bij de kabinetsformatie, maar werd na afronding daarvan benoemd tot burgemeester van Groningen en verliet de Tweede Kamer
• - 

  In het in 2008 verschenen rapport van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwing werden kritische beschouwingen gewijd aan zijn beleid als staatssecretaris van Onderwijs. Het wetsvoorstel over de basisvorming werd een compromis van een compromis van een compromis genoemd, waardoor eerdere bedoelingen verwaterd waren geraakt. Volgens SGP-Tweede Kamerlid Van der Vlies werd het wetsvoorstel door de Tweede Kamer geloodst door alle partijen iets te gunnen: het CDA het bestaande scholenbestand, de VVD het gymnasium, de kleine christelijke partijen de kerndoelen, de PvdA de basisvorming in het voortgezet onderwijs. "Het vervelende is dat dat niet allemaal [kon] en zeker niet tegelijk", zei Van der Vlies.

• - 

  Was in Groningen actief in de studentenbeweging
• - 

  Zijn vader kwam uit Stadskanaal en had met zijn broers een winkel in galanterieën op de Rademarkt in de stad Groningen. De Grootouders Cohen hadden voor de oorlog een slagerij in de Folkingestraat in Groningen.

• - 

  Was in 1994 en 1998 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 2 op de PvdA-kandidatenlijst

• - 

  NRC Handelsblad, 13 juni 1987
• - 

  H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
• - 

  T. van Rijckevorsel en H. Enkelaar, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1988)
• - 

  Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1995)

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.