A.E.J. Bertling

foto A.E.J. Bertling
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Het Geheugen van Nederland
Source: Parlement.com.

Voormalige belastinginspecteur die nogal verrassend minister van Financiën in het kabinet-Cort van der Linden i werd. De enige politieke functie die hij daarvoor bekleedde, was gemeenteraadslid in Leeuwarden. Leed volgens sommige van zijn tijdgenoten nogal aan zelfoverschatting. Trad na een jaar af nadat de financiële problemen door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog hem boven het hoofd dreigden te groeien en de liberalen in de Tweede Kamer hadden aangedrongen op zijn vertrek. Zijn gezaghebbende collega van Landbouw, Handel en Nijverheid, Treub i, volgde hem toen op.

partijloze liberaal
in de periode 1913-1914: minister

1.

Personal data

Surnames
Anthonij Ewoud Jan

Place and date of birth
Assen, 13 December 1860

Place and date of death
Hilversum, 2 February 1945

2.

Party/Movement

Party/Movement
  • vrijzinnig-democratisch (lid vrijzinnig-democratische kiesvereniging te Leiden)
  • lid vrijzinnige kiesvereniging te Leeuwarden, maar geen lid Liberale Unie

3.

Main functions and occupations

  • inspecteur eerste klasse, indirecte belastingen te Leiden, from 1 September 1907 until 1 July 1910
  • directeur, directie registratie en domeinen te Leeuwarden, from 1 July 1910 until 29 August 1913
  • lid gemeenteraad van Leeuwarden, from 24 December 1912 until 29 August 1913
  • minister van Financiën, from 29 August 1913 until 24 October 1914
  • bewaarder van hypotheken, het kadaster en scheepsbewijzen te Amsterdam, from 1 December 1914 until 1 January 1926

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Other positions

  • lid Raad van Toezicht Rijkspostspaarbank, from 1 April 1928 until 1 April 1935
  • voorzitter Raad van Toezicht Rijkspostspaarbank, from 1 April 1935 until 1 January 1936

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Activities

Policy-making activities as minister
  • Verdedigde in 1914 met succes in de Tweede Kamer een nieuwe Wet op de Inkomstenbelasting en het wetsvoorstel tot instelling van raden van beroep voor de directe belastingen. De wetten waren in 1911 door minister Kolkman ingediend en werden door zijn opvolger in het Staatsblad gebracht.

Legislative activities as minister
  • Bracht in 1913 met minister Lely een wet tot stand waarbij de Posterijen, Telegrafie en Telefonie als Staatsbedrijf werden aangewezen. Er kwam daardoor een (rijks)begroting voor het Staatsbedrijf der PTT.
  • Bracht in 1914 samen met minister Treub een wet tot stand waarbij het vissershavenbedrijf te IJmuiden werd aangewezen als Staatsbedrijf. Er kwam daardoor een (rijks)begroting voor het Staatsvissershavenbedrijf.

6.

Miscellaneous

algemeen (3/4)
  • Er is gesuggereerd dat hij 'bij vergissing' minister werd, maar bewijzen zijn daar niet voor
  • In 1914 leidde zijn voorstel om de aanslagregeling over te dragen van de afdeling directe belastingen aan de afdeling registratie tot verzet bij de ambtelijke leiding van het ministerie van Financiën en in de Tweede Kamer. Via amendering werd het besluit teruugedraaid.
  • Trad af, omdat hij onvoldoende gezag en ervaring had om leiding te geven aan het financiële beleid tijdens de Eerste Wereldoorlog. Op 24 september 1914 was in vergadering van de drie vrijzinnige fracties het vertrouwen in hem opgezegd en hiervan was melding gemaakt bij minister-president Cort van der Linden.

Private life
  • Een zus van hem was gehuwd met een zoon van W. de Sitter, burgemeester van Groningen en Eerste Kamerlid

Anecdotes and citations
  • Volgens zeggen zou het Kamerlid Graaf Van Bylandt hem een keer tijdens een Kamerdebat hebben ingefluisterd dat hij een bepaalde begrotingspost gewoon kon verhogen, als hij dat wenselijk vond. Dat zou hij niet hebben geweten.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

7.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

8.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.