P.J.J. (Jan) Mertens - Main contents

Katholieke vakbondsbestuurder uit West-Brabant, die werd geboren uit een buitenechtelijke relatie, en die, nadat zijn stiefvader het gezin had verlaten, in kommervolle omstandigheden opgroeide. Werkte zich via de katholieke vakbond in het bisdom Breda op en werd later voorzitter van de Katholieke Arbeidersbeweging (vanaf 1964 Nederlands Katholiek Vakverbond). Streefde in die functie naar samenwerking met het NVV. Keerde zich als KVP-bestuurder tegen het ten val brengen van het kabinet-Cals/Vondeling i. Baarde opzien met zijn uitspraak dat de economische macht in Nederland in handen was van circa 200 mensen. In het kabinet-Den Uyl i de niet zo opvallende staatssecretaris van Sociale Zaken, die behalve de Algemene Arbeidsongeschiktheidwet weinig tastbare resultaten boekte.

KVP
functie(s) in de periode 1973-1977: staatssecretaris

• - 

  schoenmaker (na het voltooien van zijn school)
• - 

  typograaf bij een drukkerij te Dongen, from 1930 until July 1939
• - 

  propagandist-secretaris/ondervoorzitter "De Jonge Werkman", bisdom Breda, from 1 July 1939 until July 1941
• - 

  actief in de Katholieke Sociale Actie, bisdom Breda, from July 1941 until February 1945
• - 

  lid bestuur RKWV (Rooms-Katholiek Werkliedenverbond), district Breda, from February 1945 until 6 October 1945
• - 

  voorzitter KAB (Katholieke Arbeiders Beweging), district Breda, from 6 October 1945 until 1 October 1953
• - 

  secretaris KAB (Katholieke Arbeiders Beweging), from 1 October 1953 until September 1963
• - 

  vicevoorzitter NKV (Nederlands Katholiek Vakverbond), from September 1963 until 22 June 1964
• - 

  voorzitter NKV (Nederlands Katholiek Vakverbond), from 22 June 1964 until 11 May 1973
• - 

  staatssecretaris van Sociale Zaken (belast met sociale zekerheid), from 11 May 1973 until 19 December 1977

• - 

  lid Centrum voor Staatkundige Vorming, afdeling Breda (met name voor sociale verzekering en emigratie)
• - 

  lid partijbestuur KVP, around 1964 until 1966

• - 

  lid bestuur "De Jonge Werkman", bisdom Breda, from 1937 until 1939
• - 

  docent sociologie, Katholieke Middelbare Technische School
• - 

  plaatsvervangend lid SER (Sociaal-Economische Raad), from 1950 until 1 April 1954
• - 

  medewerker KRO-radio (rubriek "En nu mijn geval)" (in de jaren vijftig)
• - 

  lid bestuur SVr (Sociale Verzekeringsraad), from 1953
• - 

  lid bestuur Algemeen Werkloosheidsfonds, from 1953
• - 

  lid bestuur Kinderbijslagvereveningsfonds, from 1953
• - 

  lid SER (Sociaal-Economische Raad), from 1 April 1954 until May 1973
• - 

  voorzitter Ziektekostenregeling KAB, from 1956
• - 

  docent A.C. de Bruijn-Instituut, from 1956
• - 

  lid Commissie Gemoedsbezwaarden, Sociale Verzekeringsraad
• - 

  lid Bankraad, from 30 October 1964 until 11 May 1973
• - 

  lid bestuur CVB (Centrale Volksbank), from 1964 until 1965
• - 

  lid beheersraad beleggingsfonds "WeBeFo", from 1964 until 1965
• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen "De Volkskrant", from 1965
• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen drukkerij "Lumax", from 1965
• - 

  lid redactieraad dagblad "De Stem"
• - 

  lid Raad van Toezicht Katholieke Economische Hogeschool te Tilburg
• - 

  lid Raad van Commissarissen verzekeringsmaatschappij "Concordia", from 1978 until 1988

• - 

  lagere school (gedurende 7 jaar, bij de Broeders van Dongen)

• - 

  cursus leidinggeven Jonge Wacht en Jonge Werkman
• - 

  cursus Gewestelijke Sociale School
• - 

  cursus Kaderschool Katholieke Actie

• - 

  Bracht in 1975 de Nota inzake de vrijwillige ouderdomsverzekering ingevolge de Ouderdomswet 1919 (VOV) uit. Hierin werd een voorkeur uitgesproken voor verbetering van de VOV. De Tweede Kamer sprak zich in een motie-Hermsen echter uit voor liquidatie van de VOV. (13.423)
• - 

  Diende in 1976 samen met de ministers Boersma en Duisenberg en de staatssecretaris Nooteboom een wetsvoorstel in over vervanging van de kinderaftrek door verhoging van de kinderbijslag, en voorts tot verhoging van de kinderbijslag voor het vierde en elk daaropvolgend kind vanaf 1979. De wet werd in 1978 door minister Albeda en de staatssecretarissen De Graaf en Nooteboom in het Staatsblad gebracht. (14.184)

• - 

  Bracht in 1975 een wet tot nadere wijziging van de Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering en de Werkloosheidswet (Stb. 377) tot stand, waardoor een koppeling mogelijk werd tussen de hoogte van de uitkeringen op grond van die wetten en het wettelijk minimumloon (13.017)
• - 

  Bracht in 1975 samen met minister Boersma de Algemene Arbeidsongeschiktheidswet (AAW) (Stb. 674) tot stand, die ook voor werknemers die niet in loondienst zijn (landbouwers, zelfstandigen, vissers) en voor vroeg-gehandicapten een volksverzekering geeft tegen arbeidsongeschiktheid. Het is een basisvoorziening met uitkeringen op sociaal-minimumniveau. (13.231)
• - 

  Bracht in 1976 een wet (Stb. 368) tot nadere wijziging van de Wet Werkloosheidsvoorziening tot stand, waardoor werklozen van 62,5 jaar en ouder tot hun vijfenzestigste recht behielden op een WWV-uitkering. Er kwam een richtlijn voor de GAB's om ontslag van grote aantallen ouderen te voorkomen. (13.535)
• - 

  Bracht in 1977 de Liquidatiewet Ouderdomswet 1919 (Stb. 671) tot stand. Hiermee vervalt de mogelijkheid tot het sluiten van een vrijwillige ouderdomsverzekering en worden de lopende VOV-renten van f 30 per maand afgekocht (waarop 20% loonbelasting wordt ingehouden). (14.422)
• - 

  Bracht in 1977 een wet (Stb. 670) tot stand om oneigenlijk gebruik van sociale wetten door te ruime bepalingen tegen te gaan. Het terugvorderen van ten onrechte uitgekeerde bedragen wordt mogelijk en het door werkloze werknemers weigeren van werk op grond van onredelijke eisen wordt beperkt. Verder worden anticumulatiebepalingen aangescherpt. (14.280)

• - 

  Trad in 1966 uit het hoofdbestuur van de KVP uit onvrede met het ten val brengen van het kabinet-Cals
• - 

  Verklaarde op 19 oktober 1968 in een rede in Sneek dat de Nederlandse economie volgens hem zou worden beheerst door 200 personen ("de 200 van Mertens")
• - 

  Sprak zich in februari 1973 als NKV-voorzitter uit voor de komst van een kabinet-Den Uyl

• - 

  Hij werd geboren uit een buitenechtelijke relatie van zijn moeder met een notaris. Zijn moeder huwde op 9 november 1916 met Adrianus Mertens.
• - 

  Zijn stiefvader verliet in 1926 het gezin, waardoor dit in armoede verder moest leven

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.