D.J. (David) Wijnkoop

foto D.J. (David) Wijnkoop
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: IISG
Source: Parlement.com.

Communistische voorman in de eerste helft van de twintigste eeuw. Zoon van een opperrabbijn. Brak in 1909 met de SDAP en was met Ceton medeoprichter van de SDP i, waaruit de Communistische Partij Holland ontstond. Leider van de communisten in de jaren rond de Eerste Wereldoorlog. Agiteerde fel tegen de sociaaldemocraten en organiseerde in Amsterdam demonstraties tegen SDAP-wethouder Wibaut i. Trad in 1925 uit de CPH, maar keerde daarin later terug.

Revolutionair-Communistisch, CPH, CPH-Wijnkoop, CPN
functie(s) in de periode 1918-1941: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

1.

Personal data

Surnames
David Joseph (David)

Place and date of birth
Amsterdam, 11 March 1876

Place and date of death
Amsterdam, 7 May 1941 (overleed aan een hartaanval op zijn onderduikadres)

Place and date of burial
Driehuis-Westerveld, 11 May 1941

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from 1899 until 1909
  • SDP (Sociaal-Democratische Partij), from 1909
  • CPH (Communistische Partij Holland), from 1919 until 1925
  • CPH-Wijnkoop (Communistische Partij Holland-Wijnkoop), from 1926 until 30 September 1930
  • CPH (Communistische Partij Holland), from 30 September 1930 until 1935
  • CPN (Communistische Partij van Nederland), from 1935

National political party
revolutionair-socialistische fractie (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 17 September 1918 until 24 July 1922

3.

Main functions and occupations

  • hoofdredacteur dagblad "De Tribune", from 1916 until 1925
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 September 1918 until 15 September 1925
  • fractievoorzitter CPH Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 1919 until 1925
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, from 2 September 1919 until 30 July 1940 (uit de raad verwijderd door de Duitsers vanwege zijn Joodse afkomst)
  • redacteur "Communistische Gids", from 1926 until 1930
  • lid Provinciale Staten van Noord-Holland, from 5 July 1927 until 4 July 1939
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 September 1929 until 7 May 1941

Internment
geïnterneerd te Hoorn, from 10 May 1940 until 15 May 1940

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • lid bestuur Bestuursbond te Amsterdam, from 1902 until 1906
  • medewerker "Volksdagblad", 1939

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament (3/19)
  • Interpelleerde in 1938 minister Patijn over de erkenning van de koning van Italië als keizer van Ethiopië
  • Interpelleerde in 1939 minister Goseling over de medewerking van Nederland aan voorziening in de nood van Spaanse kinderen en andere Spaanse vluchtelingen
  • Interpelleerde in 1939 minister-president Colijn over de oorzaak van het aftreden van de minister van Financën en de daaruit ontstane gevolgen

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Miscellaneous

algemeen (3/8)
  • De Tweede Kamervoorzitter ontnam hem op 19 november 1931 het woord toen hij zich bij de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken 1932 beledigend uitliet over de minister
  • Op Prinsjesdag 1932 verstoorde hij met zijn fractiegenoot Lou de Visser in de Ridderzaal de orde door na het uitspreken van de Troonrede antimonarchistische leuzen te roepen. De overige Kamerleden overstemden hen door luidkeels het Wilhelmus aan te heffen. In 1934 gebeurde hetzelfde waarna hij met zijn twee partijgenoot hardhandig uit de Ridderzaal werd verwijderd.
  • De Tweede Kamervoorzitter ontnam hem op 16 november 1932 het woord toen hij bij de algemene beschouwingen over de begroting 1933 toen hij zich herhaaldelijk beledigend uitliet over de regering

Private life
  • Op het gymnasium werd hij statutair niet toegelaten als lid van de schoolvereniging 'Disciplina Vitae Scipio' omdat hij een jood was
  • Zat van juli 1940 tot 7 mei 1941 ondergedoken in Amsterdam

Anecdotes and citations
  • Nadat D. Fock op 7 oktober 1920 zijn aftreden als Tweede Kamervoorzitter had aangekondigd vanwege zijn benoeming tot Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië zei hij: "Ik hoop, dat het Indië gegeven zal zijn zich tijdens uw bestuur los te rukken van de heerschappij van Nederland."
  • Wijnkoop leefde als onderduiker onder de naam De Vries. Na zijn begrafenis stonden rechercheurs van politie de persoonsbewijzen van de bezoekers te controleren. Zij zeiden "een zekere De Vries" te zoeken. Die was evenwel zojuist begraven.

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications
  • W.H. Vliegen, "Die onze kracht ontwaken deed", deel II, 320
  • A.J. Koejemans, "David Wijnkoop, een mens in de strijd voor het socialisme" (1967)
  • A.A. de Jonge, "Wijnkoop, David (1876-1941)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 667
  • A.F. Mellink, "Wijnkoop, David Joseph", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel I, 155
  • P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.