Dr. F.M. (Floor) Wibaut - Main contents
Vooraanstaand SDAP-bestuurder in het interbellum, vooral vanwege zijn activiteiten als wethouder van Amsterdam. Was in Middelburg een succesvol zakenman, die in de internationale houthandel een aanzienlijk vermogen verdiende. Vestigde zich in Amsterdam waar hij als krachtdadige wethouder van volkshuisvesting en financiën veel tot stand bracht, met name bij de woningbouw ('Wie bouwt? Wibaut!'). Had tijdens de Eerste Wereldoorlog tevens bemoeienis met de levensmiddelenvoorziening. Gezaghebbend lid van de Eerste Kamer, die zich mengde in debatten over financieel-economische politiek. Vurig verdediger van de financiële autonomie van gemeenten. Zeer actief in de internationale gemeentenbeweging. Pragmatisch socialist en nonconformist.
SDAP
functie(s) in de periode 1922-1935: lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK
Contents
Florentinus Marinus (Floor)
Changes in name or title
-
-F.M. Wibaut, from 23 June 1859 until 17 September 1928
-
-Dr. F.M. Wibaut, from 17 September 1928 (nadat aan hem door de Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam een eredoctoraat was verleend)
Place and date of birth
Vlissingen, 23 June 1859
Place and date of death
Amsterdam, 29 April 1936
Place and date of burial
Westerveld, 2 May 1936 (gecremeerd) Party/Movement
vooruitstrevend liberaal, until 1897
Party/Parties
SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from October 1897
-
-medewerker houthandelsfirma "G. Alberts Lzn. & Co." te Middelburg, from 1877 until 1881
-
-firmant houthandelsfirma "G. Alberts Lzn. & Co." te Middelburg, from 1881 until 1899
-
-directeur en aandeelhouder, N.V. Houthandel v/h "G. Alberts Lzn. & Co." te Middelburg, from 1899 until 1914 (vanaf 1904 parttime)
-
-lid Provinciale Staten van Noord-Holland, from 9 July 1907 until July 1922 (1907-1919 voor het kiesdistrict Amsterdam III)
-
-lid gemeenteraad van Amsterdam, from 3 September 1907 until 1 September 1931 (in 1907-1919 gekozen in district IX)
-
-wethouder (van levensmiddelenvoorziening, volkshuisvesting en arbeidszaken) van Amsterdam, from 25 March 1914 until 2 September 1919
-
-wethouder (van financiën en volkshuisvesting) van Amsterdam, from 2 September 1919 until 17 June 1921
-
-wethouder (van financiën en gemeentebedrijven; vanaf 1923 ook kunstzaken) van Amsterdam, from 17 June 1921 until 5 September 1927
-
-lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 25 July 1922 until 17 September 1935 (in 1922-1923 voor Noord-Holland)
-
-fractievoorzitter SDAP Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 18 September 1922 until 17 September 1935
-
-wethouder (van financiën en gemeentebedrijven) van Amsterdam, from 18 September 1929 until 1 September 1931
-
-propagandist voor SDAP te Amsterdam (na 1905)
-
-voorzitter SDAP, from September 1905 until April 1906
-
-fractievoorzitter SDAP gemeenteraad van Amsterdam, from September 1907 until March 1914
-
-secretaris/penningmeester Vereniging van Sociaal-Democratische gemeenteraadsleden, from 1907
-
-redacteur, maandblad voor sociaal-democratische gemeenteraadsleden "De Gemeente", from 1907 until 1924
-
-tweede secretaris SDAP, until 1913
-
-lid partijbestuur SDAP, from 1913 until 1934
-
-voorzitter Vereniging van Sociaal-Democratische gemeenteraadsleden, from 1919 until 1924
-
-lid partijcommissie ter bestudering van de huwelijkswetgeving, from May 1926
-
-lid bestuur Socialistische Arbeiders Internationale, from 1925
-
-medewerker "De Nieuwe Gids", from 1890 until 1893
-
-medewerker liberale weekblad "Sociaal Weekblad", from 1892 until 1898
-
-medewerker "De Kroniek", from December 1894 until 1907
-
-correspondent dagblad "De Telegraaf" bij het Congres van de Socialistische Internationale te Londen, around 1896
-
-voorzitter Vereeniging Centraal Bureau voor Sociale Adviezen
-
-redacteur "De Nieuwe Tijd", from 1907 until 1909
-
-medewerker "Het Weekblad", from 1909 until 1918
-
-lid Anti-oorlogsraad, around 1915
-
-voorzitter Levensmiddelencommissie te Amsterdam, around 1917
-
-lid Staatscommissie inzake de duurte van levensbehoeften (Staatscommissie-Bruins), from August 1919 until October 1919
-
-lid Hoge Raad van Arbeid, from 1920 (nog in 1928)
-
-lid Staatscommissie inzake het Socialisatie-vraagstuk (Staatscommissie-Nolens), from 11 March 1920 until 2 April 1927
-
-medewerker "De Socialistische Gids", from 1920 until 1928
-
-medewerker "Het Haagsch Maandblad", from 1924 until 1929
-
-lid Nationaal Steuncomité tot leniging van de nood (stormramp in de Achterhoek), 1925
-
-lid VNG-commissie onderzoek wetsontwerp tot herziening van de financieele verhouding, 1929
-
-voorzitter Union International des Villes te Brussel
-
-voorzitter Internationaler Verband für Wohnungswesen
-
-voorzitter Raad van Commissarissen drukkerij "Vooruitgang"
-
-lid commissie van beheer dagblad "Het Volk"
Derived functions
-
-lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 19 June 1924 until 16 September 1924
-
-lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 16 September 1930 until 16 December 1930
-
-lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 15 December 1931 until 15 March 1932
-
-lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 21 September 1932 until 21 March 1933
-
-lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 19 March 1935 until 25 June 1935
Honorary positions
erelid Genootschap "Architectura et Amicitia", from June 1932 Primary education
-
-lagere school te Vlissingen
Secondary education
-
-h.b.s., R.K. kostschool te Rolduc, from 1871 until 1873
-
-Openbare Handelsschool te Amsterdam, from 1873 until 1876 (eindexamen)
alternative forms of education
-
-zelfstudie economie
Honorary doctorates
-
-handelswetenschappen, Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam, 17 September 1928
-
-Hield zich als Eerste Kamerlid onder meer bezig met financiën, binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, volkshuisvesting en sociale zaken
Dissenting voting behaviour
-
-Stemde in 1927 vóór het (verworpen) wetsvoorstel tot goedkeuring van het Verdrag met België
-
-Behoorde in 1929 tot de minderheid van zijn fractie die tegen de ontwerp-Financiële-Verhoudingswet stemde. Was in de Eerste Kamer de voornaamste opposant, omdat hij vreesde voor aantasting van de gemeentelijke autonomie.
-
-Was in 1913 tegenstander van regeringsdeelname door de SDAP
-
-Was als wethouder van Amsterdam verantwoordelijk voor de levensmiddelenvoorziening tijdens de Eerste Wereldoorlog
-
-Bevorderde als wethouder van volkshuisvesting de bouw van goede, betaalbare woningen
-
-Kreeg alom waardering voor zijn sobere financiële beleid als wethouder van financiën
-
-Werd enige malen (met name voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog) genoemd als mogelijk socialistisch minister
Private life (5/7)
-
-Was op den duur zeer welgesteld
-
-Zijn zoon Johan Pieter was hoogleraar scheikunde in Amsterdam
-
-Voorafgaande aan de crematie in Westerveld werd in Concertgebouw te Amsterdam een massaal bezochte herdenkingsbijeenkomst gehouden
-
-In Amsterdam staat een door Han Wezelaar vervaardigd standbeeld van hem. Dat stond van 1967 tot 2007 in het Wibauthuis en kwam daarna op de brug over de Singelgracht.
-
-Zijn vader was lid van de gemeenteraad van Vlissingen
Anecdotes and citations
-
-Zei in 1929 bij de behandeling van het wetsvoorstel Financiële-Verhoudingswet: "Gehuld in een mantel van de regeling der financieele verhouding, brengt het wetsontwerp een noodlottige omwenteling in het gemeentelijk belastingwezen". Slechts drie fractiegenoten deelden die mening.
Campaign trail
-
-Werd in 1905 bij de Tweede Kamerverkiezingen in het district Leeuwarden na herstemming verslagen door L.W.J.K. Thomson (lib.)
-
-Werd in 1913 in het district Almelo verslagen door P.J.M. Aalberse (r.k.)
-
-Werd in 1916 bij een tussentijdse verkiezing in het district Almelo verslagen door A.H.J. Engels (r.k.)
-
-Versloeg in 1922 bij de verkiezing van Eerste Kamerleden in Provinciale Staten van Noord-Holland in de derde stemmingsronde J. Douwes (arp) met 32 tegen 31 stemmen. Na de tweede stemmingsronde was D.J. van Houten (lib.) afgevallen.
-
-Werd in 1923, 1929 en 1935 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland
Pseudonyms and nicknames
Wibaut de Machtige (bijnaam die de Amsterdammers hem gaven)
U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.
Publications-
-G.W.B. Borrie, "F.M. Wibaut, mens en magistraat. Ontstaan en ontwikkeling der socialistische gemeentepolitiek" (1968)
-
-G.W.B. Borrie, "Wibaut, Florentinus Marinus (1859-1936)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 655
-
-A.F. Mellink, "Wibaut, Florentinus Marinus", in Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel II, 173
-
-W. Ellenbroek, "Florentius Marinus Wibaut. Magistraat van het proletariaat", in: P. Brill (red.), "Kopstukken van het Laagland. Een eeuw Nederland in honderd portretten" (1999)
-
-D. Hillenius, "Internationalisme", in: VNG-Magazine, 23 februari 2001
-
-J.C. Dekker, "F.M. Wibaut en de houthandel Alberts, 1876-1914. Een socialist als ondernemer in Middelburg", in: "Archief. Mededelingen van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen", 2002, 5-68
-
-H. de Liagre Böhl, "Wibaut de Machtige. Een biografie" (2013)
-
-P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"
-
-H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
-
-Wie is dat? 1938
Biografisch Woordenboek(en)
-
-biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
-
-biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland
publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
archivalia
archief-Wibaut, IISG
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.
Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:
In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.