Mr.Dr. G. de Vries Azn.
Leerling van Thorbecke1, die zijn leermeester in 1872 na diens dood opvolgde als leider van een kabinet2. Zoon van een doopsgezinde predikant en broer van twee vooraanstaande geleerden. Was vooral actief in het provinciale bestuur van Noord-Holland, als gedeputeerde en griffier, en was daarna tien jaar Staatsraad. Als minister van Justitie zag hij zijn poging - in een reeks van vele - mislukken om een nieuwe Wet op de rechterlijke organisatie tot stand te brengen. Keerde na een kort Kamerlidmaatschap terug in de Raad van State en had daarin nog veertien jaar zitting. Was meer administrateur dan politicus.
liberaal
functie(s) in de periode 1862-1891: lid Tweede Kamer, minister, lid Raad van State
Contents
Gerrit
Place and date of birth
Haarlem, 22 February 1818
Place and date of death
's-Gravenhage, 4 March 1900 Party/Movement
liberaal
-
-griffier Staten van Noord-Holland, from 1 July 1858 until 1 July 1862
-
-lid Raad van State, from 1 July 1862 until 6 July 1872 (benoemd bij K.B. van 27 juni 1862)
-
-minister van Justitie, from 6 July 1872 until 27 August 1874
-
-lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 September 1875 until 1 April 1877 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
-
-lid Raad van State, from 1 April 1877 until 1 November 1891 (benoemd bij K.B. van 15 maart 1877)
-
-staatsraad in buitengewone dienst, Raad van State, from 1 November 1891 until 4 March 1900 (benoemd bij K.B. van 13 oktober 1891)
Formal job title
-
-minister van staat, from 5 April 1898 until 4 March 1900
cabinet formation
-
-kabinetsformateur, from 22 June 1872 until 5 July 1872
-
-kabinetsformateur (met I.D. Fransen van de Putte en E.J.J.B. Cremers), from July 1879 until 22 July 1879 (poging mislukt)
U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.
-
-lid Raad van Commissarissen Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, around 1888
-
-ondervoorzitter Vereeniging tot uitgaaf der bronnen van het oude vaderlandsche recht, around 1890
-
-voorzitter Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, from 21 April 1892 until 1898
-
-penningmeester Thorbecke-stichting, around 1898
Derived functions (4/10)
-
-lid afdeling geschillen van bestuur (Raad van State)
-
-lid afdeling Waterstaat, Handel en Nijverheid (Raad van State)
-
-lid afdeling Justitie (Raad van State)
-
-lid afdeling Binnenlandse Zaken (Raad van State)
U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.
In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.
as Member of the Parliament-
-Sprak als Tweede Kamerlid vooral over justitiële onderwerpen, hoger onderwijs en financiën
Policy-making activities as minister
-
-In 1873 verwierp de Tweede Kamer met 39 tegen 37 stemmen het door hem verdedigde wetsvoorstel inzake de nieuwe rechtelijke organisatie. Dit gebeurde nadat een amendement-Kappeyne van de Coppello het aantal rechtbanken belast met beroep in strafzaken had verminderd tot vier. Het wetsvoorstel was in 1870 ingediend door minister Jolles.
-
-Diende in 1874 een wetsvoorstel in tot uitbreiding van de afzonderlijke opsluiting van gevangenen. Dit voorstel werd door zijn opvolger ingetrokken.
Legislative activities as minister
-
-Bracht in 1874 een wet tot stand die het mogelijk maakte dat rechters konden worden afgezet op grond van gebleken lichamelijke of geestelijke gebreken
-
-Weigerde in 1859 een benoeming hoogleraar rechten in Groningen
-
-In 1870 oprichter van de Nederlandsche Juristenvereniging
-
-Zijn echtgenote was een dochter van de hoogleraar C.J.C. Reuvens en een kleindochter van oud-minister J.E. Reuvens
-
-Broer van Prof. Matthias de Vries, hoogleraar letterkunde en geschiedenis. Met Te Winkel initiator van het Woordenboek der Nederlandsche Taal.
-
-Vader van Prof. Hugo de Vries, hoogleraar botanie
Campaign trail
-
-Werd in 1875 samen bij de periodieke verkiezingen in het district Amsterdam samen met M.H. Godefroi en S.A. Vening Meinesz gekozen. Zij versloegen onder anderen G.C.J. van Reenen en E.H. s' Jacob.
Non-acceptance of political functions
-
-minister, 1860
-
-minister van Binnenlandse Zaken, February 1866 (tijdens formatie-Fransen van de Putte; bedankte)
-
-kabinetsformateur en/of minister, April 1868
-
-minister van Binnenlandse Zaken, June 1868 (tijdens formatie-Thorbecke; bedankte)
-
-Levensbericht door H.P.G. Quack, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1900/1, 124
-
-Levensbericht door J. Röell in: Jaarboek van de Koninklijke Academie van Wetenschappen (1900)
-
-Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IX, 1255
-
-H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
-
-Ned. Patriciaat, 1941
Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek
publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.
Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.
Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:
In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.
- 1.Liberale staatsman. Hoogleraar in Gent en Leiden, die als voorzitter van de Grondwetscommissie in 1848 grondlegger was van onze parlementaire democratie. Kwam als Tweede Kamerlid al in 1844 met acht medeleden met een voorstel tot herziening van de Grondwet in democratische zin. Werd in 1848 door koning Willem II gevraagd een liberale Grondwet te ontwerpen. Hierdoor kwamen er rechtstreekse verkiezingen en ministeriële verantwoordelijkheid en werden parlementaire rechten uitgebreid. Leidde daarna drie keer een kabinet, waarbij hij onder meer de Kieswet, Gemeentewet en Provincie Wet tot stand bracht. Legde daarmee ook de basis voor de bestuurlijke organisatie met drie bestuurslagen. Zijn tweede kabinet zorgde voor instelling van de HBS en aanleg van de Nieuwe Waterweg. Had niet de sympathie van koning Willem III. Hoewel hij veel medestanders later van zich vervreemdde en soms weerstanden opriep, was hij ongetwijfeld de grootste staatsman van de negentiende eeuw.
- 2.Dit was het derde liberale kabinet op rij, ditmaal onder leiding van een leerling van Thorbecke, De Vries. Het kabinet poogde te komen tot uitbreiding van het kiesrecht, maar slaagde daar niet in. Een voorstel tot afschaffing van de plaatsvervanging bij het leger haalde het evenmin. Artikel 1 van het wetsvoorstel dat dit regelde werd op 30 juni 1873 met 43 tegen 25 stemmen verworpen. Ook een wetsvoorstel over de rechterlijke organisatie werd, in mei 1873, verworpen.