J.G. (Ko) Suurhoff

foto J.G. (Ko) Suurhoff
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Source: Parlement.com.

Vooraanstaande sociaaldemocratisch politicus en vakbondbestuurder. Vertegenwoordiger van de (socialistische) vakbond in de PvdA-Tweede Kamerfractie. Typische selfmade man, die het in 1952 tot minister van Sociale Zaken bracht. Werd vooral bekend doordat hij de AOW tot stand bracht, maar tot zijn wetgevende prestaties behoren ook de Gezondheidswet en de Wet op de Geneesmiddelenvoorziening. Ontwierp de Algemene Weduwen- en Wezenwet. Keerde in 1959 terug in het parlement en werd in 1960 partijvoorzitter. In 1965 minister van Verkeer en Waterstaat in het kabinet-Cals i. Werd reeds toen tussentijds uitgeschakeld door ziekte, en overleed enkele maanden na de val van het kabinet. Uitstekend spreker, die helder ingewikkelde onderwerpen kon uitleggen, en gewaardeerd minister, die het debat niet uit de weg ging.

SDAP, PvdA
functie(s) in de periode 1939-1967: lid Tweede Kamer, minister

1.

Personal data

Surnames
Jacobus Gerardus (Ko)

Place and date of birth
Amsterdam, 23 July 1905

Place and date of death
Amsterdam, 14 March 1967

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from 1923 until 9 February 1946
  • PvdA (Partij van de Arbeid), from 9 February 1946

3.

Main functions and occupations

  • kantoorbediende Stoomvaart Maatschappij "Nederland", from 1920 until 1924
  • kantoorbeambte Rijksaccountantsdienst
  • kantoorbeamte tabakshandel
  • boekhouder-correspondent Zuid-Afrikaansche Handelshuis, from 1925 until 1930
  • onbezoldigd medewerker documentatieafdeling, hoofdbestuur NVV (Nederlands Verbond van Vakverenigingen), from 1930 until 1938
  • hoofd documentatieafdeling, hoofdbestuur NVV, from 1938 until 23 July 1940 (ontslagen door de Duitsers)
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, from 5 September 1939 until 1 March 1941
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 September 1939 until 4 June 1946
  • bezoldigd lid hoofdbestuur NVV, belast met de redactie der periodieken en met scholing, from May 1945 until July 1949
  • lid tijdelijke gemeenteraad van Amsterdam, from 21 November 1945 until 7 September 1946
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 24 October 1946 until 2 September 1952
  • tweede voorzitter NVV (Nederlands Verbond van Vakverenigingen), from 13 July 1949 until 2 September 1952
  • minister van Sociale zaken en Volksgezondheid, from 2 September 1952 until 22 December 1958
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 3 July 1956 until 3 October 1956
  • minister van Binnenlandse Zaken ad interim, from 13 October 1956 until 29 October 1956 (in afwachting van de beëdiging van mr. Struycken)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 March 1959 until 14 April 1965
  • voorzitter PvdA, from 24 March 1961 until 14 April 1965
  • minister van Verkeer en Waterstaat, from 14 April 1965 until 22 November 1966

Internment
geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint Michielsgestel, from 4 May 1942 until 21 June 1943

4.

Party political functions

Summary
  • voorzitter PvdA, from 24 March 1961 until 14 April 1965

Summary
  • secretaris SDAP afdeling Amsterdam II, from 1925
  • tweede voorzitter SDAP federatie Amsterdam, from 1939
  • voorzitter SDAP federatie Amsterdam, from 1945 until February 1946
  • lid bestuur PvdA gewest Amsterdam
  • lid PvdA-commissie socialistisch werkplan 'De weg naar de vrijheid', 1951
  • lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, around July 1956
  • lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from July 1959 until 14 April 1965
  • voorzitter PvdA-werkgroep Radio- en TV-bestel, until June 1964

Leading candidate on list
  • lijstaanvoerder PvdA Tweede Kamerverkiezingen 1959 (kieskringen Arnhem, Nijmegen en Zwolle), from 3 January 1959 until 12 March 1959
  • lijstaanvoerder PvdA Tweede Kamerverkiezingen 1963 (kieskringen Rotterdam, 's-Gravenhage, Leiden, Dordrecht, Amsterdam, Haarlem, Den Helder, Utrecht en Middelburg), from 8 February 1963 until 15 May 1963

5.

Other positions

  • voorzitter vakgroep kantoorbedienden, Algemene Bond van Handels-Kantoorbedienden, from 1929
  • lid bestuur Algemene Bond van Handels-Kantoorbedienden, afdeling Amsterdam, from 1931 until 1936
  • gewestelijk commissaris Nederlandsche Unie te Amsterdam, from 1940 until April 1941
  • medewerker illegale blad "Je Maintiendrai", from June 1943 until 1945
  • medewerker verzetsblad "Accu-Vonken"
  • lid voorlopig hoofdbestuur NVB (Nederlandse Volksbeweging), from May 1945
  • lid Comité Nationale Omroep, from 1945
  • lid hoofdbestuur NVB (Nederlandse Volksbeweging), from 1945 until 1946
  • secretaris-redacteur "De Vakbeweging"
  • secretaris-redacteur "De Stem van de Arbeid"
  • lid curatorium Wetenschappelijk Bureau NVV (Nederlands Verbond van Vakverenigingen), from 1947 until 1952
  • lid SER (Sociaal-Economische Raad), from 1950 until September 1952
  • lid curatorium Stichting "Het Parool", from 1959 until 1965
  • voorzitter Raad voor Emigratie, from October 1960 until April 1965

Derived functions
  • lid Raadgevende Interparlementaire Beneluxraad, from 1959 until April 1965
  • lid Gemengde Commissie voor de Stenografische Dienst (namens de Tweede Kamer), from 20 September 1962 until 14 April 1965
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Sociale Zaken en Volksgezondheid (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 23 October 1962 until 14 April 1965
  • voorzitter bijzondere commissie voor de brief inzake voorbehouden bij het Europees Vestigingsverdrag (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 4 December 1963 until February 1964

6.

Education

Secondary education
  • u.l.o.

Higher education
  • M.O.-boekhouden

alternative forms of education
  • Frans, Duits en Engels (zelfstudie in jaren '30)
  • economie en sociaal recht (zelfstudie in jaren '30)

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Was woordvoerder sociale zaken (m.n. arbeid, sociale zekerheid, pensioenvoorziening) van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met het prijsbeleid.
  • Was in 1947 woordvoerder van de PvdA-fractie bij de behandeling van het wetsvoorstel Noodwet Ouderdomsvoorziening
  • Voerde in 1949 het woord bij de behandeling van de ontwerp-Wet op de bedrijfsorganisatie
  • Interpelleerde op 22 oktober 1959 minister Van Rooy over de algemene aanwijzing voor het College van Rijksbemiddelaars over de loonpolitiek
  • Interpelleerde op 14 december 1960 minister Van Rooy over de moeilijkheden in de metaalindustrie. De beantwoording van de vragen werd door de minister grotendeels overgelaten aan staatssecretaris Roolvink.

Policy-making activities as minister
  • Reorganiseerde in 1953 de rijksdienst voor tewerkstelling van werklozen, zodat deze meer bedrijfsmatig kon gaan werken. De DUW (Dienst Uitvoering Werken) gaat samen het Rijksarbeidsbureau en het Bureau Werkgelegenheid op in een nieuw directoraat-generaal voor de arbeidsvoorziening.
  • Was in de periode 1954-1956 eerstverantwoordelijke voor drie loonrondes, waarbij de lonen aanzienlijk werden opgetrokken
  • Besloot in 1957 op advies van de Hoofdinspectie voor de Volksgezondheid tot een inentingsprogramma voor de na 1945 geboren jeugd tegen kinderverlamming
  • Diende in 1958 de Algemene Weduwen- en Wezenwet in. Deze werd in 1959 door zijn opvolger Beel in het Staatsblad gebracht. (5.390)
  • Bevorderde als minister van Verkeer en Waterstaat het openbaar vervoer door financiële ondersteuning en beleidsvoornemens in de Tweede Nota Ruimtelijke Ordening
  • In het Structuurschema hoofdwegennet 1966 dat onderdeel is van de Tweede Nota RO wordt voor 2000 3750 km nieuwe verkeerswegen voorzien. Dit 'ruitenplan' blijft echter grotendeels onuitgevoerd.
  • Bracht in 1966 samen met de ministers Bogaers en Den Uyl de Zeehavennota uit. Daarin werd onder meer ontwikkeling van een haven in de Eemsmond als mogelijkheid genoemd. Er is vooralsnog minder ruimte voor de uitbouw van de Rotterdamse haven. De nota bleef goeddeels onafgedaan. (8.811)

Legislative activities as minister (10/12)
  • Bracht in 1956 de Gezondheidswet (Stb. 51) tot stand, waarin de organisatie van de zorg voor de volksgezondheid wordt geregeld. Door deze wet wordt een wettelijke basis gelegd voor provinciale raden voor de volksgezondheid, die onder meer een rol krijgen bij de verdeling van subsidies. Daarnaast zijn er een Centrale Raad voor de Volksgezondheid en een, door de Kroon benoemde, Gezondheidsraad. De wet regelt ook het Staatstoezicht op de Volksgezondheid. Het wetsvoorstel was in 1953 ingediend met staatssecretaris Muntendam als medeondertekenaar. (2.981)
  • Bracht in 1956 de Algemene Ouderdomswet (AOW) (Stb. 281) tot stand, waardoor iedereen van 65 jaar en ouder een ouderdomsuitkering krijgt. De Noodwet Ouderdomsvoorziening 1947 wordt daarmee vervangen. De premie wordt opgebracht door werkenden en werkgevers. Het wetsvoorstel was in 1955 ingediend. De wet trad op 1 januari 1957 in werking. (4.009)
  • Bracht in 1956 de Wet op de Sociale Verzekeringsbank en de Raden van Arbeid (Stb. 297) tot stand, waarbij de Rijksverzekeringsbank werd verzelfstandigd. (4.156)
  • Bracht in 1956 de Wet ziekenfondsverzekering voor bejaarden (Stb. 634) tot stand. Per 1 januari 1957 kwam er een aparte vrijwillige ziektekostenverzekering voor 65-plussers onder een bepaalde inkomensgrens, met een lage premie. Ook echtgenote en kinderen tot 16 jaar waren meeverzekerd. (4.456)
  • Bracht in 1957 samen met minister Mansholt de Destructiewet (Stb. 84) tot stand, die regels bevat over verwerking van dierlijk materiaal dat schadelijk kan zijn voor de volksgezondheid tot nuttige producten (zoals meel en vet). (4.103)
  • Bracht in 1957 de Waterleidingwet (Stb. 150) tot stand die het toezicht op de waterleidingbedrijven en de organisatie van de openbare drinkwatervoorziening regelt. (4.201)
  • Bracht in 1958 de Wet op de geneesmiddelenvoorziening (Stb. 408) tot stand, die regels bevat over de bereiding en aflevering van geneesmiddelen door apothekers en apotheekhoudende geneeskundigen en door farmaceutische bedrijven. De wet verving de Wet regelende de uitoefening der artsenijbereidkunst uit 1865. Het wetsvoorstel was in 1952 ingediend door minister Joekes en staatssecretaris Muntendam. De wet werd in 2007 vervangen door de Geneesmiddelenwet. (2.479)
  • Bracht in 1965 als minister van Verkeer en Waterstaat de Ontgrondingenwet in het Staatsblad (Stb. 508), die de verlening van vergunningen voor grondwinning regelt. De provincies krijgen een belangrijke rol bij het ontgrondingenbeleid, maar voor het uitvaardigen van ontgrondingsverordeningen is goedkeuring van de Kroon nodig. Het wetsvoorstel was in 1961 ingediend door minister Korthals en in 1964 door minister Van Aartsen in de Tweede Kamer verdedigd. (6.338)
  • Bracht in 1966 samen met de ministers Smallenbroek en Vondeling de Wet Uitkeringen Wegen (Stb. 367) tot stand. Hiermee werd de financiering geregeld van de aanleg en het onderhoud van secundaire en tertiaire wegen en van niet-planwegwegen door provincies en gemeenten. Er kwam een verdeelsleutel op grond waarvan de provincies een bedrag uitgekeerd kregen. Het wetsvoorstel was in 1961 ingediend door de ministers Korthals, Toxopeus en Zijlstra. De wet werd in 1992 vervangen door de Wet herverdeling wegenbeheer. (6.294)
  • Bracht in 1966 samen met staatssecretaris Hoefnagels de Wet schade oesterkwekers (Stb. 399) tot stand, waardoor aan oesterkwekers een tegemoetkoming werd verleend in de schade door uitvoering van de Deltawerken. Het wetsvoorstel was in 1964 ingediend door minister Van Aartsen en staatssecretaris Van den Berge. De wet is in 2005 ingetrokken. (7.547)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Werd in 1967 gekozen tot lid van de Tweede Kamer, maar overleed voor de beëdiging had plaatsgevonden

Private life
  • Groeide op in de Haarlemmerpoortbuurt
  • Hij zat tussen juni 1943 en mei 1945 ondergedoken
  • Werd op 30 maart 1966 vanwege een darmontsteking opgenomen in het Centraal Israëlitisch Ziekenhuis te Amsterdam en verbleef daar tot half mei. Ging eind mei weer aan het werk.
  • Zijn moeder was van Friese afkomst

Anecdotes and citations
  • Het bericht dat hij tot Kamerlid was benoemd bereikte hem in 1939 'ergens in Nederland' waar hij als soldaat was gemobiliseerd. 'Waar is het Kamerlid Suurhoff' vroegen journalisten die hem zochten. 'Bij Colijn' was het antwoord, want zo heette toevallig de boer bij wie hij was ingekwartierd. Suurhoff kreeg groot verlof.

9.

Publications

Publications
  • "Suurhoff. Van kantoorkruk tot ministerszetel", Het Parool, 1 september 1952
  • D. Hillenius, "Suurhoff, de volksjongen die staatsman werd", in: "Het Vrije Volk", 14 maart 1967
  • J.P. Jansen, "J.G. Suurhoff 1905-1967, een levensbericht" in: Het eerste jaarboek voor het democratisch socialisme (1979)
  • A.A. de Jonge, "Suurhoff, Jacobus Gerardus (1905-1967)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 551
  • B. Reinalda, "Suurhoff, Jacobus Gerardus", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel VIII, 273
  • P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

archivalia
documentatie-J.G. Suurhoff, IISG

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.