Jhr.Mr. Ch.J.M. (Charles) Ruijs de Beerenbrouck

foto Jhr.Mr. Ch.J.M. (Charles) Ruijs de Beerenbrouck
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Source: Parlement.com.

Limburgse katholieke staatsman die in het interbellum driemaal minister-president en in twee periodes Tweede Kamervoorzitter was. Na advocaat en ambtenaar van het Openbaar Ministerie te zijn geweest, werd hij in 1905 Tweede Kamerlid. In 1918 volgde hij zijn vader i op als Commissaris van de Koningin in Limburg i, maar spoedig daarna werd hij kabinetsleider. Zijn eerste kabinet kreeg te maken met problemen die samenhingen met de Eerste Wereldoorlog en de afloop daarvan, zoals voedselschaarste en de vlucht van de Duitse keizer naar Nederland. Beantwoordde in november 1918 Troelstra's revolutiepoging i met de aankondiging van hervormingen (achturendag, vrouwenkiesrecht). Tijdens zijn laatste kabinet brak de economische wereldcrisis uit. Hoffelijke edelman en goed teamleider, die ook door niet-geloofsgenoten werd gewaardeerd. Als minister van Binnenlandse Zaken echter niet zo doortastend.

Algemeene Bond (RKSP), RKSP
in de periode 1905-1936: lid Tweede Kamer, voorzitter Tweede Kamer, minister, minister-president, Commissaris van de Koning(in)

1.

Personal data

Surnames
Charles Joseph Marie (Charles)

Place and date of birth
Roermond, 1 December 1873

Place and date of death
Utrecht, 17 April 1936

Place and date of burial
Vierakker, familiegraf landgoed Suideras, 21 April 1936

2.

Party/Movement

Party/Parties
RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij)

3.

Main functions and occupations

  • ambtenaar voor de kantongerechten in het arrondissement Maastricht, Openbaar Ministerie te Maastricht, from 1 August 1901 until 1 October 1905
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 19 September 1905 until 21 September 1909 (voor het kiesdistrict Gulpen)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 7 December 1909 until 16 May 1918 (voor het kiesdistrict Gulpen)
  • regeringscommissaris voor de Belgische vluchtelingen, from 11 October 1914 until 16 May 1918
  • Commissaris van de Koningin in Limburg, from 16 May 1918 until 8 September 1918 (benoemd bij K.B. van 7 mei 1918)
  • minister van Binnenlandse Zaken, from 9 September 1918 until 1 January 1923
  • voorzitter van de ministerraad, from 9 September 1918 until 3 August 1925 (tot 26 september 1922 formeel tijdelijk voorzitter)
  • minister van Marine ad interim, from 20 February 1919 until 16 April 1919 (na het aftreden van minister Bijleveld)
  • waarnemend minister van Koloniën, from 13 August 1919 until 12 November 1919 (na het aftreden van minister Idenburg)
  • minister van Oorlog ad interim, from 5 January 1920 until 30 March 1920 (na het aftreden van minister Alting von Geusau)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 25 July 1922 until 18 September 1922
  • minister van Landbouw, Nijverheid en Handel ad interim, from 13 September 1922 until 1 January 1923 (na het aftreden van Van IJsselstein en in afwachting van een reorganisatie)
  • minister van Binnenlandse Zaken en Landbouw, from 1 January 1923 until 3 August 1925 (afdeling Landbouw bij besluit van 24 november 1922, Stb. 178 toegevoegd)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 15 September 1925 until 10 August 1929
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 September 1925 until 10 August 1929
  • minister van Binnenlandse Zaken en Landbouw, from 10 August 1929 until 1 May 1932 (bij besluit van 8 december 1931, Stb. 501 naam per 1 mei 1932 gewijzigd in "Binnenlandse Zaken")
  • voorzitter van de ministerraad, from 10 August 1929 until 26 May 1933
  • minister van Binnenlandse Zaken, from 1 May 1932 until 25 May 1933
  • minister van Buitenlandse Zaken ad interim, from 20 April 1933 until 25 May 1933 (na het aftreden van minister Beelaerts van Blokland)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 9 May 1933 until 17 April 1936
  • voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 31 May 1933 until 17 April 1936

Formal job title
  • minister van staat, from 25 July 1927 until 17 April 1936

Responsibilities as minister
  • Was in 1932-1933 tevens belast met werkloosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling, alsmede volksgezondheid

cabinet formation
  • kabinetsformateur, from 29 August 1918 until 6 September 1918
  • kabinetsformateur, from 22 June 1921 until 26 July 1921 (poging mislukt)
  • kabinetsformateur, from 22 July 1922 until 8 September 1922
  • kabinetsformateur, from 12 July 1929 until 9 August 1929

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • vooorzitter Nationale Federatie "Wit-Gele Kruis", from September 1935 until 17 April 1936
  • voorzitter Nationaal Comité van Aanbeveling voor de KRO, 1935

Derived functions (2/10)
  • voorzitter Commissie voor Huishoudelijke aangelegenheden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 31 May 1933 until 17 April 1936
  • voorzitter vaste commissie voor Buitenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 31 May 1933 until 17 April 1936

Honorary positions
erevoorzitter Comité van Aanbeveling herbouw Benedictijnerklooster te Egmond, 1935

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Hield zich als Tweede Kamerlid (1905-1918) vooral bezig met juridische zaken en arbeid

Dissenting voting behaviour (0/2)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


Activities as prime minister or president (3/4)
  • Het door hem geleide kabinet voerde rond 1923 een stringent bezuinigingsbeleid, hetgeen onder andere tot inkrimping van het aantal ambtenaren leidde. Eén van de maatregelen die daarbij werd genomen, was dat een huwende ambtenares ontslag diende te nemen.
  • Legde op 15 januari 1924 een korte verklaring af over het aanblijven van het kabinet na de crisis door de verwerping van de ontwerp-Vlootwet
  • Zijn derde kabinet stelde in 1932, nadat devaluatie van het Engelse pond tot verslechtering van de economische situatie had geleid, de bezuinigingscommissie-Welter in

Policy-making activities as minister (3/12)
  • Voerde in 1932 samen met minister De Geer bezuinigingen door bij de gemeenten (drie procent salariskorting gemeentepersoneel)
  • In 1932 verwierp de Tweede Kamer met 44 tegen 30 stemmen het door verdedigde wetsvoorstel Regelen betreffende bevoegdheid der tandheelkundigen
  • Belangrijkste benoemingen tijdens zijn ministerschap 1929-1933: jhr. F. Beelaerts van Blokland (chu, vicepresident Raad van State), R.H. baron de Vos van Steenwijk (lib., Commissaris der Koningin in Drenthe), L.H.N. Bosch ridder van Rosenthal (chu, burgemeester van 's-Gravenhage) en W.L. baron de Vos van Steenwijk (chu, voorzitter Eerste Kamer)

Legislative activities as minister (3/19)
  • Bracht in 1931 een herziening van de Gemeentewet tot stand, waardoor onder meer gemeenschappelijke regelingen van meerdere gemeenten mogelijk werden, de ambten van burgemeester en gemeentesecretaris werden opengesteld voor vrouwen, geestelijken raadslid mochten worden en raadsleden bij ordeverstoring verwijderd konden worden. Gemeenten van minder dan 5000 inwoners konden de gemeentepolitie vervangen door rijkspolitie. Het wetsvoorstel was in 1928 ingediend door minister Kan.
  • Bracht in 1932 een wet tot stand waarbij het grondgebied van de op te heffen gemeente Cromvoirt werd verdeeld over dat van de gemeenten 's-Hertogenbosch en Vught
  • Bracht in 1933 een wet tot wijziging van de Drankwet tot stand, waardoor beperkingen konden worden gesteld aan het geven van gelegenheid tot dansen

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Miscellaneous

algemeen (3/12)
  • Kritiek op zijn landbouwbeleid leidde er mede toe dat in 1932 landbouw overging naar Economische Zaken, terwijl volksgezondheid onder Binnenlandse Zaken kwam
  • Werd op 30 mei 1933 als eerste kandidaat op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap geplaatst. Hij kreeg 57 van de 74 stemmen.
  • Speelde een belangrijke rol bij de oprichting in 1935 van de Sint Adelbertvereniging, de standsorganisatie van leidinggevende katholieken die de godsdienstig-zedelijke, culturele en maatschappelijke belangen van de leden moest behartigen en het onderling contact moest bevorderen.

Private life (3/7)
  • Was in november en december 1928 uitgeschakeld door een nierziekte
  • Onderhield ook vriendschappelijke betrekkingen met niet-geloofsgenoten en zelfs met politieke opponenten, zoals Henk Sneevliet
  • Zijn begrafenis werd bijgewoond door vele hoogwaardigheidsbekleders, onder wie de bisschop van Roermond en een vertegenwoordiger van de koningin. De Nederlandse spoorwegen zette een extra trein in om belangstellenden naar en van Zutphen te vervoeren.

Campaign trail (3/4)
  • Versloeg in 1909 P.M.F.H. Brouwers (r.k.), maar werd niet toegelaten wegens beweerde onregelmatigheden, zoals het gebruik van verouderde stembiljetten. Versloeg bij nieuwe verkiezingen L.M. Hermans (sdap)
  • Versloeg in 1913 N.J. Schrijen (r.k.)
  • Werd in 1917 bij enkelvoudige kandidaatstelling gekozen

Non-acceptance of political functions
  • lid Tweede Kamer, August 1929 (i.v.m. benoeming tot minister)
  • minister van Buitenlandse Zaken, May 1933 (geweigerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications (6/8)
  • G. Puchinger, "Ruijs van Beerenbroek, jhr. Charles Joseph Marie (1873-1936)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 515
  • G.A.M. Beekelaar, "Gustave Ruijs de Beerenbrouck (1842-1926), commissaris der Koningin 1893-1918 en Charles Ruijs de Beerenbrouck (1873-1936), commissaris der koningin, mei-augustus 1918", in: J.H.M. Wieland e.a. (red.), "De Gouverneurs in de beide Limburgen 1815-1989" (Maastricht, 1989) 265-298
  • J. van Meeuwen, "Ruijs van Beerenbroek, Charles Joseph Marie", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel II, 132
  • M.J.L.A. Stassen, "Charles Ruys de Beerenbrouck, edelman-staatsman 1873-1936. Een leven lang een vaste waarde" (Maastricht, 2005)
  • F. Verhagen, "Toen de katholieken Nederland veroverden. Charles Ruijs de Beerenbrouck 1873-1936" (2015)
  • Onze Afgevaarigden, 1905, 1909, 1913

Biografisch Woordenboek(en)
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
  • biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.