Dr. W.L.P.M. (Wim) de Kort

'Tussenpaus' als KVP-leider na het vertrek van Romme¹ en voor de komst van Schmelzer². Promoveerde in Leuven in de sociale wetenschappen, waar hij ook wijsbegeerte studeerde. Was als Kamerlid vooral deskundig op het gebied van de sociale zekerheid. Combineerde sinds 1960 zijn Kamerwerk met het burgemeesterschap van Nieuw-Ginneken bij Breda. Volgde in 1961 Romme op als fractievoorzitter en werd in 1963 kabinetsformateur. Trad toen weinig gelukkig op. Enkele maanden na zijn mislukte en sterk bekritiseerde formatiepoging werd hij als fractievoorzitter vervangen door Schmelzer. Bleef nadien nog drie jaar in de Kamer en nog langere tijd burgemeester. Intelligente, joviale Brabander.

RKSP, KVP
functie(s) in de periode 1945-1966: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

• - 

  RKSP (Roomsch-Katholieke Staatspartij), until 22 December 1945
• - 

  KVP (Katholieke Volkspartij), from 22 December 1945

• - 

  directeur Gewestelijk Arbeidsbureau te Tilburg, from 1 May 1941 until 1945 (sinds 1944 ondergedoken in de pastorie van Nuland)
• - 

  inspecteur Rijksarbeidsbureau, afdeling Zuid (Noord-Brabant, Zeeland, en Limburg), from October 1945 until 1946 (op non-actief)
• - 

  tijdelijk belast met de reorganisatie van het Gewestelijk Arbeidsbureau voor Noord-Holland, from 1945 until 1946
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 20 November 1945 until 15 July 1952
• - 

  lid Provinciale Staten van Noord-Brabant, from 4 July 1950 until 1 September 1956
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 10 December 1952 until 13 October 1966
• - 

  burgemeester van Nieuw-Ginneken, from 1 November 1960 until 1 July 1974
• - 

  fractievoorzitter KVP Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 19 September 1961 until 7 December 1963

• - 

  kabinetsformateur, from 6 June 1963 until 26 June 1963 (poging mislukt)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  lid bestuur Algemeen Werkloosheidsfonds, around 1965
• - 

  plaatsvervangend kroonlid SER (Sociaal-Economische Raad), from November 1966 until 1975
• - 

  lid dagelijks bestuur SVr (Sociale Verzekeringsraad)
• - 

  voorzitter pensioenfonds PGGM (Pensioenfonds voor de Gezondheid, Geestelijke en Maatschappelijke Belangen), until 1976 (oprichter)

• - 

  voorzitter Commissie van Voorbereiding voor de wetsontwerpen Algemene Kinderbijslagwet etc. (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 14 March 1961 until December 1961
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1961 until December 1963
• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor de wetsontwerpen betreffende de schadeloosstelling van de leden der Tweede Kamer (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 10 July 1962 until 12 July 1962
• - 

  voorzitter vaste commissie voor de betrekkingen met Suriname en de Nederlandse Antillen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 2 October 1963 until 20 September 1966

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met sociale zaken (vooral sociale zekerheid) en Surinaamse- en Antilliaanse aangelegenheden
• - 

  In 1956 één van de woordvoerders van zijn fractie bij de behandeling van de ontwerp-Wet algemene ouderdomsverzekering

• - 

  Behoorde in 1957 tot de acht leden van zijn fractie die tegen de ontwerp-Deltawet stemden vanwege een grondwettelijk bezwaar

• - 

  Kreeg op 6 juni 1963 de opdracht tot vorming van een kabinet dat zich verzekerd kon achten van een ruime steun in het parlement. Stelde een ontwerp-basisprogramma op (bouwstenen) voor een kabinet van de vijf grootste partijen. De CHU wees vorming van zo'n kabinet af, terwijl de VVD alleen verder wilde onderhandelen als werd gekozen tussen deelname van de PvdA of de VVD. Op 24 juni deelde hij aan Vondeling mee, dat er een voorkeur was voor samenwerking met de VVD zonder dat dit werd gemotiveerd. Onvrede bij zowel VVD en CHU als bij de KVP over de procedure deden hem besluiten om 27 juni om ontheffing van de opdracht te vragen.

• - 

  De KVP-Tweede Kamerfractie vroeg hem op 13 juli 1961 unaniem om fractievoorzitter te worden. Omdat hij een bezoek aan 'de West' bracht, stemde hij daar pas op 15 augustus mee in. De benoeming ging formeel op 19 september 1961 in.
• - 

  Deelde op 7 december 1963 tijdens een fractievergadering over vernieuwing van de structuur en werkwijze van de fractie mee dat hij zich om persoonlijke redenen terugtrok als fractievoorzitter. Het partijbestuur had eerder het vertrouwen in hem opgezegd. Met name de gang van zaken bij de kabinetsformatie in de zomer van 1963 had veel irritatie veroorzaakt.
• - 

  Had ontslag genomen als Tweede Kamerlid met ingang van 14 oktober 1966, maar hij bleef lid tot en met de veertiende, omdat de vergadering van 13 oktober tot na 24.00 uur duurde ('Nacht van Schmelzer')

• - 

  Zijn vader overleed toen Wim zes jaar was
• - 

  Nam in Tilburg deel aan verzetsactiviteiten. Zat in 1944 ondergedoken.

• - 

  A. van Kessel, "Kort, Willebrordus Leonardus Petrus Martinus de (1909-1993)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 275
• - 

  Wie is dat? 1956

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

• 1. 

  Voorman van de KVP die met Drees in de naoorlogse jaren de Nederlandse politiek domineerde. Was voor de Tweede Wereldoorlog als jong Amsterdams gemeenteraadslid al een gedreven katholiek politicus. Na een hoogleraarschap in Tilburg werd hij in 1937 minister van Sociale Zaken in het vierde kabinet-Colijn. Streefde een actievere werkgelegenheidspolitiek na en kreeg bekendheid door zijn spaarregeling voor werklozen ('het kwartje van Romme'). Werd na de oorlog geen minister meer, waarbij mogelijk zijn wat omstreden rol in de oorlog (commissaris van een reclamebedrijf dat ook voor de Duitsers werkte) een rol speelde. Was tot 1961 fractieleider en werd toen staatsraad. Was tevens politiek commentator van De Volkskrant. Begenadigd spreker, die prachtige zinnen maakte. Harde werker: las als enige alle kamerstukken. Politieke peetvader van Klompé en Schmelzer. Bijnaam: 'de Sfinx van Overveen'.
   
• 2. 

  Leider van de KVP in de jaren zestig, toentertijd de grootste partij. Pragmatische christendemocraat, die na een ambtelijke loopbaan snel carrière maakte in de politiek, mede dankzij de steun van KVP-voorman Romme. Werd na staatssecretariaten in de kabinetten-Drees, -Beel en -De Quay eind 1963 fractievoorzitter. Speelde als zodanig een hoofdrol in de naar hem genoemde 'Nacht'. Een door hem ingediende motie leidde toen (14 oktober 1966) tot de val van het door zijn partijgenoot Cals geleide kabinet. Leidde daarna nog tot 1971 zijn partij en werd vervolgens minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Biesheuvel. Charmante, hoffelijke man, die echter evenzeer als behendig machtspoliticus werd gezien. Door de cabaretier Wim Kan werd hij vanwege zijn rol bij de kabinetscrisis van 1966 omschreven als 'een (gladde) teckel met een vette kluif in zijn bek'.