H.G. (Hette) Abma

foto H.G. (Hette) Abma
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer
Source: Parlement.com.

Hervormde dominee (Gereformeerdebonder) en SGP-voorman met kenmerkend zwart pak en donkere domineesstem. Kwam in 1963 in de Tweede Kamer en volgde in 1971 Ir. Van Dis i op als fractievoorzitter. Bleef daarnaast actief als predikant. Diende in 1979 met de GPV'er Verbrugh i een, overigens kansloos, initiatiefwetsvoorstel in over bescherming van ongeboren leven, als alternatief voor de abortusvoorstellen van PvdA en D66 en van het kabinet-Van Agt i. Stapte in 1981 over naar 'de overzijde van het Binnenhof'. Bleef ook in de Kamer allereerst dominee, die vaak citeerde uit de Bijbel. Als hij als Kamerlid sprak, richtte hij vaak de blik omhoog, het hoofd schuin achterover gebogen. Minzame en gerespecteerde 'getuigende' politicus.

SGP
functie(s) in de periode 1963-1987: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK

1.

Personal data

Surnames
Hette Gerrit (Hette)

Place and date of birth
Wouterswoude (gem. Dantumadeel), 23 January 1917

Place and date of death
Putten, 2 January 1992

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • CHU (Christelijk-Historische Unie) (van huis uit)
  • SGP (Staatkundig-Gereformeerde Partij), from 1952

3.

Main functions and occupations

  • kandidaat-predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Ede, from 1940 until 24 August 1941
  • predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Driesum (Frl.), from 31 August 1941 until 27 August 1944
  • predikant Nederlandse Hervormde Kerk te IJsselstein (Utr.), from 3 September 1944 until 4 July 1948
  • predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Rotterdam-Delfshaven, from 11 July 1948 until 23 May 1955
  • predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Monster (Z.H.), from 31 May 1955 until 30 August 1959
  • predikant Nederlandse Hervormde Kerk te Putten (Gld.), from 6 September 1959 until 31 July 1963
  • emeritus predikant Nederlandse Hervormde Kerk (met uitoefenen van preekbevoegdheid), from 31 July 1963
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 31 July 1963 until 10 June 1981
  • lid gemeenteraad van Gouda, from 6 September 1966 until 1 January 1970
  • fractievoorzitter SGP Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 29 April 1971 until 24 May 1981
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 10 June 1981 until 3 June 1986
  • fractievoorzitter SGP Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 1 June 1981 until 27 May 1986
  • lid gemeenteraad van Putten, from 7 September 1982 until April 1987 (gezamenlijke fractie van RPF en SGP)

4.

Party political functions

Summary
  • lid regionaal bestuur SGP
  • lid hoofdbestuur SGP, from 1956 until February 1985
  • voorzitter SGP, from 13 February 1961 until 23 February 1985
  • hoofdredacteur weekblad "De Banier", from January 1969 until 1986
  • politiek leider SGP, from 29 April 1971 until 26 May 1981

Leading candidate on list
  • lijsttrekker SGP Tweede Kamerverkiezingen 1971, from 27 February 1971 until 28 April 1971
  • lijsttrekker SGP Tweede Kamerverkiezingen 1972, from 2 October 1972 until 29 November 1972
  • lijsttrekker SGP Tweede Kamerverkiezingen 1977, from 12 February 1977 until 25 May 1977

5.

Other positions

  • docent tweewekelijkse catecheten-cursus
  • lid bestuur scholengemeenschap "De Driestar" te Gouda
  • lid bestuur Landelijke Vereniging voor Gereformeerd Schoolonderwijs
  • voorzitter Nederlandse Hervormde Bond voor Inwendige Zending, around 1970

Derived functions
  • voorzitter bijzondere commissie voor de ontwerp-Wet bijzondere opneming psychiatrische ziekenhuizen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 5 April 1978 until 10 June 1981
  • voorzitter bijzondere commissie voor het voorstel van wet van het lid Beckers-de Bruijn inzake dierenbeschermingsbepalingen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 13 April 1978 until 10 June 1981
  • lid bijzondere commissie van onderzoek naar de kennis, die personen hadden van het oorlogsverleden van mr. W. Aantjes en de wijze waarop deze kennis was verkregen en gehanteeerd werd (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from December 1978 until August 1979
  • lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 1 June 1981 until 27 May 1986

6.

Education

Primary education
  • Prot.Chr. lagere school te Ede (Gld.)
  • Prot.Chr. lagere school te Polsbroek (Utr.)

Secondary education
  • gymnasium, "Christelijk Lyceum" te Arnhem, until 18 June 1937

Academic education
  • theologie, Rijksuniversiteit Utrecht, from 1937 until 7 May 1941 (proponentsexamen november 1940)

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Was in de Tweede Kamer onder meer woordvoerder voor binnenlandse zaken, justitie, onderwijs, volksgezondheid en aangelegenheden op het gebied van cultuur en maatschappelijke werk
  • Interpelleerde op 14 mei 1974 minister Van Agt over het verschijnsel burgerlijke ongehoorzaamheid
  • Diende in 1979 samen met A.J. Verbrugh (GPV) een initiatiefwetsvoorstel in inzake levensbescherming van de menselijke vrucht. Dit voorstel werd in 1980 in de Tweede Kamer verworpen.

Dissenting voting behaviour
  • Stemde in 1986 in tegenstelling tot zijn fractiegenoot Barendregt vóór het wetsvoorstel tot opheffing van het Openbaar Lichaam Rijnmond

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Werd op 2 juli toegelaten als Tweede Kamerlid, maar pas op 31 juli beëdigd.
  • Aanvankelijk maakte de Hervormde kerk bezwaar dat hij zijn predikantsambt ook als Kamerlid (parttime) zou blijven uitoefenen. Uiteindelijk werd hierin in 1964 toegestemd.
  • Leidde sinds 1985 de politieke groepering Gereformeerde Gezindte Putten (GGP) die samenwerkte met de RPF en die daarmee inging tegen de lijn van SGP-kiesvereniging Putten

Private life
  • Hij kwam door zijn schoonvader dominee H.A. Leenmans, die lid was van het hoofdbestuur van de SGP, in de politiek
  • Nam in december 1969 ontslag als raadslid omdat dit niet langer was te combineren met het Kamerwerk

Campaign trail
  • Werd in 1981 door Groep IV (Zuid-Holland) tot Eerste Kamerlid gekzoen

Pseudonyms and nicknames
"De Dominee"

9.

Publications

Publications
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • K. van der Malen, "Een dominee uit de politiek. Zij die gaan: ds. H.G. Abma", NRC Handelsblad, 21 april 1981
  • G. Holdijk (red.), "Dominee in de politiek. Het Tweede-Kamerlidmaatschap van Ds. H.G. Abma, 1963-1981" (1982)
  • Friesch Dagblad, 23 augustus 1986
  • "H.G. Abma 1917-1992; Dominee en politicus", NRC Handelsblad, 3 januari 1992
  • "'Ook in de politiek bleef ik me altijd dominee voelen'. H.G. Abma 1917-1992", Trouw, 4 januari 1992
  • W. Slagter, "Abma, Hette Gerrit (1917-1992)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 3
  • W. Fieret e.a., "Tot welzijn van heel het volk, SGP-partijredes van ds. H.G. Abma" (Den Haag, 2002)
  • H.A. van Dolder-de Wit, "Levend in het werk des Heeren. Ds. Hette Gerrit Abma (1917-1992) predikant en parlementariër" (2006) (met bijdragen van dr.ir. J. van der Graaf en mr. G. Holdijk)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

archivalia
particulier archief in familiebezit

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.