Parlement moet tabakslobby definitief buiten de deur houden

Source: Volt Nederland (Volt) i, published on Wednesday, June 30 2021.

Ook Tweede Kamerleden moeten zich houden aan het verdrag van de Wereldhandelsorganisatie over tabaksontmoediging, zegt Volt-Kamerlid Nilüfer Gündoğan. Nederland heeft het verdrag immers ondertekend en geratificeerd. In het Financieele Dagblad (zaterdag 26 juni) beschrijft Nilüfer wat ze over de regels rond de tabakslobby ontdekte en hoe ze de tabakslobby definitief uit het parlement wil weren. Op dinsdag 29 juni stemt de Tweede Kamer over haar motie. Lees haar stuk hieronder.

We weten dat de kans dat je sterft aan de gevolgen van Russische roulette één op de zes is. De kans dat je sterft aan de gevolgen van roken is twee op drie. Vier keer groter. En toch staat de Tweede Kamer toe dat de tabaksindustrie met haar komt praten. Eind mei ontving ik als Kamerlid nog een brief van tabaksproducent Philip Morris, waarin het bedrijf zei een bijdrage te kunnen leveren aan een rookvrije generatie. Ook informateur Mariëtte Hamer kreeg een brief. Van lobbypraktijken had ik al gehoord. Toch verbaast het me dat een industrie met zulke verslavende producten de macht mag bestoken met marketingslogans.

De Wereldgezondheidsorganisatie heeft in 2003 het WHO-Kaderverdrag inzake tabaksontmoediging (FCTC) aangenomen, dat in 2005 in werking trad. In dit verdrag hebben staten afgesproken de tabakslobby te weren. Ook Nederland heeft het verdrag geratificeerd en dient zich eraan te houden. Maar het Nederlandse parlement, bij monde van het Presidium van de Tweede Kamer, heeft de uitleg gegeven dat het zelf beslist of de Kamer onder dit verdrag valt, vanwege het dualistische karakter van ons parlementaire stelsel.

“De Nederlandse Staat en al zijn organen moeten zich aan het verdrag houden, dus ook het parlement” — Nilüfer Gündoğan, Tweede Kamerlid voor Volt

Wie dit verdedigt vanuit dualisme doet het verdrag onrecht aan, want de uitleg in formele zin maakt duidelijk dat dit niet correct is. FCTC is bindend voor alle partijen bij het verdrag. In ons geval is dat de Nederlandse Staat en al zijn organen, dus ook de Tweede Kamer.

Helaas zijn er legio voorbeelden van hoe Nederland sinds 2005 dit verdrag niet naleeft. Mede daarom blijft de tabaksindustrie op brutale wijze Kamerleden benaderen. Om dit een halt toe te roepen, dien ik maandag een motie in, om alle Kamerleden voor naleving van het FCTC-verdrag te laten uitspreken. Het zou goed zijn als Mark Rutte en Sigrid Kaag in het concept regeerakkoord dat zij schrijven prioriteit maken van de aanpak van tabak.

Nilüfer Gündoğan is Tweede Kamerlid voor Volt.