Historische verkiezingscampagnes 1967-2002: het CPG te gast bij Radio 1

Source: Centre for Parliamentary History (Dutch abbreviation CPG) i, published on Monday, February 22 2021, 10:27.

In het programma Stax&Toine (Avro/TROS) op NPO Radio 1 gaf deze week iedere dag een CPG-er een toelichting bij een bijzondere verkiezingscampagne uit het recente verleden. Aan de hand van historische geluidsfragmenten namen zij de luisteraar mee naar bloedstollende, hilarische en verrassende momenten uit 50 jaar campagnes voor Tweede Kamerverkiezingen.

1967: D66 als rising star in Dutch politics

Jonne Harmsma gaat in op de succesvolle campagne van nieuwkomer D66 in 1967 en wijst daarbij op de inzet van nieuwe camera- en verteltechnieken. Ook de Boerenpartij boekte succes. De verkiezingsuitslag bracht een aardverschuiving in het verkiezingslandschap.

1972: 'Sinterklaas bestaat, daar zit-ie, achter de tafel!' Wiegel daagt Den Uyl uit

Lennart Steenbergen bracht de confrontaties tussen Den Uyl en Wiegel en in het bijzonder deze quote van Hans Wiegel in herinnering. Joop den Uyl had er niet van terug en bleef - borrelnootjes oppeuzelend - zwijgend voor zich uitkijken. Toch kon Wiegel dit kunstje maar één keer opvoeren tijdens de verkiezingscampagne van 1972.

1977: de campagne stilgelegd vanwege een treinkaping

Johan van Merriënboer gaf een toelichting bij de bloedstollende campagne voor de Kamerverkiezingen van 1977. De treinkaping bij De Punt en de gijzelingsactie op een basisschool in Bovensmilde legden de campagne plat. Minister-president Den Uyl en minister van Justitie Van Agt moesten eendrachtig samenwerken in het crisisteam, terwijl zij ieder voor hun partij streden om de grootste fractie te krijgen. Dat jaar deed het CDA voor het eerst mee en ook de VVD onder leiding van Wiegel roerde zich flink.

2002: de komst van Pim Fortuyn, zijn dood en de turbulente campagne

Jan Willem Brouwer nam de wervelende opkomst van Pim Fortuyn voor zijn rekening en ging in op de gevolgen van de opkomst van populistische partijen sinds 2002 voor het politieke landschap. Ook de 'PR-ramp' voor de PvdA, de confrontatie tussen Melkert en Fortuyn bij het nachtelijk debat na afloop van de gemeenteraadsverkiezingen, komt aan bod.