Promotie: Europese financiële integratie moeizaam door persistente lokale krachten, Utrecht

Utrecht Centraal
© Kevin Bergenhenegouwen / PDC
date November 5, 2019 10:30 - 11:30
city Utrecht
location Academiegebouw, Domplein 29 Show location
organisation Universiteit Utrecht (UU)

Op dinsdag 5 november om 10.30 uur zal Tim van der Valk zijn proefschrift Household finance in France and the Netherlands 1960-2000: An evolutionary approach verdedigen.

Hoe is het mogelijk dat in sommige landen financiële innovatie voor de consumentensector schering en inslag is, terwijl in andere landen conservatieve krachten de boventoon lijken te hebben? In dit promotieonderzoek van Tim van der Valk wordt de historische ontwikkeling van de financiële dienstverlening aan Franse en Nederlandse huishoudens geduid. Waarom kent Nederland bijvoorbeeld de woekerpolis en de beleggingshypotheek, terwijl er in Frankrijk vandaag de dag nog met een cheque betaald wordt? Waarom komt Europese financiële integratie nauwelijks van de grond voor financiële diensten aan huishoudens?

Persistentie in de organisatie van Franse en Nederlandse consumentenbankieren

In zijn promotieonderzoek laat Tim van der Valk zien dat er sprake is van een aanzienlijke persistentie in financiële dienstverlening aan Franse en Nederlandse huishoudens. Een drietal factoren kan deze persistentie verklaren:

  • Op cultureel vlak kan de Franse beleidsopvatting als dirigistisch en centralistisch worden bestempeld, terwijl in Nederland het marktdenken sterk is ontwikkeld. Voor Franse consumenten betekent dit bijvoorbeeld dat zij verregaande bescherming genieten van de staat tegen financieel misbruik, terwijl in de Nederlandse context zelfbeschikking juist wordt benadrukt.
  • In Nederland zijn de belangen van het financiële systeem doorslaggevend voor de ontwikkeling van het wetgevende kader, terwijl de belangen van huishoudens en de staat dominant zijn in Frankrijk. Het veelvuldig gebruik van zelfregulering betekende in de praktijk dat Nederlandse financiële instellingen toezicht hielden op hun eigen marktgedrag. In Frankrijk was de staat daarentegen bijvoorbeeld bereid om hypotheekcontracten open te breken toen bleek dat een groep huishoudens grote verliezen zou lijden.
  • Een derde factor is de beperkte dekking van het Franse pensioensysteem, terwijl deze juist hoog is in Nederland. De beperkte dekking in Frankrijk draagt bij aan relatief hoge private besparingen in de vorm van levensverzekeringen en huizen en lage hypotheekschulden. In Nederland zorgt het hoge pensioenvermogen er juist voor dat de vermogensopbouw buiten de pensioenen om beperkt is en de hypotheekschulden torenhoog.

De drie factoren hebben gevolgen voor de toekomst van Europese financiële integratie. Lokale krachten blijken uiterst persistent, waardoor het vlottrekken van lokale financiële gebruiken in de Europese unie uitermate moeizaam zal blijven.

Tim van der Valk is als docent verbonden aan de Utrecht University School of Economics (U.S.E.) en als postdoc aan het departement Geschiedenis en Kunstgeschiedenis.

Begindatum en -tijd

5 november 2019 10:30

Einddatum en -tijd

5 november 2019 11:30

Locatie

Academiegebouw, Domplein 29, Utrecht

Promovendus

  • T. 
    van der Valk MSc

Proefschrift

Household finance in France and the Netherlands 1960-2000: An evolutionary approach.

Promotor(es)

Prof. dr, C.J.M. KoolProf. dr. J.P.B. Jonker (UvA)