Veiligheidsunie: Commissie beveelt aan onderhandelingen te openen met Japan over doorgifte PNR-gegevens

Source: European Commission (EC) i, published on Friday, September 27 2019.

Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker i heeft vandaag op het Europa Connectivity Forum: EU-Asia Connectivity bekendgemaakt dat de Europese Commissie de Raad aanbeveelt machtiging te verlenen voor onderhandelingen over een overeenkomst tussen de EU en Japan die mogelijk maakt dat gegevens uit het Passenger Name Record (PNR-gegevens) worden doorgegeven en gebruikt voor het voorkomen en bestrijden van terrorisme en ernstige grensoverschrijdende criminaliteit. In de overeenkomst worden het rechtskader en de voorwaarden voor de uitwisseling van PNR-gegevens vastgesteld. De waarborgen op het gebied van gegevensbescherming en de grondrechten (zoals vastgelegd in het Handvest van de grondrechten) worden daarbij volledig in acht genomen.

Dimitris Avramopoulos i, commissaris voor Migratie, Binnenlandse Zaken en Burgerschap: “Japan is een strategische partner in de strijd tegen terrorisme en georganiseerde misdaad. Vandaag gaan we met deze samenwerking nog een stap verder, want alleen door samen te werken, kunnen we de mondiale veiligheid vergroten.”

Julian King i, commissaris voor de Veiligheidsunie: “PNR-gegevens helpen ons verdachte reispatronen in kaart te brengen en gevaarlijke criminelen en terroristen op te sporen. Het is belangrijk dat wij deze gegevens delen met goede partners als Japan en onze samenwerking op veiligheidsgebied intensiveren, en dat wij daarbij de normen voor gegevensbescherming volledig in acht nemen.”

De EU en Japan zijn al geruime tijd strategische partners, onder meer in de strijd tegen terrorisme en andere ernstige criminaliteit. Dat is nog eens bevestigd door de in juli 2018 ondertekende strategische partnerschapsovereenkomst tussen de EU en Japan. De partnerschapsovereenkomst moedigt beide partijen specifiek aan de “beschikbare instrumenten zoals persoonsgegevens van passagiers in te zetten voor het voorkomen en bestrijden van daden van terrorisme en zware criminaliteit”. De beoogde onderhandelingen over een PNR-overeenkomst tussen de EU en Japan vestigen opnieuw de aandacht op het strategische partnerschap tussen de EU en Japan.

Bij de onderhandelingen met Japan over de doorgifte van gegevens van passagiers die tussen de EU en Japan vliegen, wordt ervoor gezorgd dat de toekomstige overeenkomst:

  • · 
    de doorgifte en het gebruik van PNR-gegevens regelt met als enig doel het voorkomen en bestrijden van terrorisme en andere ernstige grensoverschrijdende criminaliteit;
  • · 
    de nodige waarborgen en controles biedt voor de bescherming van persoonsgegevens, de grondrechten en de fundamentele vrijheden van personen, zoals de rechtspraak van het Hof van Justitie eist;
  • · 
    de toegang tot en de verwerking van PNR-gegevens beperkt tot het voorkomen, opsporen, onderzoeken en vervolgen van terrorisme en andere ernstige grensoverschrijdende criminaliteit;
  • · 
    waarborgt dat passagiers toegang hebben tot doeltreffende administratieve en gerechtelijke verhaalsmogelijkheden, op niet-discriminerende basis.

Eerder dit jaar heeft de Commissie een adequaatheidsbesluit voor Japan vastgesteld. Daardoor kunnen persoonsgegevens, beschermd door sterke waarborgen, vrij tussen de EU en Japan worden uitgewisseld.

Volgende stappen

De Raad moet nu de aanbeveling in overweging nemen en een besluit vaststellen waarbij de Commissie wordt gemachtigd om met Japan te onderhandelen. De definitieve overeenkomst zal door de Raad worden gesloten, zodra de goedkeuring van het Europees Parlement is verkregen.

De Commissie zal de Raad en het Parlement op de hoogte houden van de voortgang van de onderhandelingen.

Achtergrond

PNR-gegevens (PNR = Passenger Name Record) worden opgeslagen in de boekingssystemen van luchtvaartmaatschappijen. Het gaat om informatie die passagiers aan de luchtvaartmaatschappijen verstrekken bij het boeken van een vlucht en het inchecken. De informatie betreft o.a. de naam van de passagier, de reisdata, de reisroutes, het stoelnummer, de bagage, de contactgegevens en het gebruikte betaalmiddel.

Criminelen en terroristen opereren steeds vaker internationaal en hun activiteiten gaan vaak gepaard met internationale reizen. Het verwerken van PNR-gegevens wordt zowel binnen als buiten de EU beschouwd als een belangrijk en doeltreffend middel om bedreigingen voor de veiligheid te voorkomen en tegen te gaan. Het is een middel om verdachte reispatronen te traceren en potentiële criminelen en terroristen op te sporen, onder wie ook criminelen en terroristen die nog niet bekend zijn bij de rechtshandhavingsinstanties.

De op 27 april 2016 vastgestelde PNR-richtlijn van de EU is een essentieel onderdeel van de respons van de EU op de dreiging van terrorisme en ernstige criminaliteit, en een bouwsteen van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie.

Met resolutie 2396 (2017) van de VN-Veiligheidsraad worden alle VN-lidstaten opgeroepen het vermogen te ontwikkelen om PNR-gegevens te verzamelen, te verwerken en te analyseren. De Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO) wordt gevraagd om in samenwerking met de VN-lidstaten normen voor de verwerking van PNR-gegevens vast te stellen. De Commissie verleent actieve steun aan de werkzaamheden van de ICAO en heeft op 13 september 2019 bij de Raad een voorstel voor een EU-standpunt ingediend.

De EU heeft momenteel twee internationale PNR-overeenkomsten gesloten: een met Australië en een met de Verenigde Staten. Naar aanleiding van een advies van het Hof van Justitie van de EU over de PNR-overeenkomst tussen de EU en Canada heeft de Commissie van de Raad toestemming gekregen om met Canada opnieuw over een PNR-overeenkomst te onderhandelen. Die onderhandelingen zijn in juni 2018 van start gegaan en op de top EU-Canada van 17 en 18 juli 2019 werd bekendgemaakt dat de onderhandelingen waren afgesloten. Beide partijen hebben toegezegd de overeenkomst zo spoedig mogelijk af te ronden.

Meer informatie

Aanbeveling houdende machtiging tot het openen van onderhandelingen over een overeenkomst tussen de Europese Unie en Japan betreffende de doorgifte en verwerking van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) ter voorkoming en bestrijding van terrorisme en andere ernstige grensoverschrijdende criminaliteit

Bijlage: Richtsnoeren voor de onderhandelingen over een overeenkomst tussen de Europese Unie en Japan betreffende de doorgifte en het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) ter voorkoming en bestrijding van terrorisme en andere ernstige grensoverschrijdende criminaliteit

Voorstel voor een besluit van de Raad betreffende het namens de Europese Unie in de Raad van de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie in te nemen standpunt met betrekking tot de herziening van hoofdstuk 9 van bijlage 9 (“Facilitation”) bij het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart met betrekking tot normen en aanbevolen praktijken op het gebied van persoonsgegevens van passagiers

Persbericht — Europese Commissie: adequaatheidsbesluit met Japan brengt 's werelds grootste ruimte van veilig dataverkeer tot stand

IP/19/5872

 

Contactpersoon voor de pers:

Voor het publiek: Europe Direct per telefoon 00 800 67 89 10 11 of e-mail