Brussel wil China harder aanpakken; Commissie ziet Chinezen zowel als partner als bedreiging

Source: M.R. (Marietje) Schaake i, published on Tuesday, March 12 2019, 2:31.

De Europese Unie moet zich harder gaan opstellen tegenover China. Dit land is een belangrijke partner, maar ook een ‘rivaal’ die Europa’s veiligheid kan bedreigen. Die waarschuwing liet de Europese Commissie dinsdag horen bij de presentatie van tien actiepunten die uiteindelijk moeten leiden tot een Europese China-strategie. De EU wordt verweten dat het te naïef is in de omgang met China. Zij zou te veel kijken naar de economische kansen die samenwerking met dit land biedt. Veel minder oog is er voor de gevaren, zo luidt de kritiek. Als het aan de Europese Commissie ligt, verandert dat. Zij pleit voor een ‘realistischer, assertievere en minder eenzijdige aanpak’. China is een economische partner, maar ook een ‘concurrent in het streven naar technologisch leiderschap en een rivaal in het promoten van alternatieve regeringsmodellen’, aldus de Commissie. Het gedrag van China is de afgelopen jaren steeds meer wantrouwen gaan oproepen. Er is de vrees dat de nieuwe economische grootmacht politiek invloed probeert te kopen in Europese landen, met behulp van leningen en investeringen en de aanleg van Euraziatische transportverbindingen, de Nieuwe Zijderoutes genoemd. Ook wordt met argusogen gekeken naar hoe de Chinezen door overnames grote belangen in cruciale infrastructuur verwerven, bijvoorbeeld in de havens van het Griekse Piraeus en het Belgische Zeebrugge. Inmiddels is 10 procent van de Europese havencapaciteit in Chinese handen. Een ander punt van zorg is dat Chinese bedrijven volop profiteren van de vrije markt in Europa terwijl andersom Europese bedrijven nauwelijks toegang hebben tot de Chinese markt. Dat is oneerlijke concurrentie. Die wordt versterkt doordat Chinese bedrijven dankzij staatssubsidies hun prijzen laag kunnen houden. Ten slotte waarschuwen met name de Amerikanen de Europeanen ervoor niet in zee te gaan met Chinese telecombedrijven als Huawei bij de ontwikkeling van het toekomstige 5G-netwerk. Dit zou Europa kwetsbaar kunnen maken voor digitale spionage. Screening De tien actiepunten die Europees Commissaris Jyrki Katainen bekendmaakte, zijn bedoeld om de Europa weerbaarder te maken tegenover China. Er wordt voorgesteld buitenlandse (lees: Chinese) investeringen in essentiële technologie en infrastructuur te screenen op veiligheidsrisico’s. Daarnaast wil de Commissie wettelijke instrumenten om op te treden tegen bedrijven die met staatssubsidies de markt verstoren. Ook moet de Chinese markt voor Europese bedrijven net zo open worden als de Europese markt voor Chinese ondernemingen. ‘Wederkerigheid’ is het toverwoord. Het tienpuntenplan wordt volgende week voorgelegd aan de Europese leiders op de voorjaarstop in Brussel. Marietje Schaake, Europarlementariër voor D66, is blij dat er ‘eindelijk’ een aanzet is tot een Europese China-strategie. Er heerste volgens haar onder de EU-landen een ‘goudkoorts’ als het om China gaat. Daardoor kreeg dit land in tal van Europese hoofdsteden een voet tussen de deur en kon het Europa uiteen spelen. Zo probeerden de Grieken vanwege de investeringen in Piraeus een gemeenschappelijk EU-standpunt over mensenrechtenschendingen in China te ondermijnen. Nu dringt het besef door dat er ook redenen zijn tot zorg, aldus Schaake. Omslag Het is een omslag. Twee jaar geleden, na het aantreden van de Amerikaanse president Trump, zag de EU de Chinezen nog als een bondgenoot in het beschermen van de op regels gebaseerde wereldorde. Die hoop lijkt vervlogen. De EU moet zich zien staande de houden tegenover zowel China als Amerika. Daarvoor moet het denken in geostrategische en machtspolitieke termen, nooit haar sterkste kant. Eenheid is een eerste vereiste, benadrukte Katainen. En dat kan nog moeilijk zijn met een land als Hongarije in de gelederen, dat niet alleen China’s investeringen aantrekkelijk vindt maar ook zijn autoritaire politieke model. Link naar artikel.