Wetenswaardigheden minister-president

Source: Parlement.com.

De minister-president i, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de ministerraad i. In die functie heeft de premier een sturende rol in het regeringsbeleid en wordt hij of zij soms het gezicht van de regering i genoemd.

Tegenwoordig wordt als regel de lijsttrekker i van de grootste partij premier, maar in het verleden was dat soms anders. In Nederland wordt de minister-president niet door het volk gekozen i. Hieronder staan enkele wetenswaardigheden over de minister-president.

1.

Lijsttrekker

Een premier is niet per definitie de lijsttrekker van een politiek partij, maar vaak was dat wel het geval. Lubbers i is een voorbeeld van een premier die geen lijsttrekker was. In 1982 was Van Agt i namelijk lijsttrekker van het CDA. Ook eerder waren lang niet alle premiers van tevoren lijsttrekker. Dat gold bijvoorbeeld voor De Quay i, Marijnen i, Cals i en De Jong i. Marijnen en De Jong waren minister voor zij premier werden; Cals was oud-minister en Tweede Kamerlid en De Quay was Commissaris van de Koningin in Noord-Brabant.

2.

Niet uit grootste partij

Als regel komt de minister-president i uit de grootste partij, maar er zijn uitzonderingen. Die kwamen vóór 1970 vaker voor dan daarna. Na 1970 kwam de premier alleen in 1971, 1977 en 1982 niet uit de grootste fractie en die partij (PvdA) bleef in al die jaren zelfs buiten de toen gevormde kabinetten.

3.

Van 'buiten'

Vóór 1940 kwamen de minister-presidenten De Meester i, Cort van de Linden i en Ruijs de Beerenbrouck i van buiten de directe landelijke politiek. De Meester was bestuurder in Nederlands-Indië, Cort van der Linden was lid van de Raad van State en Ruijs was Commissaris van de Koningin in Limburg. Die laatste was echter wel oud-Tweede Kamerlid.

4.

Oudste minister-presidenten

De oudste (naoorlogse) premier bij zijn aantreden was Willem Drees i, die bij de start van zijn eerste kabinet in 1948 62 jaar was. 'Vadertje Drees' was met 72 jaar ook de oudste premier bij zijn aftreden in 1958. Voor de oorlog was de oudste premier Thorbecke de oudste. Hij overleed in 1872 als premier en was toen 74 jaar.

fotonaam minister-presidentleeftijd bij aantreden
vkry9s9cagw4Cort van der Linden, Mr. P.W.A.67 jaar
Abraham KuyperKuyper, Dr. A.64 jaar
J.R. ThorbeckeThorbecke, Dr.Mr. J.R.64 jaar
Willem Drees sr,Drees, Dr. W.62 jaar

5.

Jongste minister-presidenten

De jongste premier ooit was Ruud Lubbers i, die slechts 43 jaar en zes maanden oud was toen hij in 1982 voor het eerst aantrad als minister-president. Mark Rutte i was bij zijn aantreden bijna net zo jong: 43 jaar en acht maanden.

fotonaam minister-presidentleeftijd bij aantreden
Photo R.F.M. (Ruud)  LubbersLubbers, Dr. R.F.M.43 jaar
Drs. M. (Mark) Rutte [Bron: Rijksoverheid.nl]Rutte, Drs. M.43 jaar
Louis BeelBeel, Dr. L.J.M.44 jaar
Charles Ruijs de BeerenbrouckRuijs de Beerenbrouck, Jhr.Mr. Ch.J.M.44 jaar

6.

Liberale premiers

Mark Rutte i was de eerste liberale premier i sinds 1918. Wie waren zijn liberale voorgangers?

 

Meer over