Zorgfraude: oppakken, aanpakken en doorpakken! - Main contents
Voorzitter,
‘Zorgfraude is ernstig. Het is belangrijk dat geld dat bestemd is voor zorg, ook aan zorg besteed wordt. Fraude met zorggelden kan ons zorgstelsel ondermijnen.’ Zinnen uit een persbericht van het Openbaar Ministerie van eerder dit jaar over een lopend onderzoek naar declaratiefraude bij een apothekersorganisatie. Wie zichzelf denkt te verrijken door het plegen van zorgfraude verdient te worden opgespoord en stevig te worden aangepakt!
Gelukkig staat het bestrijden van zorgfraude sinds enige jaren hoog op de politieke agenda. Met de voortgang van het programma Rechtmatige Zorg 2016 laat zien dat partijen elkaar steeds beter weten te vinden, preventief te werk gaan, doordachter controleren en inzetten op handhaving. Hier wordt in de breedte door verschillende partijen en betrokken medewerkers goed werk geleverd. Ook zijn patiënten (80%) bereid om in de ‘mijn omgeving’ kritisch mee te kijken naar de zorgnota’s. Helaas blijkt dat er in de praktijk nog wel verschillen bestaan hoe verzekeraars dit oppakken en doorpakken, terwijl de inspanningen toch overal even groot zouden moeten zijn. Met de recente behandeling van de Wijziging Marktordening Gezondheidszorg i.v.m. het verbeteren van toezicht, opsporing, naleving en handhaving in de Tweede Kamer en de start van het Meldpunt Zorgfraude, is het wat de VVD betreft een goed moment om naast de jaarlijkse voortgangsrapportage een volgende stap te zetten. Dit kan worden gedaan door in 2017 te komen met een Nulmeting Zorgfraude waarin naast alle beleidsmatige inspanningen ook in cijfers wordt aangegeven waar we staan. Dit geeft een basis om verder op door te bouwen en in de komende jaren de voortgang aan te toetsten. Is de minister bereid om in 2017 een Nulmeting Zorgfraude op te stellen?
Uit recent onderzoek van Nivel blijkt dat verpleegkundigen en verzorgenden in de thuiszorg het erg moeilijk vinden om fraude met collega’s bespreekbaar te maken. Een gebrek aan kennis of vaardigheden blijkt toch makkelijker te worden aangekaart. Het bespreekbaar maken van een verdenking van fraude is echter wel een begin om erachter te komen of hiervan sprake is. Op welke wijze gaat de handreiking voor medewerkers in de zorg een bijdrage leveren aan het meer bespreekbaar maken van fraudesignalen? Hoe gaat dit breed worden verspreid binnen de zorg en hoe wordt erop toegezien dat dit ook echt gaat landen?
Voorzitter, de VVD heeft zich de afgelopen jaren ingezet om niet de PGB-houder bij fraude door de zorgaanbieder de dupe te laten zijn maar de zorgaanbieder aansprakelijk te stellen. Op welke termijn kan de Kamer de toegezegde AMvB verwachten waarin dit wordt geregeld? Op welke wijze wordt er een oplossing gezocht voor de ervaren belemmering bij zorgverzekeraars om informatie uit te wisselen over fraudesignalen tussen gemeentes en zorgkantoren? Kan hierbij het breder openstellen van het portaal Raadpleging Integriteit Zorgaanbieders (RIZ) nog behulpzaam zijn?
Voorzitter,
Tenslotte wil ik aandacht vragen voor de aanpak van onterechte gedeclareerde zorg door het ‘off-label’ voorschrijven van medicatie. In de afgelopen periode krijg ik signalen dat bepaalde medicijnen worden voorgeschreven voor bijvoorbeeld reuma patiënten, maar dat deze ook voor andere doeleinden worden voorgeschreven. Als dit is aangeduid als wetenschappelijk onderzoek, is dit onder voorwaarden toegestaan en kan het zelfs wenselijk zijn. Maar wel onder de conditie dat de farmaceut het ‘off-label’ medicijn betaald en niet de premiebetaler.
Maar uit de praktijk blijkt dat de zorgverzekeraars geregeld deze medicijnen vergoeden, hier beperkt op contoleren en het lastig te vinden dit bespreekbaar te maken met de ziekenhuizen en specialisten. Als ‘off-label’ juist wordt ingezet kan het veel nuttig zijn, maar misbruik moet worden voorkomen. Ik wil dan ook van de minister weten hoe zij hier tegenaan kijkt en met de VVD van mening is dat deze onwenselijke situatie moet worden geagendeerd? Uit de antwoorden op de feitelijke vragen bij de begroting wordt duidelijk dat er nog geen exacte gegevens zijn over de mate en omvang van het ‘off-label’ gebruik. Is de minister bereid om in het aangekondigde onderzoek door het RIVM ook nadrukkelijk te kijken naar de positie van de Nederlandse Zorgautoriteit bij het actief aanpakken van onterecht ‘off-label’ gebruik. Op welke termijn valt een rapportage hierover te verwachten?
Voorzitter, met het programma Rechtmatige Zorg 2015 zijn we de juiste weg ingeslagen. Dit geeft de juiste bodem is gelegd om nu door te pakken, op te pakken en aan te pakken. Zodat zorggeld gaat naar mensen die reken op goede zorg.