Perspectief voor 50-plussers?

Source: H.C.M. (Henk) Krol i, published on Thursday, June 9 2016.

Het nieuwe actieplan om werkloze ouderen aan een baan te helpen heet ‘Perspectief voor 50-plussers’. 50PLUS heeft meteen al een aantal vragen. Bijvoorbeeld: waarom de grens leggen bij 50-plussers? De risicoleeftijd begint (helaas) al bij 45-plussers. En waarom wordt de plaatsingsfee afgeschaft?

Mijn inbreng bij het algemeen overleg Arbeidsmarktbeleid met minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid:

“Ik herhaal het nog maar eens: er zijn bijna 240 000 werkloze 45-plussers. 61 procent van hen is dat al langer dan een jaar…

Daarom keek 50PLUS met hooggespannen verwachtingen uit naar het langverwachte vervolg op het Actieplan 50pluswerkt. Afgelopen dinsdag ontvingen we het dan eindelijk. 50PLUS maakte zich al zorgen of de minister het misschien vergeten was; vandaar dat de leden via de commissie een verzoek aan de minister om dit plan aan te leveren onzerzijds hebben zien langskomen.

Hoe dan ook: dank aan de minister voor het plan, genaamd Perspectief voor 50-plussers. We gaan het plan nader bestuderen en bespreken, maar er is meteen wel een aantal vragen gerezen.

Ten eerste: waarom kiest de minister 50-plussers als doelgroep? Immers wordt uit alle cijfers van het CBS duidelijk dat de risicoleeftijd al begint bij 45-plussers.

Ten tweede: kan de minister nog eens nader toelichten waarom de plaatsingsfee wordt afgeschaft? De minister geeft zelf in één van de bijlagen al aan dat financiële prikkels voor bedrijven vaak goed werken. De minister stelt dat de fee minder oplevert dan verwacht, maar waar blijkt dat uit? Is dat onderzocht? Graag hoort 50PLUS een nadere onderbouwing hiervan.

Dan de ambassadeur ouderenwerkloosheid. Zoals de minister weet was 50PLUS bijzonder verheugd dat er eindelijk iemand werd aangesteld, in de persoon van de heer John de Wolf. Iemand die heeft aangetoond een doorpakker te zijn. Helaas ook hier enkele kanttekeningen. Nog steeds ligt er, naar ons weten, geen formele taakomschrijving van de ambassadeur. Na ommekomst daarvan zou de Kamer kennismaken met de ambassadeur. Iets waar 50PLUS reikhalzend naar uitkijkt.

50PLUS maakt zich zorgen omdat zowel uit de korte omschrijving in het actieplan als de uitlatingen van de ambassadeur in de media de aanpak van vooroordelen vooral bij de werklozen wordt gelegd. Zíj moeten laten zien dat ze fit zijn, willen werken, misschien wel loon willen inleveren en ga zo maar door. Maar 50PLUS heeft al eerder gezegd: het moet echt van twee kanten komen. Ook de werkgever moet bewegen. Wat zijn de werkzaamheden van de ambassadeur richting die werkgevers?

Daarnaast de vraag waarom ambassadeur De Wolf niet dezelfde middelen (tijd, ondersteuning, etc.) heeft gekregen als de ambassadeur jongerenwerkloosheid. Het maatschappelijk probleem is immers even groot, zo niet groter.

Het tweede loopbaanadviesgesprek geeft 50PLUS een wat ongemakkelijk gevoel. Moet men op zijn vijftigste ineens een gesprek hebben hoe-nu-verder? Is dit niet juist vooroordeelbevestigend? Is het niet de taak van de werkgever gedurende de gehele loopbaan, op elke leeftijd, met de werknemer in gesprek te blijven over zijn of haar duurzame inzetbaarheid? “Lodewijk, hoe gaat het nu?”

Wat vindt de minister met dit in het achterhoofd van het idee om het bedrag van maar liefst 25 miljoen dat hiervoor geraamd is, te verlagen met 5 miljoen? En dat te investeren in een uitbreiding van de no-riskpolis, bijvoorbeeld voor mensen vanaf 50 jaar? Of in het in standhouden van de plaatsingsfee? Dat levert toch veel meer op?

Daarnaast geeft de minister aan dat het niet realistisch is te verwachten dat alle doelstellingen binnen 2 jaar gehaald zijn. Waarom wordt de maatregel no-riskpolis dan slechts (via een wetswijziging) verlengd tot 2018?

Ook stelt 50PLUS de vraag hoe de minister de doelstellingen meetbaar gaat maken. Anders kunnen we te zijner tijd niet zeggen of het wel of niet succesvol is geweest.

Nog enkele losse vragen:

  • • 
    Dit plan wordt in 2017 en 2018 uitgevoerd, lezen we. Het huidige actieplan loopt af op 1 oktober 2016. Zitten we dan 3 maanden zonder plan?
  • • 
    De staatssecretaris van VWS heeft toegezegd, naar aanleiding van een motie van 50PLUS, dat gekeken ging worden hoe zijn akkoord over werkloos geraakte 45-plussers in de zorg gecombineerd kon worden met de inspanningen van het UWV op dit punt. Kan de minister de stand van zaken aangeven, of hebben wij iets gemist?
  • • 
    Heeft het UWV wel genoeg mensen en middelen om werkloze 45-plussers extra te begeleiden? Zeker gezien het feit dat zij zelf reorganiseren, waarbij relatief veel oudere werknemers hun baan verliezen, en bovendien een fors ziekteverzuim kennen? Aangetoond is immers dat persoonlijke begeleiding een goed werkend instrument is.

In zijn reactie op het CPB-rapport ‘Kansrijk Arbeidsmarktbeleid’ heeft de minister het volgende geschreven: “Voor sommige groepen zijn de budgettaire kosten van de beleidsopties voor participatiebevordering hoger dan de opbrengsten. Dat is echter geen reden om dergelijke beleidsopties op voorhand af te wijzen.” Dat geeft 50PLUS hoop dat minister Asscher als dat nodig blijkt alles zal doen om het budget verder uit te breiden.