Parlementair jaar

Het parlementaire jaar loopt van de derde dinsdag van september (Prinsjesdag)¹ van het ene jaar tot de derde dinsdag van september in het volgende jaar.

De term heeft aan betekenis gewonnen sinds de Grondwetsherziening van 1983². Tot dat jaar kenden we zittingen van het parlement. Er waren gewone zittingen (sinds 1888 als regel geopend op de derde dinsdag van september) en buitengewone zittingen (na tussentijdse verkiezingen).

De gewone zittingen werden op de zaterdag, en later op de maandag voor Prinsjesdag gesloten, om daarna op Prinsjesdag zelf weer te worden geopend. De opening van buitengewone zittingen en sluiting van alle zittingen geschiedde als regel door de minister van Binnenlandse Zaken.

Meer over

• 1. 

  De derde dinsdag van september is het Prinsjesdag. Normaal gesproken reed de koning op die dag in de Glazen Koets naar het Binnenhof en las in de Ridderzaal de troonrede voor. Zolang de verbouwing van het Binnenhof gaande is, is de Koninklijke Schouwburg in Den Haag tot ten minste eind 2028 de plaats waar de Verenigde Vergadering van Eerste en Tweede Kamer plaatsvindt en de troonrede wordt voorgelezen. In de troonrede staan de plannen van de regering voor het komende jaar.
   
• 2. 

  In 1983 werd de Grondwet ingrijpend herzien. De hoofdstukindeling werd gewijzigd, teksten werden gemoderniseerd, overbodig geachte artikelen werden geschrapt, en er kwamen bepalingen over sociale grondrechten en een algemene antidiscriminatiebepaling.
   
• 3. 

  Tot 1983 kende onze Grondwet het begrip parlementaire 'zitting'. Hiermee werd bedoeld de periode waarin de Staten-Generaal vergaderde. De Grondwet bepaalde dat er jaarlijks minstens een gewone zitting moest worden gehouden. Die werd (sinds 1887) op de Derde Dinsdag in September geopend en als regel kort voor die datum gesloten. Er konden ook buitengewone zittingen worden gehouden, als de gewone zitting op een eerder tijdstip was gesloten. Die eerdere sluiting kwam vooral voor na Kamerontbinding en verkiezingen.
   
• 4. 

  Het begrip parlement gebruiken we in twee betekenissen. We verstaan er 'de volksvertegenwoordiging' onder, waarbij dan in het algemeen de Tweede Kamer wordt bedoeld. Het is echter tevens een verzamelbegrip voor Tweede en Eerste Kamer. Een (formeler) synoniem daarvan is 'Staten-Generaal'.