Consumentje pesten zal milieuprobleem niet oplossen - Main contents

Het kabinet zal volgens recente prognoses zijn klimaat- en duurzaamheiddoelstellingen niet halen. Dat is niet verwonderlijk, want de politiek legt de bal vooral bij de individuele consument en niet bij degenen die grootschalig troep produceren en importeren.

Remi Poppe is Tweede Kamerlid voor de SP

Met 'milieudominee' Diederik Samsom van de PvdA voorop schreeuwen vele politici om het hardst dat we met z'n allen bewuster moeten gaan shoppen: koop geen jacuzzi, let op energielabels, let op standby-lampjes, controleer je vlees, eieren en zuivel op herkomst en productiemethode, let op de hoeveelheid verpakkingen, let op de afbreekbaarheid van de verpakkingen, let op de CO2-uitstoot van je auto, ga met een wollen trui aan binnen zitten en zet de kachel lager.

Kortom: de consument is aan zet en als het aan de politiek en een deel van de milieubeweging ligt, hebben we een dagtaak aan het verduurzamen van ons leefpatroon. Ons is de afgelopen halve eeuw voorgehouden dat voor de groei van onze welvaart het geld moet rollen.

Dat er zo veel mogelijk gekocht en gespendeerd moet worden. De producenten is om diezelfde reden zelden iets in de weg gelegd. Die mogen produceren wat ze willen: milieuonvriendelijke auto's, tv's die alleen op standby-stand kunnen maar niet uit, jacuzzi's, viervoudig verpakte koekjes en miljoenen flippo's waar na een week geen kind meer naar omkijkt. Zo blijven er dus dagelijks containerladingen vol milieuonvriendelijke producten onze kant op komen. Die rommel wordt hoe dan ook toch verkocht, daar zorgt het dagelijkse bombardement van reclame wel voor.

De politiek zadelt de individuele consument nu op met een veel te zware taak: alle verleidingen weerstaan ten bate van de toekomstige generaties en de planeet in zijn geheel. Vooral de consument krijgt de schuld van het klimaatprobleem: de Groene Kerk had ons nog zo gewaarschuwd!

Komend najaar zal in ons land de politieke discussie worden gevoerd over de zogeheten Non Trade Concerns. Dat zijn alle niet-economische belangen die met productie en handel te maken hebben, zoals kinderarbeid, slavernij, gezondheidseffecten, natuurbeheer en milieuvervuiling.

Rond deze grote thema's dient ook onze regering te erkennen dat de verantwoordelijkheid niet vooral op het bordje van de individuele consument thuishoort. De focus moet verschuiven van de consumptie naar de productie en import. Slechte producten verbieden werkt veel beter dan dat gemodder met energielabels waar zelfs de verkopers niets mee aan kunnen vangen.

Verplicht het gebruik van biologisch afbreekbaar plastic voor de verpakking van etenswaren. Laat importeurs maar bewijzen dat hun tropisch hardhouten tuinmeubels niet ten koste zijn gegaan van oerwouden. Laat de energiebedrijven aantonen dat hun palmolie is geproduceerd volgens vastgestelde criteria. Laat producenten bewijzen dat hun cacao slaafvrij geteeld is of dat voor hun soja in Brazilië geen lokale gemeenschappen zijn verdreven. Kunnen ze dat niet? Jammer dan, maar dan bieden wij hen geen afzetmarkt voor hun dubieuze producten. Het milieuprobleem los je niet op door de consument tot een Spartaans 'ecocentrisch' leven te dwingen, maar door de problemen bij de bron aan te pakken.

Dit artikel verscheen eerder in De Gelderlander van 19 augustus 2008