Subsidies voor Nederland

De Europese Unie¹ biedt vele subsidiemogelijkheden² aan haar lidstaten³. In 2018 werd zo'n 37 procent van het budget van de Unie besteed aan landbouwsubsidies en zo'n 34,7 procent ging naar structurele acties voor het verbeteren van economie en sociale samenhang in het kader van het regionaal beleid. Ook de grootste bijdragen van de Europese Unie aan Nederland waren landbouwsubsidies en subsidies uit fondsen voor regionale ontwikkeling.

Met de landbouwsubsidies streeft de Europese Unie vier doelen na: het verhogen van de productiviteit van landbouwbedrijven, het verzekeren van het inkomen van agrariërs, het verzekeren van de voedselvoorziening van de Gemeenschap en het bevorderen van redelijke consumentenprijzen.

De bijdragen uit de structuurfondsen zijn bedoeld om de onderlinge verschillen binnen Europa te verkleinen en de sociale en economische structuur van verschillende gebieden te versterken. Binnen Nederland gaat dit geld voornamelijk naar plattelandsgebieden zoals Flevoland en Oost- en Noord-Nederland. Dit geld moet ervoor zorgen dat deze gebieden hun achterstand wegwerken op het gebied van economische activiteiten, werkgelegenheid en sociale cohesie.

Om onderzoek en ontwikkeling te stimuleren is in 2014 het subsidieprogramma Horizon 2020⁴ van start gegaan, als opvolger van het Zevende kaderprogramma voor onderzoek⁵. Ook programma's als COSME⁶ (mkb) en Connecting Europe⁷ (internationale netwerken) gingen in 2014 van start. Nederland besteedt ongeveer 29% van zijn EU-gelden aan onderzoek en ontwikkeling: dat is fors meer dan het EU-gemiddelde van 8%.

• 1. 

  De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad en het Europese Hof van Justitie.
   
• 2. 

  Een aanzienlijk deel van de uitgaven van de Europese Unie is bestemd voor subsidieregelingen. Deze zijn bedoeld om de doelstellingen te realiseren die zijn vastgesteld voor de verschillende beleidsterreinen van de EU.
   
• 3. 

  Momenteel zijn 27 landen lid van de Europese Unie. De meest recente uitbreiding van de Unie vond plaats op 1 juli 2013, met de toetreding van Kroatië. Er wordt verder over uitbreiding gesproken met verschillende landen in Oost-Europa. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 middernacht geen lid meer van de Europese Unie. Dat was het eerste land dat de EU verliet.
   
• 4. 

  Horizon 2020 was een financieringsprogramma van de Europese Commissie voor wetenschap, innovatie, onderzoek en ontwikkeling. Het programma had als doel de mondiale concurrentiepositie van Europa te verbeteren en de economische en sociale ambities van de Europese Unie te stimuleren. Om dit te realiseren moest het obstakels voor innovatie uit de weg ruimen en samenwerking tussen publieke en particuliere sectoren bevorderen. Het was daarmee een belangrijke pijler van de Innovatie-Unie en de 2020-strategie.
   
• 5. 

  Het zevende kaderprogramma voor onderzoek was een programma dat tot doel had om het onderzoeksbeleid beter af te stemmen op de economische en sociale ambities van de Europese Unie. Het programma was opgebouwd uit vier subprogramma's:
   
• 6. 

  Het programma voor het Concurrentievermogen van ondernemingen en MKB-bedrijven (COSME) beoogde initiatieven van ondernemers te stimuleren en daardoor het concurrentievermogen van de Europese markt te vergroten. Het budget voor de periode 2014-2020 bedroeg 2,3 miljard euro.
   
• 7. 

  Connecting Europe Facility (CEF) is een subsidieprogramma om het Europese vervoers-, energie- en digitale netwerk te verbeteren. Het programma moet zorgen voor een betere aansluiting tussen de lidstaten van de Europese Unie en helpen de groene en digitale transities te verwezenlijken. Het CEF Transport en CEF Energie ondersteunen de ontwikkeling van goed werkende, duurzame en efficiënte Europese netwerken op het gebied van transport en energie, en het CEF Digital ondersteunt projecten die het digitale netwerk verbeteren.
   
• 8. 

  Het lidmaatschap van de Europese Unie brengt niet voor ieder lidstaat dezelfde voor- en nadelen met zich mee. De meningen over de voor- en nadelen van het lidmaatschap verschillen niet alleen per lidstaat, ook binnen lidstaten zijn de meningen verdeeld. Door het lidmaatschap van de Europese Unie kunnen de regeringen van de lidstaten niet langer over alle onderwerpen zelf beslissen en zijn er regels waar alle lidstaten zich aan moeten houden. Tegelijkertijd betekent dit dat er allerlei rechten zijn die voor alle burgers van de EU gelden.