J. graaf van den Bosch

foto J. graaf van den Bosch
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
Source: Parlement.com.

Officier, die functies bekleedde in Nederlands-Indië en een belangrijke rol speelde bij het verdrijven van de Fransen in 1813. Nadien bestuurder in West-Indië en Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië. Was dé initiatiefnemer tot invoering van het stelsel van gedwongen verbouw van landbouwproducten voor koloniale bestuur (het cultuurstelsel). Nam na zijn terugkeer in Nederland het initiatief tot de oprichting van opvoedingsgestichten in Drenthe. Minister van Koloniën onder Willem I, maar in 1839 door de Tweede Kamer ten val gebracht. Daarna nog Tweede Kamerlid.

regeringsgezinden ten tijde van Willem II, regeringsgezinden ten tijde van Willem I en Willem II
in de periode 1830-1844: lid Tweede Kamer, minister, Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië

1.

Personal data

Surnames
Johannes

Place and date of birth
Herwijnen (Gld.), 2 February 1780

Place and date of death
's-Gravenhage, 28 January 1844

2.

Party/Movement

Party/Movement
  • regeringsgezind (ten tijde van Willem I en Willem II)
  • conservatief

3.

Main functions and occupations

  • op non actief, 1 January 1819
  • administrateur voor de zaken der Nationale militie en schutterijen, ministerie van Binnenlandse Zaken en Waterstaat, from 28 September 1823 until 12 October 1827
  • commissaris-generaal in West-Indië, from 12 October 1827 until 1 August 1828
  • Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië, from 16 January 1830 until 2 July 1833 (benoemd in oktober 1828)
  • Commissaris-Generaal over Nederlandsch-Indië, from 17 January 1832 until 1 February 1834
  • minister van Koloniën, from 30 May 1834 until 1 January 1840
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 7 November 1842 until 28 January 1844 (voor Zuid-Holland)

Formal job title
  • minister van staat, from 25 December 1839 until 28 January 1844

Military rank (officer) (4/8)
  • kolonel b.d., from 1 June 1808 until 25 November 1813
  • kolonel, from 25 November 1813 until 16 October 1828
  • luitenant-generaal, from 16 October 1828 until 24 November 1836
  • generaal-majoor titulair, 24 November 1836

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Other positions

Derived functions
lid Centrale afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from August 1843 until October 1843

5.

Activities

as Member of the Parliament
  • Behoorde in 1843 tot de 24 leden die vóór het (verworpen) wetsvoorstel tot regeling van 's Rijks openbare schuld stemden
  • Behoorde in 1843 tot de 24 leden die tegen hoofdstuk I van de begroting voor 1844 en 1845 stemden. De begroting werd met 33 tegen 24 stemmen aangenomen.

6.

Miscellaneous

algemeen (3/4)
  • In 1818 oprichter van de Maatschappij van Weldadigheid, die de koloniën Frederiksoord, Willemsoord en Wilhelminaoord en de gestichten Ommerschans en Veenhuizen stichtte
  • Voerde in Nederlands-Indië het cultuurstelsel in
  • De verwerping op 20 december 1839 met 39 tegen 12 stemmen door de Tweede Kamer van zijn wetsvoorstel inzake de aflossing van een voorschot bij de Nederlandsche Handel-Maatschappij op de verkoop van Indische producten, deed hem besluiten af te treden als minister. Hij nam de verantwoordelijk voor dit voorstel hoewel hij eigenlijk net als de Tweede Kamer van mening was dat het voorstel gepaard moest gaan met grotere openheid over de koloniale financiën. De koning wees dat echter af, hoewel ook de Raad van State in die zin had geadviseerd. Na zijn ontslagaanvrage vroegen diverse Kamerleden, diplomaten en staatsreden tevergeefs aan hem daarop terug te komen

Private life (3/4)
  • Eigenaar der Pondok Gedeh-landen
  • Twee van zijn zoons waren getrouwd met dochters van W.J. Junius van Hemert, Tweede en Eerste Kamerlid
  • Zijn vader was geneesheer te Herwijnen

Titles of nobility
  • baron, 17 June 1835
  • graaf, 25 December 1839

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

7.

Publications

Publications (6/9)
  • J.J. Westendorp Boerma, "Johannes van den Bosch als sociaal hervormer. De Maatschappij van Weldadigheid" (1927)
  • W.A. Knibbe, "De vestiging der monarchie: Het conflict Elout - Van den Bosch in verband met de voorgeschiedenis der regeeringsreglementen van 1830 en 1836", Utrecht, 1935 [Proefschrift Utrecht, 3 delen];
  • J.J. Westendorp Boerma, "Een geestdriftig Nederlander. Johannes van den Bosch" (1950)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel II, 221
  • S. Legêne, "Bosch, Johannes van den", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel VIII, 12
  • A Sens, "De kolonieman. Johannes van den Bosch (1780-1844), volksverheffer in naam van de Koning" (2019)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

8.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

9.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.