A. (Annemarie) Jorritsma-Lebbink

foto A. (Annemarie) Jorritsma-Lebbink
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Annemarie Jorritsma-Lebbink
Source: Parlement.com.

Annemarie Jorritsma (1950) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD i en sinds 24 november 2015 fractievoorzitter. In 1982 begon haar Haagse politieke loopbaan als Tweede Kamerlid, nadat zij eerder raadslid in Bolsward was. In het kabinet-Kok I i was mevrouw Jorritsma minister van Verkeer en Waterstaat en in het kabinet-Kok II i minister van Economische Zaken en vicepremier. Nadat zij in 2002 de verkiezing tot Kamervoorzitter had verloren, verliet zij de Tweede Kamer. Na waarnemend burgemeester van Delfzijl te zijn geweest, was mevrouw Jorritsma in 2003-2015 burgemeester van Almere. Tevens was zij zeven jaar voorzitter van de VNG.

VVD
functie(s) in de periode 1982-2023: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, minister, viceminister-president

1.

Personal data

Surnames
Annemarie (Annemarie)

Place and date of birth
Hengelo (Gld.), 1 June 1950

2.

Party/Movement

Party/Parties
VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie), from 1973

3.

Main functions and occupations

  • medewerkster reisbureau te Wolvega, from 1969 until 1971
  • secretaresse van een exportmanager te Dieren, from 1971 until 1974
  • freelancemedewerker VVV Friesland, from 1974 until 1982
  • lid gemeenteraad van Bolsward, from 5 September 1978 until 1 February 1989
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 16 September 1982 until 3 June 1986
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 30 July 1986 until 22 August 1994
  • minister van Verkeer en Waterstaat, from 22 August 1994 until 3 August 1998
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 19 May 1998 until 3 August 1998
  • minister van Economische Zaken en viceminister-president, from 3 August 1998 until 22 July 2002
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 23 May 2002 until 30 January 2003
  • waarnemend burgemeester van Delfzijl, from 11 February 2003 until 16 August 2003
  • burgemeester van Almere, from 16 August 2003 until 9 September 2015 (van 16 augustus tot 9 september 2015 waarnemend)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 9 June 2015 until 13 June 2023
  • fractievoorzitter VVD Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 24 November 2015 until 13 June 2023

cabinet formation
  • verkenner, from 18 March 2021 until 25 March 2021 (samen met minister Ollongren)

4.

Party political functions

Previous
  • lid adviesraad, Vrouwen in de VVD, from 1980 until 1982
  • secretaris Provinciale Vrouwen in de VVD, from 1980 until August 1994
  • plaatsvervangend lid adviesraad, Vrouwen in de VVD, from 1980 until August 1994
  • secretaris personeel, VVD-fractie Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 30 August 1986 until 14 November 1989

Leading candidate on list
  • lijsttrekker VVD Eerste Kamerverkiezingen 2019

5.

Other positions

Current
  • voorzitter NVP (Nederlandse Vereniging van Participatiemaatschappijen), from 1 September 2015
  • voorzitter Raad van Commissarissen N.V. Alliander, from 1 July 2016 (energie-infrastructuur)
  • lid Raad van Commissarissen Wilgenhaege Capital Market, from 1 January 2021
  • lid Raad van Commissarissen Sandy HoldCo (Roompotgroep), from 1 February 2022
  • lid Raad van Advies Econowind, from 2023
  • lid Raad van Advies Almere City FC, from 2023
  • voorzitter Raad van Commissarissen Accell, from 1 April 2024

Previous (20/50)
  • regionaal vertegenwoordiger, dagelijks bestuur Stichting Amsterdam Partners
  • lid dagelijks bestuur Stichting Kenniskring Amsterdam
  • lid algemeen bestuur Stichting Forum voor Stedelijke Vernieuwing
  • voorzitter Stichting Instandhouding Nieuwspoort
  • voorzitter SBBA (Stichting Beveiliging Bedrijventerreinen Almere) (als burgemeester)
  • voorzitter Economic Development Board Almere (als burgemeester)
  • voorzitter Veiligheidsregio Flevoland (als burgemeester)
  • voorzitter Regionaal College Politie Flevoland (als burgemeester)
  • korpsbeheerder, politie regio Flevoland, from 2009 until 2013
  • voorzitter auditteam voetbalvandalisme, from May 2009
  • voorzitter Commissie Rathenau Instituut, from 1 May 2012 until July 2012
  • voorzitter CEMR (Council of European Municipalities and Regions), from December 2013 until January 2016
  • voorzitter KNHM (Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij), from 29 May 2015 until 1 January 2024
  • voorzitter jury 'Zakenvrouw van het jaar'
  • lid Raad van Commissarissen PriceWaterhouseCoopers Nederland BV, from 1 September 2015 until 1 February 2022
  • kwartiermaker topvrouwen.nl, from 24 November 2015 until 1 January 2019
  • lid Raad van Commissarissen Brandblock Global, from 1 April 2017 until 1 January 2021
  • voorzitter bestuur Stichting 'verkiezing overheidsmanager van het jaar', until 2018
  • commissaris-generaal Floriade Almere 2022, from September 2018
  • lid Raad van Toezicht Platform Talent voor Techniek, from 15 January 2019

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


Derived functions
  • voorzitter bijzondere commissie voor de Nota Alcohol en Samenleving (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 17 February 1987 until September 1989
  • voorzitter parlementaire werkgroep naamgeving zalen Tweede Kamer, 1992
  • voorzitter vaste commissie voor Defensie (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 3 October 2002 until 30 January 2003
  • vicevoorzitter vaste commissie voor Infrastructuur, Milieu en Ruimtelijke Ordening (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 16 June 2015 until 7 November 2017
  • lid Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa, from July 2015 until 24 January 2016
  • lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 24 November 2015 until 13 June 2023
  • vicevoorzitter vaste commissie voor Infrastructuur, Waterstaat en Omgeving (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 7 November 2017 until 11 June 2019

Honorary positions
erevoorzitter VNG, from 3 June 2015

6.

Education

Primary education
  • Prot.Chr. lagere school te Hengelo (Gld.)

Secondary education
  • m.m.s., bijzonder lyceum "Baudartius Lyceum" te Zutphen, until June 1967

Higher education
  • M.O.-Frans (akte M.O.-a), from 1974 until 1977

Post-academic education
  • opleiding School voor Toeristische Vorming te Breda, from June 1967 until 1969

alternative forms of education
  • stenografie, Nederlands, Engels, Frans en Duits, Instituut "Schoevers"
  • kadercursus discussie en vergadertechniek, 1979
  • landelijke vormingscursus VVD, 1980

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Was in de periode 1982-1994 woordvoerster verkeer en waterstaat en onderwijs van de VVD-Tweede Kamerfactie. Hield zich ook bezig met ruimtelijke ordening (o.a. openluchtrecreatie en de Waddenzee), volkshuisvesting (herziening van de Woningwet) en emancipatiebeleid. Voerde in 1989 het woord bij de behandeling van een wetsvoorstel over zwangerschaps- en bevallingsverlof.
  • Interpelleerde op 15 maart 1990 minister Maij-Weggen over uitspraken over het reiskostenforfait
  • In de periode 2002-2003 was zij woordvoerster sociale zaken
  • Voerde in 2016 het woord bij de behandeling van het wetsvoorstel Omgevingswet

Dissenting voting behaviour
  • Behoorde in 2018 tot de zes leden van haar fractie die vóór het initiatiefwetsvoorstel-Dijkstra stemde over de automatische donorregistratie

Policy-making activities as minister (10/17)
  • Bracht in 1997 samen met minister De Boer een discussienota over de toekomst van de luchtvaart in Nederland uit
  • Nam in 1997 het besluit het aantal nachtvluchten op Schiphol te beperken. Dit besluit werd toegelicht in een brief van haar en minister De Boer over geluidzones rond Schiphol. Daarin werd tevens ingegaan op de aanleg van een vijfde baan. (25.466)
  • Diende in 1997 het wetsvoorstel Telecommunicatiewet in en verdedigde dit in 1998 in de Tweede Kamer. Het voorstel werd door staatssecretaris Monique de Vries in het Staatsblad gebracht. (25.533)
  • Diende in 1997 het wetsvoorstel Wet op het rekeningrijden in. Hiermee moest een systeem van heffingen in de spits op drukke wegen in de Randstad worden ingevoerd. Het wetsvoorstel werd in 2000 ingetrokken en vervangen door een nieuw wetsvoorstel. (25.816)
  • Verdedigde in 1997 met succes het besluit om vliegveld Beek (Maastricht-Aachen Airport) uit te breiden en om op beperkte schaal nachtvluchten toe te staan (25.230)
  • Verdedigde in 1998 in de Tweede Kamer met succes de Tunnelwet Westerschelde, die machtigt tot oprichting van een NV voor het bouwen, onderhouden en exploiteren van een tunnel onder de Westerschelde. De wet werd door haar opvolgster in het Staatsblad gebracht. (25.675)
  • Bracht in 2000 de notitie 'Publieke belangen en marktordening. Liberalisering en privatisering in netwerksectoren' uit. De notitie behandelt de vraag hoe de overheid haar verantwoordelijkheid voor publieke belangen in netwerksectoren op een effectieve en doelmatige wijze kan waarborgen. Het gaat hierbij met name om de garantie van universele dienstverlening, bescherming van gebonden klanten, leveringszekerheid, kwaliteit van de dienstverlening en het voorkomen van negatieve effecten voor milieu, veiligheid en volksgezondheid. (27.018)
  • Stelde in 2000 samen met minister De Vries het Actal (Adviescollege toetsing administratieve lasten) in
  • Bracht in 2000 samen met de ministers Zalm, Van Boxtel, Brinkhorst, Hermans en Vermeend en de staatssecretarissen Benschop en J.M. de Vries de nota 'De kenniseconomie in zicht uit. Daarin worden initiatieven ontvouwd om aan te sluiten bij de door de EU ontwikkeling 'Lissabon-strategie'. Het betreft vooral structurele hervormingen als het versnellen van de liberalisering van netwerksectoren (energie, telecom), het versneld voltooien van de Interne Markt voor financiële diensten, en activering vanuit de sociale zekerheid, onder meer door nieuwe initiatieven om de armoedeval te verminderen. Met de Lissabon-strategie moet Europa de meest dynamische en competatieve regio ter wereld worden, gekenmerkt door duurzame groei, toenemende werkgelegenheid en sociale samenhang. (27.406)
  • Verdedigde in 2002 samen met staatssecretaris Van Hoof met succes de beslissing om de F16 op termijn te vervangen door de Amerikaanse Joint Strike Fighter. Daarbij waren de mogelijkheden voor de Nederlandse industrie om te participeren in de 'System Development and Demonstration' (ontwikkelingsfase) een doorslaggevende factor.

Legislative activities as minister (10/18)
  • Bracht in 1997 de Vergunningenwet Westerschelde (Stb. 258) tot stand, waardoor Vlaanderen alle bestuursrechtelijke vergunningen kreeg die nodig waren op grond van het in 1996 tot stand gekomen Verdrag inzake de verruiming van de vaarweg in de Westerschelde. De wet is in 2005 ingetrokken. (25.187)
  • Bracht in 1997 een wijziging (Stb. 296) van de Wet telecommunicatievoorzieningen tot stand tot liberalisering van spraaktelefoniedienst. Door de wijziging worden concessiehouders ertoe verplicht hun spraaktelefoonnetten te koppelen met de netten van nieuwe aanbieders. (25.331)
  • Bracht in 1997 een wet (Stb. 559) tot stand tot wijziging van de Wet personenvervoer. De bevoegdheden van de minister inzake de vaststelling van de dienstregeling voor interlokaal vervoer en de verlening van de vergunning voor het verrichten van dit vervoer gaat over naar de colleges van gedeputeerde staten van de provincies. (24.686)
  • Bracht in 1997 een wijziging (Stb. 578) van de Spoorwegwet en van de Wet personenvervoer tot stand tot implementatie van een EG-richtlijn. Het stelsel van het eenzijdig opleggen van een openbare dienstverplichting op spoorweggebied wordt vervangen door de mogelijkheid om een openbaar dienstcontract te sluiten. Doel is onder meer bevordering van concurrentie tussen spoorwegondernemingen in Europa. (24.042)
  • Bracht in 1997 de Wet veilen van schaarse frequenties voor systemen van digitale mobiele telecommunicatie (Stb. 566) tot stand. Hierdoor kan bij deze veiling het principe van de vrije concurrentie worden toegepast. (25.171)
  • Bracht in 1997 de Zeevaartbemanningswet (Stb. 757) tot stand, die voorschriften bevat voor de bemanning van zeeschepen die onder Nederlandse vlag varen. De reder is verantwoordelijk voor de samenstelling van de bemanning. (25.233)
  • Bracht in 1998 de Planwet verkeer en vervoer (Stb. 423) tot stand, die de verhoudingen tussen Rijk, provincie en gemeente op het gebied van verkeer en vervoer regelt, alsmede de planning op dit gebied. (25.337)
  • Bracht in 1999 als minister van Economische Zaken een wijziging (Stb. 260) van de Elektriciteitswet 1998 tot stand inzake netbeheer en levering van elektriciteit aan beschermde afnemers. Hiermee wordt een verdere stap gezet naar liberalisering van de elektriciteitsmarkt, zoals die eerder was vastgelegd in een EG-richtlijn. Er komt onder meer een toezichtsregime voor de vaststelling van tarieven voor kleingebruikers. (26.303)
  • Bracht in 2000 de Gaswet (Stb. 305) tot stand, waardoor de gassector geleidelijk zal worden geliberaliseerd. De mogelijkheden voor levering en in- en uitvoer van gas voor het gebruik van infrastructuur voor gastransport worden verruimd. De minister houdt toezicht op de tarieven en bewaakt dat de gaslevering op peil blijft. De Nederlandse Gasunie blijft belast met de planmatige winning van gas in Nederland. (26.463)
  • Bracht in 2000 de Overgangswet elektriciteitsproductiesector (Stb. 607) tot stand. De wet regelde de overgang en afwikkeling van de niet-marktconforme kosten van de elektriciteitsproductiesector, die voortvloeiden uit contracten en investeringen die in het verleden waren aangegaan en waartoe een commercieel bedrijf in een geliberaliseerde elektriciteitsmarkt niet zou besluiten. (27.250)

als (in)formateur
  • Kreeg op 18 maart 2021 samen met Kajsa Ollongren van de Tweede Kamer het verzoek ten behoeve van het debat over de verkiezingsuitslag een verkenning te verrichten naar de verschillende opties om tot vorming van een kabinet te komen. De verkenning werd op 25 maart, voortijdig, beëindigd.

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Miscellaneous

algemeen
  • In het rapport van de enquêtecommissie Bijlmerramp werd ernstige kritiek geuit op de wijze waarop die ramp onder haar verantwoordelijkheid als minister van Verkeer en Waterstaat was afgehandeld, met name ten aanzien van de lading van het verongelukte vliegtuig. Na een 18 uur durend debat verwierp de Tweede Kamer echter op 3 juni 1999 een tegen haar gerichte motie van afkeuring.
  • In mei 2002 beschuldigde het Algemeen Dagblad haar van belangenverstrengeling. In het bestuur van de stichting die sinds 1994 haar belang beheerde in het familiebedrijf zat haar dochter en aan het bedrijf was subsidie verstrekt. Een onderzoek door de Algemene Rekenkamer wees uit dat zij, noch haar ministerie, een rol hadden gespeeld bij de subsidieverstrekking. De beheersstichting bleek geen invloed op de koers van het familiebedrijf te hebben gehad.
  • Werd in mei 2002 bij de verkiezing van een Tweede Kamervoorzitter verslagen door haar fractiegenoot Weisglas. Zij kreeg 41 stemmen, Weisglas 80 stemmen.
  • Werd in 2010 door de vertrouwenscommissie uit de Amsterdamse gemeenteraad als eerste voorgedragen voor het burgemeesterschap van Amsterdam. De gemeenteraad gaf echter de voorkeur aan Eberhard van der Laan.

Campaign trail
  • Was in 1994 vierde op de VVD-kandidatenlijst
  • Was in 1998 derde op de VVD-kandidatenlijst

9.

Publications

Publications
  • H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
  • "Bij dit werk hoort een stukje macht. Ik vind het een heerlijk gevoel, dat er soms dingen gebeuren zoals ik het wil", in: A. Groen e.a. (red.), Vrouwen en het Binnenhof (1985), 69
  • T. van Rijckevorsel en H. Enkelaar, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1988)
  • Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1995, 1999)
  • De Groene Amsterdammer, 21 februari 1990
  • Volkskrant Magazine, 3 februari 2001

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.