Drs. A.Ch. (Andrée) van Es - Main contents

Strijdbaar en actief Tweede Kamerlid voor de PSP en GroenLinks. Was al op jonge leeftijd Tweede Kamerlid voor de PSP, na eerst fractiemedewerker te zijn geweest. Zette zich in voor rechten van minderjarigen, minderheden en vrouwen en voerde in vele debatten het woord. Kwam in 1986 in conflict met fractieleider Van der Spek i over de koers van de partij, omdat zij voorstander was van samenwerking met CPN i en PPR i. Onderbrak, hoewel zij toen het enige PSP-Kamerlid was, haar Kamerlidmaatschap vanwege zwangerschap. Na haar vertrek uit de politiek onder meer werkzaam bij de omroep, directeur van 'De Balie', voorzitter van GGZ Nederland en directeur-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties. In 2010-2014 was zij wethouder van Amsterdam.

PSP, GroenLinks
functie(s) in de periode 1981-1990: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

• - 

  PSP (Pacifistisch-Socialistische Partij), from 1975 until 27 January 1991
• - 

  GroenLinks, from 24 November 1990 (vanaf 2023 tevens lid PvdA)

• - 

  medewerker JAC (Jongeren Adviescentrum), from 1971 until 1975
• - 

  medewerker PSP-fractie Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 1975 until 1980
• - 

  juriste JAC te Amsterdam, from 1980 until 1981
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 10 June 1981 until 8 November 1990
• - 

  fractievoorzitter PSP Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 December 1985 until 5 September 1989
• - 

  groepsredacteur Radio I VPRO, from June 1993 until 1996
• - 

  medewerker tv-programma's NOS (Nederlandse Omroep Stichting), around 1996
• - 

  projectleider '200 jaar justitie' van "De Balie", centrum voor cultuur en politiek te Amsterdam, from 1998 until 1 February 1999
• - 

  directeur "De Balie", centrum voor cultuur en politiek te Amsterdam, from 1 February 1999 until 1 January 2002
• - 

  voorzitter GGZ Nederland, brancheorganisatie van instellingen in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg, from 1 January 2002 until 16 November 2007
• - 

  directeur-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties, ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, from 16 November 2007 until May 2010
• - 

  wethouder (van werk en inkomen en diversiteit) van Amsterdam, from 18 May 2010 until 18 June 2014
• - 

  lid gemeenteraad van Amsterdam, from 27 March 2014 until 11 June 2014

• - 

  lid PSP-jongerenbestuur, from 1976 until 1978
• - 

  lid partijbestuur PSP, from 1979
• - 

  politiek leider PSP, from 14 December 1985 until 5 September 1989

• - 

  lijsttrekker PSP Tweede Kamerverkiezingen 1986

• - 

  voorzitter Stichting Junushoff, from 1 May 2022
• - 

  voorzitter Amsterdams Comité 4 en 5 mei, from March 2023

• - 

  lid Raad van Toezicht Stichting Sanquin Bloedvoorziening, from June 2006 until October 2007
• - 

  lid Adviescommissie beloning en rechtspositie ambtelijke en politieke topstructuur (commissie-Dijkstal), from November 2002 until April 2004
• - 

  voorzitter BoZ (Brancheorganisatie Zorg), from 2004 until 2005
• - 

  lid commissie onderzoek dreigende lerarentekort (commissie-Rinnooy Kan), from May 2007 until 12 June 2007
• - 

  voorzitter Raad van Advies Stichting Herinneringscentrum "Indisch Huis", from 2009
• - 

  lid College Standaardisatie 2010
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Stichting Vluchteling, from 2010 until 2011
• - 

  regent "Het Dolhuys" te Haarlem, from 2011 until 2017
• - 

  lid Nationaal Comité Inhuldiging, 2013
• - 

  voorzitter bestuurlijk overleg participatiewet, "Werkkamer", from July 2013
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Rutgers, kenniscentrum seksualiteit, from 2014 until 2 October 2018
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht "Rutgers WPF (World Poupulation Foundation)", from July 2014 until July 2018
• - 

  lid bestuur Nederlands Instituut voor Internationale Betrekking "Clingendael", from 1 March 2015 until March 2018
• - 

  'verkenner' en informateur collegevorming gemeente Utrecht, from 26 March 2018 until June 2018
• - 

  voorzitter Nationale Unesco-Commissie, from September 2014 until 1 September 2019
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht UMC Groningen, from 1 February 2015 until 1 June 2024
• - 

  co-decaan Leernetwerk NSOB (Nederlandse School voor Openbaar Bestuur), from March 2015
• - 

  onafhankelijk ketenadviseur betalingsproblemen persoonsgebonden budgetten (PGB's), from 24 March 2015
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht "De Forensische Zorgspecialisten", from 1 January 2017
• - 

  lid College van Toezicht Nederlandse Orde van Advocaten, from 1 January 2017

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  ondervoorzitter vaste commissie voor het Minderhedenbeleid (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 13 December 1989 until 7 November 1990
• - 

  voorzitter vaste commissie voor de Nationale Ombudsman (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 21 December 1989 until 7 November 1990

• - 

  lagere school te 's-Gravenhage

• - 

  gymnasium-a, "Tweede Vrijzinnig-Christelijke Lyceum" te 's-Gravenhage, until June 1970

• - 

  Spaanse taal- en letterkunde (niet voltooid), Rijksuniversiteit Utrecht, from 1970 until 1971
• - 

  Nederlands recht: bestuurswetenschappen van de staatkundige richting, Rijksuniversiteit Utrecht, from 1971 until 1979

• - 

  Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met justitie-aangelegenheden (kinderrecht, gevangeniswezen, vreemdelingenzaken), emancipatie, minderhedenbeleid en jeugdwelzijn.
• - 

  Interpelleerde op 22 mei 1984 samen met Lankhorst (PPR) staatssecretaris Korte-van Hemel en minister Van den Broek over het beleid t.a.v. vluchtelingen uit Eritrea
• - 

  Interpelleerde op 28 maart 1985 samen met Lankhorst (PPR) de ministers Rietkerk en De Ruiter over activiteiten van de Militaire Inlichtingendienst t.a.v. de vredesbeweging
• - 

  Interpelleerde op 28 november 1985 minister Korthals Altes over de dood van de arrestant Hans Kok in Amsterdam
• - 

  Interpelleerde op 12 mei 1987 minister Korthals Altes over de inval bij het weekblad "Bluf"
• - 

  Vanaf 1989 was zij woordvoerster buitenlandse zaken, defensie, justitie en asiel- en minderhedenbeleid van de GroenLinks-fractie. Voerde tevens het woord bij de behandeling van de anti-discriminatiewetgeving.
• - 

  Interpelleerde op 13 december 1989 staatssecretaris Kosto over de opvang van asielzoekers op Schiphol-Oost
• - 

  Interpelleerde op 27 maart 1990 minister-president Lubbers over diens uitspraken over het minderhedenbeleid

• - 

  In december 1985 werd zij na een richtingenstrijd met fractiegenoot Fred van der Spek gekozen tot partijleidster
• - 

  Was in 1988 enige weken afwezig vanwege zwangerschap en bevalling. Tijdelijke vervanging van haar (zij was de enige vertegenwoordigster van de PSP) bleek uiteindelijk niet mogelijk. Zijzelf wenste de nummer vier van de kandidatenlijst, Wilbert Willems, als haar tijdelijke vervanger, terwijl de partij vasthield aan de nummer twee, Titia Bos. Toen die weigerde toe te zeggen na terugkeer van Van Es haar zetel weer te zullen opgeven, besloot de partijraad dat er geen tijdelijke vervanger zou komen.
• - 

  Nam in 1990 ontslag als Tweede Kamerlid, omdat zij het lidmaatschap moeilijk te combineren achtte met het moederschap, omdat zij nieuwe mensen binnen GroenLinks een kans wilde geven en omdat de totstandkoming van GroenLinks was voltooid.
• - 

  Werd in 2001 door het kabinet gevraagd Máxima Zorreguieta behulpzaam te zijn bij haar inburgering in de Nederlandse samenleving

• - 

  Was na haar Kamerlidmaatschap gehuwd met Maarten van Traa
• - 

  Haar vader had een Haags-Indische achtergrond en verbleef enige tijd als militair in Nederlandsch-Indië

• - 

  Was in 1989 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 2 op de GroenLinks-kandidatenlijst

• - 

  H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
• - 

  "Je moet je losvechten van je vanzelfsprekende voorbestemming", in: A. Groen e.a. (red.), Vrouwen en het Binnenhof (1985)", 47
• - 

  "Onstuimig maar geduldig. Interviews en biografische schetsen uit de geschiedenis van de PSP" (1987)
• - 

  T. van Rijckevorsel en H. Enkelaar, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1988)
• - 

  NRC Handelsblad, 14 juli 1990
• - 

  Danielle Pinedo, "Ik zeg: nooit meer in die landelijke politiek", NRC Weekend, 17 en 18 maart 2012

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.