Mr. Th.C. (Thom) de Graaf

foto Mr. Th.C. (Thom) de Graaf
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Raad van State
Source: Parlement.com.

Thom de Graaf (1957) is sinds 1 november 2018 vicepresident van de Raad van State i. Daarvoor was hij van 7 juni 2011 tot 20 september 2018 Eerste Kamerlid voor D66. Van juni 2015 tot juni 2018 was hij tevens fractievoorzitter. In 2007-2012 was hij burgemeester van Nijmegen en van 1 februari 2012 tot 26 september 2018 was hij voorzitter van de Vereniging Hogescholen. De heer De Graaf werd op jonge leeftijd gemeenteraadslid in Leiden en was daarnaast topambtenaar op Binnenlandse Zaken. In 1994 werd hij Tweede Kamerlid. Hij was lid van de enquêtecommissie IRT. In 1997 volgde hij Wolffensperger i op als fractievoorzitter en hij leidde de D66-fractie tijdens paars II i en Balkenende I i, maar stapte na de verkiezingsnederlaag van 2003 op. Keerde in het kabinet-Balkenende II i terug als vicepremier en minister voor Bestuurlijke vernieuwing. Zag in 2005 zijn voorstel voor de gekozen burgemeester stranden in de Senaat en trad toen af.

D66
functie(s) in de periode 1994-heden: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK, lid Eerste Kamer, fractievoorzitter EK, minister, viceminister-president, vicepresident Raad van State, politiek leider

1.

Personal data

Surnames
Thomas Carolus (Thom)

Place and date of birth
Amsterdam, 11 June 1957

2.

Party/Movement

Party/Parties
  • D'66 (Democraten 1966), from 1977 until 15 June 1985 (partijnaam gewijzigd)
  • D66 (Democraten 66)

3.

Main functions and occupations

  • assistent en parttime onderzoeksmedewerker CPG (Centrum voor Parlementaire Geschiedenis), Katholieke Universiteit Nijmegen, from 1978 until 1981
  • wetenschappelijk medewerker staatsrecht, faculteit der rechtsgeleerdheid, Katholieke Universiteit Nijmegen, from 1981 until 1985
  • ambtenaar ministerie van Binnenlandse Zaken, from 1985 until 1989
  • hoofd hoofdafdeling politiebeleid en juridische Zaken, ministerie van Binnenlandse Zaken, from 1989 until 1991
  • lid gemeenteraad van Leiden, from 1 May 1990 until 12 April 1994
  • plaatsvervangend directeur, directie Politie, ministerie van Binnenlandse Zaken, from 1991 until May 1994
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 May 1994 until 27 May 2003
  • fractievoorzitter D66 Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 November 1997 until 6 May 1998
  • fractievoorzitter D66 Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 May 1998 until 22 January 2003
  • minister zonder portefeuille (minister voor Bestuurlijke vernieuwing en Koninkrijksrelaties), tevens viceminister-president, from 27 May 2003 until 23 March 2005
  • adviseur bij PricewaterhouseCoopers, from 2006 until January 2007 (drie dagen per week)
  • burgemeester van Nijmegen, from 8 January 2007 until 1 February 2012
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 7 June 2011 until 20 September 2018
  • voorzitter Vereniging Hogescholen, from 1 February 2012 until 26 September 2018 (voorheen HBO-raad, belangen- en werkgeversvereniging van hogescholen in Nederland)
  • fractievoorzitter D66 Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 9 June 2015 until 26 June 2018
  • vicevoorzitter Raad van State, from 1 November 2018 (beëdigd 29 oktober 2018)

Responsibilities as minister
  • Hield zich als minister behalve met staatkundige vernieuwing (kiesstelsel, referendum, dualisering, gekozen burgemeester, Grondwet) en Koninkrijksrelaties ook bezig met grotestedenbeleid en kwaliteit van de Rijksdienst

4.

Party political functions

Summary
  • erelid D66, from 21 May 2005

Previous
  • voorzitter D'66 afdeling Nijmegen, from 1979 until 1982
  • lid/vicevoorzitter adviesraad D66, from 1982 until 1985
  • lid Rapportagecommissie D'66, from 1983 until 1986
  • secretaris dagelijks bestuur/hoofdbestuur D66, from 1986 until 1990
  • lid commissie GPO (Gemeentelijk en Provinciaal Overleg), from 1987 until 1990
  • voorzitter commissie toekomstverkenning 2001, from 1988 until 1989
  • fractiesecretaris D66 Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 25 August 1994 until 21 November 1997
  • lid bestuur Opleidingscentrum D66, around July 1997 until 27 May 2003
  • voorzitter Stichting fractieassistentie D66, from 21 November 1997 until 22 January 2003
  • politiek leider D66, from 14 May 1998 until 22 January 2003

Leading candidate on list
  • lijsttrekker D66 Tweede Kamerverkiezingen 2002, from 17 November 2001 until 15 May 2002
  • lijsttrekker D66 Tweede Kamerverkiezingen 2003, from 16 November 2002 until 22 January 2003
  • lijsttrekker D66 Eerste Kamerverkiezingen 2015

5.

Other positions

Current
  • voorzitter Stichting Nationale Herdenking 15 augustus 1945, from 1 October 2020
  • lid Raad van Advies Carnegie Stichting, from 2020
  • voorzitter Raad van Toezicht stichting Nederlands Openlucht Museum, from March 2021

Previous (20/54)
  • voorzitter Commissie Nationaal Plan Toekomst Onderwijswetenschappen, from 1 November 2009 until 15 February 2011
  • voorzitter jury Anne Vondelingprijs voor politieke journalistiek, from 2010 until 1 July 2013
  • beoogd Regioburgemeester Oost-Nederland in verband met nationale politie, from 1 May 2011 until 1 February 2012
  • lid Raad van Toezicht NSOB (Nederlandse School voor Openbaar Bestuur), from September 2011
  • lid Raad van Advies adviesbureau "Verdonck, Klooster & Associates"
  • lid bestuur Neth-ER (Netherlands house for Education and Research), from 2012 until 26 September 2018
  • lid bestuur Nationaal regieorgaan praktijkgericht onderzoek SIA, deel uitmakend van NWO, from 2012 until 26 September 2018
  • lid bestuur Stichting Innovatie Alliantie, from 2012 until 2013
  • voorzitter Raad van Toezicht Stichting Waarborgfonds HBO, from 2012 until 1 November 2014
  • lid bestuur Stichting van het Onderwijs, from 2012 until 26 September 2018
  • voorzitter Raad van Commissarissen "Witte Kruis, mobiele zorgverlening", from 11 April 2013 until 2016
  • lid Raad van Advies Stichting "The Rights Forum",, from July 2013 until May 2018
  • voorzitter Accreditatiecommissie Zorgbestuurders NVZD, from November 2013 until 1 November 2018
  • voorzitter Raad van Advies Nederlandse Orde van Advocaten, from December 2013 until 1 November 2018
  • informateur collegevorming gemeente Amsterdam, from March 2014 until May 2014
  • lid curatorium Max Planck Instituut, from 2015 until 1 November 2018
  • voorzitter Raad van Commissarissen vervoersbedrijf Transdev Nederland Holding, from May 2016 until 1 November 2018
  • lid bestuur Stichting Legal Valley Gelderland, from November 2016 until October 2018
  • voorzitter Raad van Toezicht Nederlands Filmfonds, from 2017 until 1 November 2018
  • voorzitter Jury Libris Geschiedenisprijs 2022

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.


Derived functions
  • lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 21 September 1994 until 2 December 1997 (zevende ondervoorzitter)
  • vicevoorzitter parlementaire enquêtecommissie opsporingsmethoden (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 6 December 1994 until June 1996
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 3 October 2002 until March 2003
  • waarnemend voorzitter vaste commissie voor Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from March 2003 until 10 April 2003
  • voorzitter vaste commissie voor Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 10 April 2003 until 27 May 2003
  • vicevoorzitter vaste commissie voor Koninkrijksrelaties (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 21 June 2011 until 20 September 2018
  • lid College van Senioren (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 9 June 2015 until 26 June 2018

6.

Education

Primary education
  • R.K. lagere school te Lisse
  • R.K. lagere school te Haarlem
  • R.K. lagere school te Nijmegen

Secondary education
  • gymnasium-b, "Stedelijk Gymnasium" te Nijmegen, until 18 June 1976

Academic education
  • Nederlands recht: staatsrecht en parlementaire geschiedenis, Katholieke Universiteit Nijmegen, from 1976 until 28 October 1981

Internships
  • stage in de VS, 1988 (1 maand)

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Hield zich als Tweede Kamerlid onder meer bezig met binnenlandse zaken, politie en Antilliaanse zaken en later ook met buitenlandse zaken en Europese zaken
  • Hield zich in de Eerste Kamer behalve met algemene politieke vraagstukken bezig met binnenlandse zaken, Koninkrijksrelaties, Europa, defensie en immigratie en asiel

Policy-making activities as minister
  • Zond in september 2003 een hoofdlijnennotitie naar de Tweede Kamer over de gekozen burgemeester. Aangekondigd wordt dat in 2006 in alle gemeenten verkiezingen voor de burgemeester zullen plaatsvinden. De positie van de burgemeester zal zodanig worden versterkt, dat deze als lokaal 'regeringsleider' kan optreden. (29.223)
  • Zond in november 2003 de hoofdlijnennotitie naar de Tweede Kamer over een nieuw kiesstelsel. Uitgangspunten daarvan zijn: een tweestemmenstelsel met meervoudige districten, 75 districtskandidaten, waarbij kiezers één voorkeurstem op een landelijke kandidaat kunnen uitbrengen en één op een districtskandidaat, en onverenigbaarheid van een landelijke en een districtskandidatuur. (29.356)
  • Bracht in december 2003 een actieprogramma tot modernisering van de overheid ('Andere Overheid') uit. Belangrijke doelstellingen zijn vermindering van bureaucratie en regelzucht en vergroting van de slagkracht en doelmatigheid. Mogelijkheden voor het nemen van de eigen verantwoordelijkheid door burgers moet worden gestimuleerd. (29.362)
  • Bracht in april 2004 de Nota 'Samenwerken aan de Krachtige stad' uit over voortzetting en vernieuwing van het grotestedenbeleid. Gemeenten krijgen meer ruimte om zelf te bepalen op welke wijze zij problemen willen aanpakken.
  • Bracht in mei 2004 de Nota Grondrechten in een pluriforme samenleving uit over evenwicht in de onderlinge verhouding tussen de klassieke grondrechten (29.614)
  • Diende in november 2004 het wetsvoorstel Wet verkiezing burgemeester in. Dit wetsvoorstel beoogde uitwerking te geven aan de herziene Grondwet (op het moment van indiening was een voorstel in tweede lezing aanhangig bij de Eerste Kamer). De verkiezing zou plaatsvinden op basis van absolute meerderheid, waarbij zo nodig een tweede ronde moest worden gehouden. (29.865)
  • Diende in februari 2005 het wetsvoorstel Wet wijziging kiesstelsel Tweede Kamer in. Dit beoogde een tweestemmenstelsel in te voeren, waarbij kiezers zowel een landelijke als regionale stem zouden uitbrengen. Het voorstel werd in februari 2006 door zijn opvolger Pechtold ingetrokken. (29.986)

Legislative activities as minister
  • Bracht in 2005 een herziening van de Grondwet in het Staatsblad, waardoor het voor volksvertegenwoordigers mogelijk wordt zich bij zwangerschap of langdurige ziekte tijdelijk te laten vervangen

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Werd in november 1997 fractievoorzitter nadat van de fractieleden twaalf hem steunden. Negen leden waren voor Roger van Boxtel.
  • Bepleitte begin april 2000 modernisering van de monarchie. Daarbij zou het staatshoofd niet langer deel moeten uitmaken van de regering en geen rol meer moeten spelen bij de kabinetsformatie. Evenmin zou de koning(in) voorzitter van de Raad van State moeten zijn. Het kabinet kwam naar aanleiding hiervan in september 2000 met een notitie, waarin stond dat geen aanleiding werd gezien om de constitutionele rol van het staatshoofd te veranderen.
  • Was in 2003 kandidaat voor het Tweede Kamervoorzitterschap, maar werd verslagen door de aftredende Kamervoorzitter Weisglas. Kreeg bij de eerste stemmingsronde 37 en bij de tweede stemmingsronde 17 van de 145 stemmen.
  • Was in 2003 bij de onderhandelingen in de kabinetsformatie samen met Bert Bakker secondant van Boris Dittrich
  • Maakte op de avond van 23 maart 2005 zijn aftreden als minister bekend, nadat een dag eerder de Eerste Kamer het door hem verdedigde wetsvoorstel tot het uit de Grondwet halen van de Kroonbenoeming van de burgemeester had verworpen. Bij zijn besluit speelde ook mee, dat er voor hem, na overleg in de coalitie, onvoldoende zicht bestond op het tot stand brengen van een hervorming van het kiesstelsel.

Campaign trail
  • Was in 1998 bij de Tweede Kamerverkiezingen nummer 2 op de D66-kandidatenlijst

9.

Publications

Publications
  • Mark Koster, "Een saaie Van Mierlo", Intermediair, 21-25 mei 2000
  • René Moerland, "'Ik staar niet uit het raam en ik slaap goed, dank u. Maar ik ben wel boos'", NRC Handelsblad, 9 april 2005
  • "'Wereld is veranderd, maar aparte rol burgemeester blijft'", interview door Leo Mudde, VNG-Magazine, januari 2007
  • Toof Brader en Marja Vuijsje, "Haagse portretten. Tweede-Kamerleden, ministers, staatssecretarissen" (1995, 1999)

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.