Dr. H.J. (Huib) van Mook

foto Dr. H.J. (Huib) van Mook
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Source: Parlement.com.

Koloniaal bestuurder en minister. Behoorde in het interbellum tot de vooruitstrevende krachten in Nederlands-Indië rond het blad 'De Stuw'. Ondanks zijn opvattingen werd hij topambtenaar bij het Indische Gouvernement. Week na de inval van Japan uit naar Australië en ging van daar naar Londen en werd minister van Koloniën. Na 1945 de hoogste Nederlandse gezagsdrager in Nederlands-Indië. Bedacht het concept van federale staat Indonesië dat deel van een Nederlands-Indonesische Unie zou worden. Toen dat niet via onderhandelingen kon worden bereikt, werd hij voorstander van gewapend optreden. Nam in 1948 uit onvrede over de Indiëpolitiek van de naoorlogse kabinetten verbitterd ontslag. Werd daarna hoogleraar in de Verenigde Staten.

partijloos
in de periode 1941-1948: minister, Luitenant-Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië

1.

Personal data

Surnames
Hubertus Johannes (Huib)

Place and date of birth
Semarang (Ned.-Indië), 30 May 1894

Place and date of death
L'Isle-sur-la-Sorgue (Frankrijk), 10 May 1965

2.

Party/Movement

Party/Movement
links-liberaal

Party/Parties
partijloos

3.

Main functions and occupations

  • lid Volksraad van Nederlands-Indië, from 15 June 1931 until 1 July 1934
  • hoofdambtenaar Bureau voor Economische Zaken te Buitenzorg (Ned.-Indië), from 1 July 1934 until August 1937
  • directeur departement van Economische Zaken te Buitenzorg (Ned.-Indië), from 31 August 1937 until November 1941
  • luitenant-Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, from 1 January 1942 until 21 May 1942 (benoemd bij Gouvernementsbesluit van 29 december 1941; verbleef in Australië)
  • minister van Koloniën, from 21 May 1942 until 23 February 1945 (reeds op 20 november 1941 benoemd, maar die benoeming werd weer ingetrokken)
  • luitenant-Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië, from 14 September 1944 until 3 November 1948 (verbleef in 1944-1945 in Australië)
  • hoogleraar politieke wetenschappen, University of California te Berkeley (VS), from July 1949 until July 1951

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Other positions

  • voorzitter adviescommissie van de Verenigde Naties voor bestuurlijke problemen der ontwikkelingslanden, 1951
  • docent ISS (Institute of Social Studies) te 's-Gravenhage

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activities

Policy-making activities as minister
  • Droeg als minister van Koloniën de politieke verantwoordelijkheid voor de zgn. 7-december-rede (7 december 1942) van koningin Wilhelmina over de naoorlogse verhoudingen tussen Nederland en de overzeese rijksdelen. Was feitelijk zelf de auteur van die rede.

Legislative activities as minister
  • Bracht in 1943 het Overgangsbesluit Algemeen Bestuur Nederlands-Indië (Stb. D65) en het Overgangsbesluit Indische Staatsregeling (Stb. D66) tot stand

7.

Miscellaneous

algemeen (3/15)
  • Verloor in 1948 het vertrouwen van KVP, VVD en CHU, en van de linkervleugel van de PvdA
  • Tijdens de kabinetsformatie van 1948 werd besloten tot zijn vervanging door Beel, wat op 12 augustus 1948 leidde tot een brief van minister Sassen waarin hem werd gevraagd een andere diplomatieke functie te aanvaarden. Hij had eerder zelf aangegeven ontslag te willen nemen, maar toonde zich niettemin zeer verontwaardigd over de handelwijze van minister Sassen. Diende uiteindelijk op 11 oktober 1948 zelf - gedesillusioneerd en verbitterd - zijn ontslag in (per 1 november). Weigerde hierna een benoeming tot ambassadeur.
  • Na zijn aftreden bepleitte met name Drees hem tot minister van staat te benoemen. Een meerderheid van het kabinet wees dit echter af.

Private life (3/4)
  • Tijdens zijn studie sterk beïnvloed door de progressieve Leidse richting in de Indologie van de hoogleraren Snouck Hurgronje en Van Vollenhoven
  • Zijn echtgenote was geboren in Djokjakarta en was een dochter van een onderwijzer
  • Zijn vader was wethouder van Soerabaja

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publications

Publications
  • T. van den Berge, "H.J. van Mook. Een vrij en gelukkig Indonesië" (2014)
  • H.W. von der Dunk, "Mook, Hubertus Johannes van (1894-1965)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel I, 405
  • L. de Jong "Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog", deel IX (eerste helft), 348
  • "Van Mook synoniem met Batavia", in: P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx (red.), Het kabinet-Drees-Van Schaik 1948-1951, Band C Koude Oorlog, dekolonisatie en integratie, 405-408

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

9.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.