Mr. W. Wintgens

foto Mr. W. Wintgens
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Collectie-Van Eck (Nationaal Archief)
Source: Parlement.com.

Bekend negentiende-eeuws politicus. Advocaat, die in 1849 als jongste lid in de nieuwe, rechtstreeks gekozen Tweede Kamer kwam en tot 1885 politiek actief bleef. Lange tijd afgevaardigde voor het district Delft en later voor Den Haag. Aanvankelijk gematigd liberaal, maar later één van de laatste conservatieven. Beschouwde zichzelf als onafhankelijk lid. Was korte tijd minister van Justitie in het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt i. Nam in 1885 ontslag om doorbreking van het evenwicht tussen liberalen en confessionelen mogelijk te maken. Spreekvaardig, al was hij vaak lang van stof en sprak hij op een ouderwetse retorische wijze.

'pragmatisch' liberaal, conservatief, conservatief-liberaal
in de periode 1849-1885: lid Tweede Kamer, minister

1.

Personal data

Surnames
Willem

Place and date of birth
's-Gravenhage, 8 January 1818

Place and date of death
's-Gravenhage, 12 January 1895

2.

Party/Movement

Party/Movement
  • 'pragmatisch' liberaal (ca. 1849-1864)
  • conservatief
  • lid Haagse kiesvereniging "Recht voor Allen", around 1879

3.

Main functions and occupations

  • advocaat te 's-Gravenhage, 29 September 1838 (op kantoor van vader, later eigen kantoor, ook tijdens Kamerlidmaatschap)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 13 February 1849 until 20 August 1850 (voor het kiesdistrict Delft)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 7 October 1850 until 26 April 1853 (voor het kiesdistrict Delft)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 June 1853 until 11 October 1866 (voor het kiesdistrict Delft)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 19 November 1866 until 3 January 1868 (voor het kiesdistrict Delft)
  • minister van Justitie, from 4 January 1868 until 4 June 1868
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 18 September 1871 until 11 October 1884 (voor het kiesdistrict 's-Gravenhage)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 November 1884 until 14 March 1885 (voor het kiesdistrict 's-Gravenhage)

4.

Other positions

  • voorzitter bestuur Ambachtsschool te 's-Gravenhage, around 1875
  • lid Raad van Toezicht en Discipline der Advocaten, around 1885

Derived functions (2/14)
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from September 1879 until November 1879
  • lid Commissie van Rapporteurs over een onderzoek naar een door het Indische Gouvernement gesloten contract met de Billitonmaatschappij (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from November 1882 until February 1883

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activities

as Member of the Parliament (3/6)
  • Vroeg in mei 1860 in een (aangenomen) motie om wettelijke regeling van de uitgifte van suikercontracten in Nederlands-Indië. Toen minister Rochussen weigerde deze motie uit te voeren, verwierp de Tweede Kamer diens begroting (december 1860).
  • Behoorde in 1861 tot de meerderheid die vóór de ontwerp-Wet op de Raad van State stemden
  • Behoorde in 1861 tot de meerderheid die vóór een amendement-Ter Bruggen Hugenholtz stemde over het halveren van de begroting voor Onvoorziene Uitgaven

Dissenting voting behaviour (0/5)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


Policy-making activities as minister
  • Diende als minister onder andere wetsvoorstellen in over verkorting van termijnen bij de rechtsvordering van vreemdelingen, over judiciële boetes, tot regeling van de makelaardij en over de bestraffing van ambtsmisdrijven. Deze wetsvoorstellen bleven onafgedaan.

7.

Miscellaneous

algemeen
  • Allengs conservatiever, maar ook antiklerikaal
  • Nam in november 1885 ontslag als Tweede Kamerlid vanwege zijn positie tussen liberalen en confessionelen, die in sterkte gelijk waren (het 'dode' punt). Had bij de begrotingsbehandeling tegen amendementen van de rechterzijde om te bezuinigingen op uitgaven voor openbaar onderwijs gestemd, waardoor deze werden verworpen en werd hierover met name door De Savornin Lohman gekapitteld. Omdat hij deze verantwoordelijkheid niet wilde blijven dragen, legde hij zijn Kamerlidmaatschap neer.
  • Zijn politieke redevoeringen werden uitgegeven bij de Haagse uitgeverij en boekhandel Van Stockum

Private life
  • Weigerde in juni 1857 een hoogleraarschap aan de Hogeschool te Groningen
  • Hij was één van de zeer weinigen in de Kamer in wie Multatuli wel vertrouwen had
  • Zijn vader was raadsheer in de Hoge Raad der Nederlanden (1844)

Anecdotes and citations
  • Karakteriseerde in 1861 het sinds 1853 gevoerde beleid als: "gemis van beginselen, verzaking van beginselen, vergissing omtrent beginselen, fusie van beginselen, goochelspel met beginselen, misverstanden omtrent beginselen"
  • Zei in december 1864 bij de behandeling van de begroting voor Koloniën over het batige saldo door het cultuurstelsel: "[Maar] neemt er uw hoed voor af: gij zult ze niet meer zien."
  • Nadat A. Schimmelpennick van der Oye enige tijd aandachtig een Kamerrede van Wintgens had aangehoord, verliet hij opzichtig de vergaderzaal en zei toen tegen in de koffiekamer aanwezige medeleden. "God, God, wat staat die Wintgens weer te zaniken"

Campaign trail (3/14)
  • Versloeg in 1879 A. Haakma van Royen (lib.)
  • Versloeg in 1883 jhr. G.J.G. Klerck (lib.)
  • Versloeg in 1884 bij de algemene verkiezineg R.A.W. Sluiter (lib.) na herstemming. In de eerste ronde was onder anderen ook jhr. A.P.C. van Karenbeek tegenkandidaat.

Non-acceptance of political functions
  • ministerschap, 1856 (geweigerd)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publications

Publications
  • Lavater jr., "Politieke Photografien van de aftredende leden der Tweede Kamer" (1879)
  • J. Heemskerk Azn., Levensbericht van W. Wintgens, in: Handelingen en Mededelingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1895/6, 181
  • H.W.J. Helsen, scriptie basisdoctoraal, staatkundige studierichting, vak geschiedenis der Nederlandse staatsinstellingen, RU Leiden (1981)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IV, 1468
  • Ned. Patriciaat, 1914
  • Multatuli, Verzamelde Werken, deel VI, pp. 446-449 en deel XII, pp. 585-587 en 619-620

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

9.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.