J.J. (Koos) Vorrink - Main contents

Charismatische en dominante sociaaldemocratische voorman in het interbellum en in de eerste naoorlogse jaren. Aanvankelijk onderwijzer. Leidde met veel bezieling de socialistische jeugdbeweging AJC i en was voorzitter van de SDAP en na de oorlog van de PvdA. Was actief in het verzet, onder andere bij Het Parool. In 1945-1946 regeringscommissaris voor het toezicht op politieke delinkwenten. Fel anticommunistisch en daarom ook onderwerp van een communistische lastercampagne. In de Tweede Kamer defensiewoordvoerder van de PvdA. Goed organisator maar met een autoritaire stijl.

SDAP, PvdA
functie(s) in de periode 1937-1954: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, partijvoorzitter

• - 

  SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from 1918 until 9 February 1946
• - 

  PvdA (Partij van de Arbeid), from 9 February 1946

• - 

  tijdelijk onderwijzer te Vlaardingen, from 1 December 1911 until 1 May 1912
• - 

  onderwijzer, Openbare lagere school te Vlaardingen, from 1 May 1912 until 1919 (onderbreking i.v.m. mobilisatie)
• - 

  onderwijzer, Openbare lagere school te Amsterdam, from June 1919 until 1920
• - 

  bezoldigd secretaris AJC (Arbeiders Jeugd Centrale), from 1 November 1920 until 11 May 1924
• - 

  bezoldigd voorzitter AJC (Arbeiders Jeugd Centrale), from 11 May 1924 until November 1924
• - 

  bezoldigd voorzitter IvAO (Instituut voor Arbeidersontwikkeling), from November 1924 until May 1927
• - 

  voorzitter AJC (Arbeiders Jeugd Centrale), from May 1927 until 1 April 1934
• - 

  voorzitter SDAP, from 1 April 1934 until 9 February 1946
• - 

  lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 17 September 1935 until 4 June 1946
• - 

  regeringsgemachtigde in algemene dienst, belast met toezicht op arrestatie en bewaking van politieke delinquenten, ministerie van Algemene Oorlogsvoering, from 25 July 1945 until 9 May 1946
• - 

  voorzitter PvdA, from 9 February 1946 until 23 February 1955 (uitgeschakeld door een ongeval in 1949 en afwezig vanwege ziekte vanaf begin 1953)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 4 June 1946 until 19 September 1954

• - 

  geïnterneerd gevangenenkamp te Haaren (N.Br.), from 2 April 1943 until April 1944 (werd op 1 april in Eindhoven gearresteerd)
• - 

  geïnterneerd concentratiekamp te Sachsenhausen, from April 1944 until May 1945

• - 

  lid commissie onderzoek van het militaire vraagstuk, from July 1924
• - 

  lid bestuur AJC (Arbeiders Jeugd Centrale), from November 1924 until May 1927
• - 

  redacteur AJC-orgaan "Het Jonge Volk", 1928
• - 

  lid SDAP-commissie actie en propaganda tegen extremisme (Commissie van Vijf), from April 1934
• - 

  lid commissie beginselprogramma PvdA, from 27 July 1946 until 24 April 1947
• - 

  lid fractiebestuur PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, from July 1946 until 19 September 1954
• - 

  voorzitter militaire commissie PvdA, from January 1950 until 23 February 1955

• - 

  lijstaanvoerder PvdA Tweede Kamerverkiezingen 1946 (kieskringen Amsterdam, Groningen en Assen), from 21 March 1946 until 17 May 1946
• - 

  lijstaanvoerder PvdA Tweede Kamerverkiezingen 1948 (kieskringen Amsterdam, Groningen en Assen), from 15 April 1948 until 7 July 1948

• - 

  voorzitter KGOB (Kwekelingen Geheel-Onthouders Bond), afdeling Haarlem, from November 1908
• - 

  secretaris KGOB (Kwekelingen Geheel-Onthouders Bond), from October 1912 until 1913
• - 

  voorzitter Stichting voor Zon en Vrijheid
• - 

  redacteur maandblad "De Nieuwe Stem", from October 1918 until October 1919
• - 

  redacteur "De Daad", orgaan voor sociaaldemocratische jongeren, from January 1920
• - 

  lid bestuur Socialistische Jeugd Internationale, from May 1926 until 1932
• - 

  lid Staatscommissie aanvullend onderwijs voor de rijpere jeugd (Staatscommissie-Van Wijnbergen), from 7 March 1927 until 24 March 1930
• - 

  lid commissie tot bestrijding van de gevolgen van jeugdwerkloosheid, from April 1932
• - 

  voorzitter Socialistische Jeugd Internationale, from 1932 until 1935
• - 

  lid commissie herziening tactiek SDAP, from June 1933 until November 1933
• - 

  lid bestuur Troelstra-oord, from April 1934
• - 

  lid bestuur IvAO (Instituut voor Arbeidersontwikkeling), from April 1934
• - 

  lid Centrale Jeugdraad, until July 1934
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. "De Arbeiderspers", from May 1934
• - 

  lid Politiek Convent, from 1 July 1940 until March 1942
• - 

  lid redactie illegale blad "Het Parool", from February 1941 until March 1942
• - 

  lid Grootburgercomité, from December 1941 until 1 April 1943
• - 

  lid Nationaal Comité, from January 1942 until 1 April 1943
• - 

  redacteur illegale blad "Verzet", from March 1942 until 1 April 1943
• - 

  ondervoorzitter Nationale Advies Commissie (adviescollege voor de samenstelling van de Voorlopige Staten-Generaal), from 20 July 1945 until 16 November 1945
• - 

  voorzitter Staatscommissie voor het annexatie-vraagstuk, from 22 August 1945 until May 1946
• - 

  lid commissie vervullen opengevallen plaatsen Staten-Generaal (Nationale Advies Commissie), October 1945
• - 

  lid Legercommissie, from 16 June 1947 until July 1948
• - 

  lid Defensiecommissie, from July 1948 until 1954

• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 22 March 1938 until 28 June 1938
• - 

  lid Centrale Afdeling (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 20 September 1938 until 20 December 1938
• - 

  voorzitter één van de vier Commissies van Rapporteurs over wetsontwerp Overdracht Souvereiniteit Indonesië (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 23 November 1949 until December 1949
• - 

  voorzitter begrotingscommissie voor Oorlog en Marine (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 27 September 1950 until 17 September 1953
• - 

  voorzitter vaste commissie voor Oorlog en Marine (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 17 September 1953 until 16 November 1953

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  u.l.o. te Vlaardingen

• - 

  Rijkskweekschool voor onderwijzers te Haarlem, from 1 May 1907 until May 1911
• - 

  gymnastiek (L.O.-akte)
• - 

  gymnastiek (hoofdakte), until 1914

• - 

  Hield zich in de Eerste Kamer vooral bezig met buitenlandse zaken
• - 

  Interpelleerde op 11 januari 1938 minister Patijn over de stappen door de regering gedaan of te doen inzake de erkenning van de koning van Italië als keizer van Ethiopië
• - 

  Was defensiewoordvoerder van de PvdA-Tweede Kamerfractie

• - 

  Moest in mei 1946 ontslag nemen als regeringsgemachtigde nadat hij openlijk kritiek had geuit op het in zijn ogen lakse vervolgingsbeleid ten aanzien van Arnold Meijer. Minister Kolfschoten beschouwde die kritiek als ongewenste inmenging en dreigde met een ministeriële crisis.
• - 

  Leider, propagandist en organisator van de socialistische jeugdbeweging
• - 

  Charismatisch redenaar, met grote retorische kwaliteiten

• - 

  Trachtte in mei 1940 tevergeefs via IJmuiden naar Engeland uit te wijken
• - 

  Zat in de periode 1940-1943 ondergedoken en was onder andere actief in het Nationaal Comité, dat plannen maakte voor een overgangsbewind na een Duitse nederlaag. Bij de contacten daarover met Londen werd hij slachtoffer van het door Anton van der Waals uitgevoerde Englandspiel. Raakte op 1 april 1943, na arrestatie in Eindhoven, in gevangenschap.
• - 

  Raakte in januari 1949 zwaar gewond bij een vliegtuigongeluk in Denemarken, op een missie om bij de Noorse regering begrip te vragen voor het Nederlandse Indiëbeleid.
• - 

  Kreeg in februari 1955 een beroerte
• - 

  Van hem staat bij het Koos Vorrinkhuis (een NIVON-huis) in Lage Vuursche een borstbeeld

• - 

  Werd in 1935 en 1937 tot Eerste Kamerlid gekozen door Groep III: Noord-Holland en Friesland

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  "Wat deed Koos Vorrink? De klare taal der feiten" (Amsterdam, 1948
• - 

  C.H. Wiedijk, "Koos Vorrink" (1986)
• - 

  A.A.de Jonge, "Vorrink, Jacobus Jan (1891-1955)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel II, 590
• - 

  C.H. Wiedijk en G. Harmsen, "Vorrink, Jacobus Jan", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel III, 221
• - 

  Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.