J.T. (Jakob) Vellenga

foto J.T. (Jakob) Vellenga
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Source: Parlement.com.

Fries en hervormd PvdA-Tweede Kamerlid. Oud-journalist en wethouder van Leeuwarden. Hield zich vooral bezig met sociale zaken, gemeentefinanciën, binnenlands bestuur en ouderenbeleid. Niet spectaculair, maar wel een gewaardeerd en gerespecteerd afgevaardigde. Werd tot zijn teleurstelling in 1979 door zijn fractie niet aangewezen als Tweede Kamervoorzitter als opvolger van Vondeling i. Verliet toen de politiek. Door zijn gevoel voor humor en lange gestalte de ideale figuur om op het Sinterklaasfeest in de Tweede Kamer de rol van Sint te spelen.

PvdA
functie(s) in de periode 1965-1979: lid Tweede Kamer

1.

Personal data

Surnames
Jakob Tiede (Jakob)

Place and date of birth
Leeuwarden, 2 September 1920

Place and date of death
Leeuwarden, 20 September 2012

2.

Party/Movement

Party/Parties
PvdA (Partij van de Arbeid), from 9 February 1946

3.

Main functions and occupations

  • administratieve functie, papierfabriek te Leeuwarden, from 1938 until 1942
  • afdelingschef Arbeidsbureau te Leeuwarden, from 1942 until September 1952
  • lid gemeenteraad van Leeuwarden, from 2 September 1946 until 3 September 1974
  • lid Provinciale Staten van Friesland, from 29 April 1950 until 6 July 1954
  • journalist dagblad "Het Vrije Volk" te Leeuwarden, from 1952 until 1953
  • wethouder (van armwezen, sociale zaken en personeelszaken) van Leeuwarden, from 1 September 1953 until 8 June 1965
  • lid Provinciale Staten van Friesland, from 3 July 1962 until 2 June 1966
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 8 June 1965 until 22 February 1967
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 3 September 1968 until 28 August 1979

4.

Party political functions

Summary
  • secretaris PvdA afdeling Leeuwarden, from 1946 until 1948
  • lid bestuur PvdA gewest Friesland, from 1948 until 1964
  • lid partijraad PvdA, from 1948 until 1964
  • voorzitter jongerenorganisatie "Nieuwe Koers", gewest Friesland, from 1948 until 1951
  • fractievoorzitter PvdA gemeenteraad van Leeuwarden, from September 1950 until September 1953
  • voorzitter PCWG (Protestants-Christelijke Werkgemeenschap in de PvdA), gewest Friesland, from 1954 until 1973
  • fractievoorzitter PvdA gemeenteraad van Leeuwarden, from September 1966 until September 1974 (1970-1974 fractievoorzitter PvdA-PPR)

5.

Other positions

  • ouderling en voorganger Nederlandse Hervormde Kerk, from 1944 until 1965
  • lid generale synode Nederlandse Hervormde Kerk, from 1953 until 1959
  • columnist maandblad "Leeuwarder gemeenschap" te leeuwarden, from 1953 until 1969
  • eindredacteur maandblad "Doorbraak", from 1954 until 1965
  • ambtenaar burgerlijke stand te Leeuwarden, from 11 November 1954 until 1990
  • onafhankelijk voorzitter adviescommissie werkloosheidsvoorziening van de SER
  • lid bestuur Stichting "Fryske ambachts- en volkskunst"
  • lid hoofdbestuur Bond van Staatspensionering, around 1970
  • lid hoofdbestuur VARA (Vereniging van Arbeiders Radio-Amateurs), around 1970
  • voorzitter Nederlandse Vereniging voor Volkscredietwezen, around 1970
  • adviseur ANBO (Algemene Nederlandse Bond van Ouderen), from 1980 until 1995
  • voorzitter Welzijnsadviesraad Provincie Friesland, from 1981 until 1994
  • lid Raad van Commissarissen Thermochemie te Bergum, from 1981 until 1990
  • ondervoorzitter Voorlopige Raad voor het Ouderenbeleid, from 1982 until 1994
  • voorzitter "De Terp", Centrum voor Thuislozenzorg, Leeuwarden, from 1982 until 1994
  • lid Raad van Commissarissen "Tebel", from 1984 until 1991
  • voorzitter Nationaal Comité Europees Jaar van de Ouderen en Solidariteit tussen generaties 1993, from 1993 until 1994

Derived functions
  • ondervoorzitter vaste commissie voor Binnenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 19 June 1973 until 24 January 1978
  • voorzitter bijzondere commissie voor de Interimnota inzake de bestrijding van werkloosheid/Nota inzake de werkgelegenheid (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 15 October 1974 until April 1978
  • ondervoorzitter bijzondere commissie voor de Nota Bejaardenbeleid (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 23 September 1975 until April 1976
  • voorzitter bijzondere commissie voor het wetsontwerp verlof zonder behoud van loon van werknemers i.v.m. het lidmaatschap van sommige vertegenwoordigende organen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 21 September 1976 until March 1979
  • voorzitter commissie voor het onderzoek van de geloofsbrieven (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 8 June 1977 until 28 August 1979
  • voorzitter vaste commissie voor Binnenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 24 January 1978 until 28 August 1979
  • ondervoorzitter vaste commissie voor de betrekkingen met de Nederlandse Antillen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 21 March 1979 until 28 August 1979

6.

Education

Primary education
  • lagere Willem Lodewijkschool te Leeuwarden

Secondary education
  • Christelijke Hogere Burgerschool te Leeuwarden, until 1938

Higher education
  • akte godsdienstonderwijs, until 1944

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met sociale zaken, pensioenen, financiën lagere overheden, binnenlandse zaken, Koninkrijksaangelegenheden en maatschappelijk werk (ouderenbeleid). Daarnaast regiovertegenwoordiger voor Friesland.
  • Was in de periode 1971-1972 woordvoerder volkshuisvesting

Dissenting voting behaviour (2/5)
  • Behoorde in 1971 tot de dertien leden van zijn fractie die vóór het wetsvoorstel Verlenging (en beëindiging) Wet premiekerkenbouw stemden
  • Behoorde in 1976 tot de acht leden van zijn fractie die vóór een (verworpen) motie-Kappeyne van de Coppello stemden waarin gevraagd werd de Oude Balzaal als plenaire zaal te handhaven

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Miscellaneous

Private life
  • Voltrok als ambtenaar van de burgerlijke stand in Leeuwarden meer dan 5000 huwelijken
  • Zijn vader stemde op de Hervormd-Gereformeerde Staatspartij

Anecdotes and citations
  • Op 5 december placht hij in de Tweede Kamer op te treden als Sinterklaas waarbij hij tal van collega's de oren waste.

Pseudonyms and nicknames
"de lange darm" (bijnaam in Leeuwarden)

9.

Publications

Publications
  • F. van der Molen, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1970)
  • "Parlement en gemeenteraad interessante combinatie. Raadslid-Kamerlid J.T. Vellenga zag Abram, Leeuwarder Courant, 5 september 1970
  • Pieter de Groot, "" Wat een spreker was die man", Leeuwarder Courant, 22 september 2012
  • W. Slagter, "'Ik gaan in see / met Jee-Tee-Vee'. In memoriam J.T. Vellenga (1920-2012)", in Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2013, 147

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.