J.R. (Reinhardt) Snoeck Henkemans

Ambitieuze Haagse wijnkoper die tot de vooraanstaande Tweede Kamerleden van de CHU behoorde. Speelde als waarnemend fractievoorzitter een belangrijke rol bij de val van het eerste kabinet-Colijn¹ toen de CHU uit anti-Roomse overwegingen steun gaf aan het SGP-amendement over het schrappen van gelden voor het gezantschap bij de Paus. Keerde zich daarna tegen het door De Visser² bedachte compromis om de crisis op te lossen. Was tevens wethouder in Den Haag. Blijmoedig man, populair in eigen kring. Kende de eigen achterban door zijn vele contacten in het land goed. Op sociaal gebied vooruitstrevender dan veel van zijn partijgenoten.

CHU
functie(s) in de periode 1909-1935: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

• - 

  CHP (Christelijk-Historische Partij), from 1903 until 9 July 1908
• - 

  CHU (Christelijk-Historische Unie), from 9 July 1908

• - 

  wijnhandelaar (groot- en kleinhandel) te 's-Gravenhage, from 1878
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 September 1909 until 16 September 1913 (voor het kiesdistrict Amsterdam II)
• - 

  lid gemeenteraad van 's-Gravenhage, from 7 September 1915 until 1 September 1941 (in de periode 1915-1919 gekozen in district I)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 14 March 1916 until 3 October 1935 (1916-1918 voor het kiesdistrict Apeldoorn)
• - 

  fractievoorzitter CHU Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 1 March 1932 until 28 April 1933
• - 

  wethouder (van financiën) van 's-Gravenhage, from 18 September 1933 until 5 September 1939
• - 

  waarnemend burgemeester van 's-Gravenhage, from 1 June 1934 until 1 July 1934 (na het aftreden van burgemeester Bosch ridder van Rosenthal)

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

• - 

  voorzitter Vereniging tot Oprichting en Instandhouding van Christelijke Mulo-scholen te 's-Gravenhage
• - 

  voorzitter Papefonds (fonds ten behoeve van armen)
• - 

  voorzitter Algemene Armencommissie, from September 1933
• - 

  lid College van Toezicht Ziektewet, around 1933

• - 

  voorzitter begrotingscommissie voor hoofdstuk V (Binnenlandse Zaken en Landbouw) 1931 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)
• - 

  voorzitter Commissie voor het Verslag van de verrichtingen aangaande het Armbestuur (Tweede Kamer der Staten-Generaal), 1931
• - 

  lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from April 1932 until May 1933
• - 

  voorzitter begrotingscommissie voor hoofdstuk III (Buitenlandse Zaken) 1934 (Tweede Kamer der Staten-Generaal)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

• - 

  Hield zich in de Tweede Kamer bezig met uiteenlopende zaken, waaronder arbeid, justitie, handel, pensioenen en onderwijs

• - 

  Behoorde in 1933 tot de drie leden van zijn fractie die tegen het wetsvoorstel Beperking van uitgaven openbare kassen door uitvoering van de LO-wet 1920 stemden
• - 

  Behoorde in 1933 tot de vier leden van zijn fractie die tegen een wetsvoorstel over korting op pensioenen van voormalige Indische ambtenaren stemden

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

• - 

  Was als partijsecretaris actief bij het oprichten van kiesverenigingen en reisde daartoe regelmatig door het land
• - 

  Had in 1925 een groot aandeel in de val van het kabinet-Colijn I door zijn verzet tegen het bestendigen van het gezantschap bij de Paus. Wees als waarnemend fractievoorzitter het plan van formateur (en CHU-fractievoorzitter) De Visser af om dat gezantschap te combineren met de diplomatieke post in Bern of Wenen.
• - 

  In de Eerste Kamerfractie bestonden bezwaren tegen het feit dat hij de functies van Tweede Kamerlid, partijsecretaris en hoofdredacteur van 'De Nederlander' combineerde
• - 

  In november 1931 werd hem door de raad van commissarissen het hoofdredacteurschap van De Nederlander ontnomen, nadat hij op de voorpagina aandacht had besteed aan een kritische beschouwingen op de opvattingen van B.Ch. de Savonin Lohman over de volkssoevereiniteit
• - 

  Was in 1934 en 1935 als oudste lid in jaren in 1935 enkele keren fungerend Tweede Kamervoorzitter

• - 

  Zijn moeder overleed in 1888

• - 

  Werd in 1909 in het district 's-Gravenhage II na herstemming verslagen door W. Dolk (lib.)
• - 

  Werd in 1913 in het district Amsterdam II na herstemming verslagen door M. Mendels (sdap), in het district 's-Gravenhage II na herstemming door W. Dolk (lib.), in het district Zutphen na herstemming door F. Lieftinck (lib.) en in het district Alkmaar na herstemming door jhr. P. van Foreest (vl).
• - 

  Werd in 1913 bij een naverkiezing in het district Amsterdam II na herstemming verslagen door A.H. Gerhard (sdap)
• - 

  Versloeg in 1916 bij een tussentijdse verkiezing in het district Apeldoorn J. Esmeijer (vdb)
• - 

  Versloeg in 1917 P.Th. Hugenholtz (comité anti-grondwetsherziening)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  G. Puchinger, "Tilanus vertelde mij zijn leven", 77-79
• - 

  H. van Spanning, "De Christelijk-Historische Unie", deel I, 330 (1988)
• - 

  W. Slagter, "Snoeck Henkemans, Johan Reinhardt (1862-1945)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 467
• - 

  Onze Afgevaardigden, 1909

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Uitgebreide biografieën van de huidige leden van de Eerste en Tweede Kamer zijn beschikbaar via parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

• 1. 

  Dit eerste christelijke kabinet onder leiding van Hendrikus Colijn kwam al na drie maanden, in november 1925, ten val. Colijn was bij de verkiezingen als sterke man geafficheerd, nadat hij als minister van Financiën in het vorige kabinet een op bezuinigingen gericht financieel beleid had gevoerd. Ook in dit door hem geleide kabinet had hij de portefeuille Financiën.
   
• 2. 

  Hervormd predikant en vooraanstaand CHU-politicus. Tegenstander van de doleantie en wars van scherpslijperij. Kwam in 1897 voor de kleine Christelijk-Historische Kiezersbond in de Tweede Kamer. In 1918 de eerste minister van Onderwijs in de twintigste eeuw. Voltooide met zijn Lager-Onderwijswet de onderwijspacificatie. Bracht ook andere belangrijke wetgeving tot stand, zoals de Nijverheids-onderwijswet. Keerde na zijn ministerschap in 1925 terug in de Kamer als fractievoorzitter van de CHU. Raakte in onmin met zijn partijgenoten nadat hij in 1926 (tevergeefs) een compromis had gezocht voor het gezantschap bij de Paus, en in 1929 omdat hij niet accepteerde dat niet hij maar zijn opvolger advies uitbracht bij de kabinetsformatie. Sociaal voelend en algemeen geacht staatsman. Begenadigd en veelgevraagd feest- en kanselredenaar.