H.J.F.M. (Henk) Sneevliet - Main contents

Starre revolutionaire marxist, die vanuit de SDAP via de CPH i opschoof naar uiterst links. Politiek actief in Nederlands-Indië en daarom uitgewezen. Later voorzitter van de anarchistische vakbond. Goed organisator, spreker en schrijver, en bekend agitator. Richtte met Mao de Chinese Communistische Partij op. IJdel en tamelijk autoritair, maar ook moedig. In 1942 op de Leusderheide door de Duitsers terechtgesteld vanwege verzetsactiviteiten.

RSP, RSAP
functie(s) in de periode 1933-1937: lid Tweede Kamer, fractievoorzitter TK

• - 

  SDAP (Sociaal-Democratische Arbeiderspartij), from 1902 until 1912
• - 

  SDP (Sociaal-Democratische Partij), from 1912 until December 1912
• - 

  SDP (Sociaal-Democratische Partij), from 1916
• - 

  Revolutionair Arbeiderscomité, around 1925
• - 

  CPH (Communistische Partij Holland), until 26 May 1927
• - 

  RSP (Revolutionair-Socialistische Partij), from 2 February 1929 until 2 March 1935 (medeoprichter)
• - 

  RSAP (Revolutionair-Socialistische Arbeiderspartij), from 2 March 1935 until 14 April 1942

• - 

  ambtenaar Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen ("S.S.") te Zutphen, from 1900 until 1904
• - 

  spoorwegambtenaar te Zwolle, from 1904 until 1 January 1910
• - 

  lid gemeenteraad van Zwolle, from September 1907 until 1 January 1910
• - 

  vrijgestelde NVST (Nederlandse Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel) te Utrecht, from 1 January 1910 until January 1911
• - 

  voorzitter NVST, from January 1911 until July 1912
• - 

  kantoorbediende, hoofdkwartier NVST, from July 1912 until December 1912
• - 

  lid redactie "Soerabaiasch Handelsblad" te Soerabaja (Nederlands-Indië), from March 1913 until 30 June 1913
• - 

  secretaris "Handelsvereeniging Semarang" te Semarang (Ned.-Indië), from 1 July 1913 until 20 April 1917 (ontslagen i.v.m. politieke activiteiten)
• - 

  bezoldigd propagandist, Nederlands-Indische Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel, from June 1917 until 16 December 1918
• - 

  bezoldigd propagandist CPH, from 1919 until August 1919
• - 

  bezoldigd bestuurder NAS (Nationaal Arbeids Secretariaat), from August 1919 until December 1919
• - 

  vertegenwoordiger Komintern in het Verre Oosten te Sjanghai (China), from 1920 until August 1923
• - 

  medewerker afdeling Duitsland, Komintern te Moskou (Sovjet-Unie), from December 1923 until March 1924
• - 

  voorzitter NAS, from 5 May 1924
• - 

  lid Provinciale Staten van Noord-Holland, from 7 July 1931 until 4 July 1939 (voor de RSP)
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 July 1933 until 8 June 1937
• - 

  fractievoorzitter RS(A)P Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 July 1933 until 8 June 1937 (éénmansfractie)
• - 

  lid gemeenteraad van Amsterdam, from 5 September 1939 until 29 July 1940 (ontslagen op last van de bezetter)

• - 

  voorzitter SDAP afdeling Zwolle, from September 1907 until 1 January 1910
• - 

  lid hoofdbestuur Indische Sociaal-Democratische Vereeniging (na 1930 PKI), from May 1914 (medeoprichter)
• - 

  voorzitter Indische Sociaal-Democratische Vereeniging, afdeling Semarang, from May 1914
• - 

  lid Executief Comité Komintern te Moskou, from 1920
• - 

  voorzitter RSP, from 2 February 1929 until 2 March 1935
• - 

  secretaris RSAP, from 2 March 1935 until November 1936
• - 

  voorzitter RSAP, from November 1936 until 13 April 1942
• - 

  redacteur illegale blad Marx-Lenin-Luxemburg Front "Spartacus", from 1941

• - 

  lid hoofdbestuur NVST, from July 1906 until November 1909
• - 

  ondervoorzitter NVST, from November 1909 until January 1911
• - 

  hoofdredacteur NVST-bondsorgaan "Orgaan", from August 1909
• - 

  adviseur hoofdbestuur VSTP (Nederlandsch-Indische Vereeniging van Spoor- en Tramwegpersoneel)
• - 

  hoofdredacteur orgaan VSTP, from May 1914 until April 1915
• - 

  hoofdredacteur orgaan VSTP, from April 1916 until September 1916
• - 

  penningmeester Nederlandse Federatie van Transportarbeiders, 1919
• - 

  lid Hoge Raad van Arbeid, around 1932 until 27 January 1933

• - 

  R.K. lagere school te 's-Hertogenbosch

• - 

  vijfjarige h.b.s. te 's-Hertogenbosch, until 1900

• - 

  Interpelleerde in 1934 minister De Graeff over de zending van een contingent Nederlandse troepen naar het Saargebied

• - 

  Werd in 1933 tot Tweede Kamerlid gekozen, terwijl hij nog in de gevangenis zat wegens opruiing. Hij was op 21 februari 1933 gearresteerd, omdat hij, na muiterij op De Zeven Provinciën, in Den Helder manifesten had verspreid onder het marinepersoneel. Hij werd op 13 april door de rechtbank in Amsterdam veroordeeld tot vijf maanden gevangenisstraf, onder aftrek van het voorarrest.
• - 

  Voerde bij de verkiezingsstrijd de leuze: "Van de cel in de Kamer"
• - 

  In de vier jaren dat hij lid was van de Tweede Kamer heeft de voorzitter 61 maal door hem gebruikte woorden ontoelaatbaar verklaard en uit de Handelingen geschrapt. In de periode dat de voorzitter over dit schraprecht beschikte (1934-2001) was hij daarmee het Kamerlid dat dit ingrijpen van de voorzitter het vaakst is overkomen.

• - 

  Zijn zoons pleegden beiden zelfmoord (resp. in 1932 en 1937)
• - 

  Zat ondergedoken (deed illegaal werk), from May 1940 until 6 March 1942
• - 

  Bij het voormalige kamp Amersfoort is een informatiebord geplaatst over de executie in april 1942, waarbij naast Sneevliet zeven verzetstrijders van het MLL-front stierven. Zijn dood werd jaarlijks op 13 april op Driehuis-Westerveld herdacht op een door een Sneevliet Herdenkingscomité georganiseerde bijeenkomst.

• - 

  Was bij de Tweede Kamerverkiezingen in 1925 tweede op de kandidatenlijst van het Revolutionair Arbeiderscomité

• - 

  "Maring", from 1920 until 1923 (pseudoniem als Komintern-vertegenwoordiger in het Verre Oosten)
• - 

  Kawan Merah (pseudoniem in "Het Volk")

• - 

  S. Santen, "Sneevliet, rebel" (1971)
• - 

  F. Tichelman, "Henk Sneevliet, 1888-1942, een politieke biografie" (1974)
• - 

  M. Perthus, "Henk Sneevliet, revolutionair socialist in Europa en Azië" (1976)
• - 

  A. van der Horst, "Inventaris van het archief van Henk Sneevliet (1883-1942)" (IISG)
• - 

  B. van der Plas, "Henk Sneevliet, een politieke bibliografie 1905-1940" (IISG, Amsterdam 1994)
• - 

  F. Tichelman, "Sneevliet, Hendricus Josephus Franciscus Marie", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel I, 111
• - 

  A.A. de Jonge, "Sneevliet, Hendricus Josephus Franciscus Marie (1883-1942)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel III, 552
• - 

  Tony Saich, "The Orgins of the First United Front in China, The Role of Sneevliet (Alias Maring)", twee delen (1991)
• - 

  "Waarom schrijf je nooit meer?", Briefwisseling Henriette Roland Holst - Henk Sneevliet, bewerkt door Nico Markus en ingeleid door F. Tichelman (1995)
• - 

  Arendo Joustra: "Wie was Henk Sneevliet?", EW, 10 juli 2021
• - 

  P. Hofland, "Leden van de raad. De Amsterdamse gemeenteraad 1814-1941"

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.