Ch. (Chris) Smeenk

foto Ch. (Chris) Smeenk
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Smeenk/De Wilde, "Het Volk ten baat"
Source: Parlement.com.

Voorman van de christelijke vakbond 'Patrimonium' die in de Tweede Kamer gold als typische vertegenwoordiger van de gereformeerde 'kleine luyden'. Bekwaamde zich door zelfstudie in staatsinrichting en economie. Begon zijn loopbaan als twaalfjarige bij de griffie van een kantongerecht, was daarna journalist en wijdde zich vervolgens geheel aan de christelijk-sociale beweging, maar verdedigde als Kamerlid steeds het regeringsbeleid. Bekwaam woordvoerder economische zaken van de ARP-fractie, die zich echter ook met vele andere onderwerpen bezighield. Meer dan veertig jaar lid van de gemeenteraad in Arnhem en enige tijd wethouder. Workaholic. Zijn prestige als Kamerlid bleek onder meer uit het feit dat hij enige jaren ondervoorzitter van de Kamer was.

ARP
in de periode 1918-1948: lid Tweede Kamer

1.

Personal data

Surnames
Christiaan (Chris)

Changes in name or title
Ch. Smeenk zich noemende Johan Lubbers (in zijn lagereschooltijd)

Place and date of birth
Zevenaar, 10 December 1880

Place and date of death
Arnhem, 17 July 1964

2.

Party/Movement

Party/Parties
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

3.

Main functions and occupations

  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 September 1918 until 27 July 1948
  • waarnemend voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 9 November 1937 until 12 November 1937 (na de ontslagname van Aalberse)
  • wethouder van Arnhem, from 19 May 1940 until 30 June 1941 (tot november 1940 waarnemend voor M. Rademakers)
  • lid tijdelijke gemeenteraad van Arnhem, from November 1945 until 3 September 1946
  • lid gemeenteraad van Arnhem, from 3 September 1946 until 4 September 1962

Internment
  • geïnterneerd polizeiliches durchgangslager te Schoorl, from 30 June 1941 until August 1941
  • geïnterneerd gijzelaarskamp te Buchenwald, from August 1941 until November 1941
  • geïnterneerd gijzelaarskamp te Haaren, from November 1941 until May 1942
  • geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint Michielsgestel, from May 1942 until 19 July 1942

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • lid Hoge Raad van Arbeid, from 1939
  • lid Staatscommissie sociale verzekering kleine zelfstandigen (Staatscommissie-Van Bruggen), from 17 April 1940 until September 1942

Derived functions (2/7)
  • voorzitter Commissie van Rapporteurs voor de ontwerp-wet inzake de kinderbijslagverzekering (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from December 1938 until June 1939
  • voorzitter begrotingscommissie voor Buitenlandse Zaken (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 12 December 1945 until 3 June 1946

Honorary positions
  • erevoorzitter Nederlandse Vereeniging van Christelijke Kantoor- en Handelsbedienden
  • erevoorzitter Christelijk Sociaal Verbond "Patrimonium", from 21 May 1953

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament (3/4)
  • Bracht in 1928 samen met A.N. Fleskens (RKSP) een initiatiefwet tot stand inzake het heffen van invoerrechten op klompen
  • Interpelleerde in 1937 samen met W.C. Wendelaar (LSP) minister Gelissen over de sluiting van het bakkersbedrijf in Amsterdam en Rotterdam
  • Was in 1947 samen met A. Stapelkamp woordvoerder van de ARP-fractie bij de behandeling van het wetsvoorstel Noodwet Ouderdomsvoorziening

Dissenting voting behaviour (0/8)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Miscellaneous

algemeen
  • Nam begin 1933 ontslag als wethouder van Arnhem, omdat die functie niet langer met zijn andere werkzaamheden te combineren was
  • Werd in september en november 1937, september 1938 en 1939 en november 1945 als tweede op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap gezet
  • Werd in juni en september 1946 en september 1947 als derde op de voordracht voor het Tweede Kamervoorzitterschap gezet

Private life
  • Een zoon van hem was gehuwd met een dochter van J. Douwes, Eerste Kamerlid en wethouder
  • Zijn moeder overleed op jonge leeftijd. Hij werd opgevoed door het echtpaar Lubbers, neef en nicht van zijn vader, in Westervoort. Zijn pleegouders overleden toen hij vijftien jaar oud was.

Anecdotes and citations
  • Op een partijvergadering hoorde hij partijgenoten eens over hem zeggen: "Ja, die vent is rood, maar je kunt er niets van zeggen, want hij spreekt uit de bijbel".
  • In de Arnhemse gemeenteraad werd over hem gezegd, dat hij in de gemeenteraad was geboren

Campaign trail
  • Werd in 1913 in het district 's-Gravenhage I na herstemming verslagen door K. ter Laan (sdap)

Pseudonyms and nicknames
"Rooie Smeenk"

9.

Publications

Publications
  • H. Baas, "Smeenk, Christiaan", in: Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland, deel II, 148
  • Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)
  • P.E. Werkman, "Christiaan Smeenk. Arbeidersvoorman, journalis, politicus", in: P.E. Werkman en R. van der Woude (red.), "Wie in de politiek gaat, is weg? Protestantse politici en de christelijk-sociale beweging" (2009), 201-235

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van het Socialisme en de Arbeidersbeweging in Nederland

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.