J. (Jan) van der Molen Tzn.

foto J. (Jan) van der Molen Tzn.
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Onze Afgevaardigden
Source: Parlement.com.

Antirevolutionair Tweede Kamerlid uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Afkomstig uit een eenvoudige familie uit de omgeving van Steenwijk. Schoolmeester en -opziener en vakbondsman. Als onderwijsspecialist van de ARP maakte hij deel uit van de Pacificatiecommissie-Bos i. Hij leidde ook de commissie van rapporteurs die de behandeling van de Lager-onderwijswet van minister De Visser i voorbereidde. Was enige jaren wethouder in Rotterdam en werd later burgemeester van Renkum. Rijzige gestalte, met een aartsvaderlijke baard. Vader van Gesina van der Molen, hoogleraar volkenrecht aan de Vrije Universiteit.

ARP
functie(s) in de periode 1908-1925: lid Tweede Kamer

1.

Personal data

Surnames
Jan (Jan)

Place and date of birth
Nijeveen (Dr.), 1 October 1867

Place and date of death
Rotterdam, 12 November 1939

Place and date of burial
Oosterbeek (Gld.), 16 November 1939

2.

Party/Movement

Party/Parties
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

3.

Main functions and occupations

  • onderwijzer, Openbare lagere school te Brucht (Ov.), from 1 June 1886 until December 1889
  • onderwijzer, Christelijke lagere school te Utrecht, from December 1889 until 1 February 1891
  • hoofd Christelijke lagere school te Baflo (Gr.), from 1 February 1891 until 1 April 1903
  • schoolopziener, arrondissement Dokkum, from 1 March 1903 until 1 April 1909
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 18 March 1908 until 17 September 1918 (voor het kiesdistrict Sliedrecht)
  • schoolopziener, arrondissement Hillegersberg, from 1 April 1909 until 1 December 1911
  • lid gemeenteraad van Rotterdam, from 5 September 1911 until 2 September 1919
  • wethouder (van onderwijs) van Rotterdam, from 3 November 1911 until 2 September 1919
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 17 September 1918 until 15 September 1925
  • burgemeester van Renkum, from 1 May 1923 until 16 October 1934

4.

Party political functions

Summary
  • vicefractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 18 September 1919 until 11 July 1922
  • vicefractievoorzitter ARP Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 21 October 1923 until 15 September 1925

5.

Other positions

  • lid hoofdbestuur Nederlandsch Werkliedenverbond "Patrimonium", from 1896 until 1908
  • medewerker weekblad "School met den Bijbel", from 17 September 1903 until 14 January 1910
  • redacteur Christelijk Sociaal weekblad "Patrimonium", from 1904 until 1907
  • hoofdredacteur Christelijk Sociaal Weekblad "Patrimonium", from 1907 until 15 November 1911
  • directeur Christelijke Normaallessen
  • lid College van Curatoren Nederlandsche Handels-Hoogeschool te Rotterdam, from 1913 until 1919
  • lid Staatscommissie voor het onderwijs (Staatscommissie-Bos), from 31 December 1913 until 11 March 1916
  • lid Staatscommissie inzake het Bioscoopvraagstuk (Staatscommissie-Ledeboer), from November 1918 until July 1920
  • lid Centrale Jeugdraad, around 1922 and still in 1931
  • lid Staatscommissie aanvullend onderwijs voor de rijpere jeugd (Staatscommissie-Van Wijnbergen), from 7 March 1927 until 24 March 1930
  • lid Commissie onderwijs aan schippers- en kramerskinderen, from August 1928
  • lid Rijkscommissie van overleg voor de wegenverbetering, around 1931
  • lid Ambtenarengerecht te Arnhem, from 1 March 1933
  • voorzitter onderwijscommissie VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten)
  • lid bestuur Geldersch Genootschap tot bevordering en instandhouding van de schoonheid van stad en lande van Arnhem en omstreken

Derived functions
  • voorzitter Commissie van Rapporteurs voor de ontwerp-Lager Onderwijswet 1919 (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from October 1919 until 1920
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from July 1922 until September 1922
  • lid Centrale Afdeling (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from April 1923 until September 1923

6.

Education

Post-academic education
  • onderwijzersopleiding (akte L.O), Rijksnormaalschool te Steenwijk, until 14 October 1885
  • hoofdakte L.O.

7.

Activities

as Member of the Parliament
  • Was onderwijswoordvoerder van de ARP-Tweede Kamerfractie. Hield zich ook bezig met distributie-aangelegenheden en vervoerszaken.
  • Bracht in 1910 samen met De Geer (CHU) een initiatiefwetje tot stand tot herstel van een fout in de overgangsregeling m.b.t. de geldigheid van akten van bekwaamheid voor onderwijzers
  • Diende in 1914 samen met Gerretson (CHU) een initiatiefwetsvoorstel in over aanleg, uitbreiding en exploitatie van zeehavens. Dit wetsvoorstel werd in 1924 ingetrokken.

Dissenting voting behaviour
  • Stemde in 1909 vóór een motie-Aalberse waarin om een 10-urige werkdag werd gevraagd
  • Behoorde in 1925 tot de drie leden van zijn fractie die tegen het initiatiefwetsvoorstel-Westerman over Franse les in het lager onderwijs stemden

8.

Miscellaneous

algemeen (5/6)
  • Behoorde in 1918 in zijn fractie tot de minderheid die zich tegen de komst van het kabinet-Ruijs de Beerenbrouck keerde. Het gerucht ging dat daarbij meespeelde dat hij zelf minister van Onderwijs had willen worden.
  • Werd in 1919 door Rutgers verslagen bij de strijd om het fractievoorzitterschap van de ARP
  • Tijdens zijn burgemeesterschap werd Renkum uitgebreid met de gemeente Doorwerth
  • Keerde in 1925 niet terug als Kamerlid, omdat de combinatie met het burgemeesterschap te zwaar was
  • Werd in 1933 als tweede op de voordracht voor de Algemene Rekenkamer (vacature-Krap) geplaatst

Private life
  • Overleed in het Rotterdamse Eudokia-ziekenhuis

Campaign trail (5/7)
  • Werd in 1905 in het kiesdistrict Weststellingwerf na herstemming verslagen door F.W.M. Hugenholtz (sdap)
  • Versloeg in 1908 bij een tussentijdse verkiezing in het district Sliedrecht jhr. H. Smissaert (vl)
  • Versloeg in 1909 F.W.J.G. Snijder van Wissenkerke (ul)
  • Versloeg in 1913 Dr. W.W. van der Meulen (vl)
  • Werd in 1917 bij enkelvoudige kandidaatstelling gekozen

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publications

Publications
  • Nieuwe Leidsche Courant, 13 november 1939
  • Onze Afgevaardigden, 1909 en 1913

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.