Dr. G. (Gerard) van der Leeuw - Main contents

Eerste naoorlogse minister van Onderwijs. Was in 's-Heerenberg hervormd predikant en werd in 1918 in Groningen hoogleraar geschiedenis van de godsdiensten. Publiceerde veel en was een vooraanstaand theoloog. Grote kenner van kerkmuziek. Schoonzoon van een CHU-Tweede Kamerlid, maar werd als aanhanger van de doorbraakgedachte i zelf in 1946 lid van de PvdA. Stelde als minister in het kabinet-Schermerhorn/Drees i diverse partijgenoten aan in de top van zijn departement. Streefde een actieve cultuurpolitiek en vorming van een nationale omroep na. Kon echter niet veel van zijn vernieuwingsideeën tot stand brengen.

Chr. historisch, partijloos, PvdA
functie(s) in de periode 1945-1946: lid Tweede Kamer, minister

• - 

  kandidaat-predikant, Nederlandse Hervormde Kerk te 's-Gravenhage, 1916
• - 

  predikant Nederlandse Hervormde Kerk te 's-Heerenbergh (Gld.), from 14 May 1916 until 15 September 1918
• - 

  hoogleraar geschiedenis der godsdiensten, phaenomenologie van de godsdienst, encyclopedie der godgeleerdheid en Egyptische taal en letterkunde, Rijksuniversiteit Groningen, from 15 September 1918 until June 1945
• - 

  minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, from 25 June 1945 until 3 July 1946
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 4 June 1946 until 10 July 1946
• - 

  hoogleraar geschiedenis der godsdiensten, phaenomenologie van de godsdienst, encyclopedie der godgeleerdheid en Egyptische taal en letterkunde, Rijksuniversiteit Groningen, from 1 August 1946 until 18 November 1950

• - 

  voorzitter Liturgische Kring, from 1920 (oprichter)
• - 

  voorzitter commissies op kerkelijk gebied
• - 

  voorzitter Nederlandse Bach Vereniging (voor 1940)
• - 

  lid uitvoerend comité Hulpverlening aan kinderen in Spanje, 1939
• - 

  lid voorlopige Monumentenraad, from 1946 until 18 November 1950
• - 

  lid Staatscommissie reorganisatie van het hoger onderwijs (Staatscommissie-Reinink), from 1 May 1946 until May 1949
• - 

  voorzitter NGG (Nederlands Genootschap van Godsdiensthistorici), from 1947 until 1950 (oprichter)
• - 

  voorzitter Nederlandse Bach Vereniging, from December 1948 until 18 November 1950
• - 

  voorzitter Raad van beheer NFI (Nederlands Film Instituut) te Amsterdam
• - 

  voorzitter Raad voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek
• - 

  voorzitter Commissie van Advies Culturele Betrekkingen Nederland-Zuid-Afrika, 1949
• - 

  voorzitter IAHR (International Association for the History of Religion), 1950 (oprichter)

• - 

  Openbaar "Gymnasium Haganum" te 's-Gravenhage, until 1908

• - 

  godgeleerdheid (gepromoveerd op dissertatie), Rijksuniversiteit Leiden, from 2 October 1908 until 15 March 1916
• - 

  Egyptologie, Universiteiten te Berlin en Göttingen, from 1913 until 1914

• - 

  eredoctoraat Universiteit van Brno, 1946

• - 

  Sloot in januari 1946 in Den Haag samen met minister Van Roijen een (nieuw) verdrag met België over culturele samenwerking. Dat voorziet onder meer in de uitwisseling van hoogleraren en toekenning van studiebeurzen, maar ook in de uitwisseling van (middelbare) leerkrachten, het scheppen van de mogelijkheid van vestiging van culturele instellingen en het bevorderen van culturele uitwisselingen via concerten, tentoonstellingen, voordrachten etc.
• - 

  Voorstander van een nationale omroep; stelde de Stichting Radio Nederland in overgangstijd in
• - 

  Wilde een actieve cultuurpolitiek voeren en was voorstander van salarisverhoging voor onderwijzers en onderwijzeressen
• - 

  Stelde PvdA'ers aan in de top van zijn ministerie (H.J. Reinink, Ph.J. Idenburg)

• - 

  Vaardigde in augustus 1945 het Besluit herstel instellingen van hoger onderwijs (Stb. F 145) uit. Hiermee kwam er een definitieve regeling voor de studentenzuivering en konden universitaire bestuursorganen opnieuw worden samengesteld. Voorts verklaarde het besluit alle tentamens, examens en promoties na ondertekening van de loyaliteitsverklaring ongeldig (hiervoor werd later een beroepsmogelijkheid ingesteld).
• - 

  Vaardigde in augustus 1945 twee KB's (Stbb. F 148 en F 149) uit over de zuivering van het filmtheater- en verhuurwezen en van het filmproductiewezen. In 1946 kwam hiervoor een wettelijke basis (Stbb. G 114 en G 115).
• - 

  Bracht in oktober 1945 het Besluit luisterbijdrage tot stand. Vanaf 1 november 1945 moest f 1,- per maand worden betaald voor een radio of een aansluiting op de draadomroep.
• - 

  Bracht in 1946 samen met minister Kolfschoten de Wet zuivering van kunstenaars (Stb. G 84) tot stand, waarmee een wettelijke basis werd gegeven aan de door het Militair Gezag ingestelde ereraden. Er kwam tevens een Centrale Ereraad die als beroepsinstantie optrad. (139)
• - 

  Bracht in 1946 een wetje tot stand waardoor de regeling werd verlengd waardoor onderwijzers met 60 jaar werden gepensioneerd

• - 

  Was actief in de Padvindersbeweging
• - 

  Was zeer muzikaal
• - 

  Verrichtte in 1943-1944 enige werkzaamheden voor het departement van Onderwijs, Wetenschap en Kultuurbescherming
• - 

  Ter zijner nagedachtenis is de Stichting Van der Leeuw-lezing in het leven geroepen
• - 

  Vader van A.J. van der Leeuw, directeur van het RIOD (Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie)

• - 

  W. Vos, "Dr. G. van der Leeuw. Bibliographie zijner geschriften", in: W.J. Kooiman en J.M. van Veen (red.), "Pro regno pro sanctuario. Een bundel studies... van prof.dr. G. van der Leeuw" (Nijkerk, 1950)
• - 

  F. Sierksma, "Prof.dr. G. van der Leeuw. Dienaar van God en hoogleraar te Groningen" (Amsterdam, 1951)
• - 

  Levensbericht door C.J. Bleeker in: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde 1950/51, 145-146
• - 

  F.J.F.M. Duynstee en J. Bosmans, "Het Kabinet Schermerhorn/Drees 1945-1946" (Assen-Amsterdam, 1977)
• - 

  J.D.J. Waardenburg, "Leeuw, Gerardus van der", in: Biografisch lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands protestantisme, deel 1, 114
• - 

  H. de Liagre Böhl, "Leeuw, Gerardus van der (1890-1950)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel V, 302
• - 

  Biografische Notities, door H. van Dulken, Boekmanstichting (in voorbereiding (1983))
• - 

  W. Hofstee, "Goden en Mensen. De godsdienstwetenschap van Gerardus van der Leeuw 1890-1950" (Kampen, 1997)
• - 

  Wie is dat? 1931

• - 

  biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland
• - 

  biografie opgenomen in Biografisch Lexicon voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.